Problematyka jakości życia niepełnosprawnych w wybranych krajach europejskich (Niemczech, Norwegii i Polsce) w kontekście uregulowań prawnych

• Authors: Maria Olszak-Winiarska
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jakość życia to ocena odczuwanego dobrostanu, poczuciu szczęścia i zadowolenia z życia. Osoby z niepełnosprawnością, ze względu na stan swojego zdrowia i kondycji fizycznej, odróżniają się niższą jakością życia od osób pełnosprawnych. Na poziom jakości życia wpływa szereg czynników, w tym społeczno-ekonomiczne oraz uregulowania prawne. Niniejszy artykuł przedstawia sytuację osób niepełnosprawnych w wybranych krajach Europy, ze szczególnym uwzględnieniem uregulowań prawnych odnoszących się do osób niepełnosprawnych. Na podstawie przeprowadzonej analizy można stwierdzić, że ustawodawstwo niemieckie i norweskie jest bardziej przychylne niepełnosprawnym niż polskie.

EN

Quality of life is an assessment of well-being, a sense of happiness and life satisfaction. Persons with disabilities, due to their state of health and physical condition, are characterized by a lower quality of life than non-disabled people. Many factors affect the level of life quality, including socio-economic and legal regulations. This article presents the situation of disabled people in selected European countries, with particular emphasis on the legal regulations relating to people with disabilities. It can be concluded that German and Norwegian legislation is more favorable to the disabled than Polish one.

Keywords

PL

niepełnosprawność, jakość życia, uwarunkowania, uregulowania prawne

EN

disability, quality of life, determinants of the quality of life

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Lubelski Rocznik Pedagogiczny
• Year: 2018
• Volume: 37
• Issue: 3

Dates

published

2018

online

2019-04-19

Contributors

author

Maria Olszak-Winiarska

References

• https://www.destatis.de/EN/FactsFigures/SocietyState/Health/DisabledPersons/Current.html (dostęp 11.12.2017)
• http://www.disabilityworld.org/05-06_01/employment/norway.shtml (dostęp 11.12.2017)
• Informacja Rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2012 roku na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiejz dnia 1 sierpnia 1997 r. „Karta praw osób niepełnosprawnych”, Warszawa 2013.
• Jagodziński R., 2013, Zastosowanie ICF jako narzędzia diagnozy, planowania i ewaluacji w programie aktywizacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych ruchowo. „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, nr 2, s. 67–103.
• Jatczak-Stańczyk A., Nowakowska K., Kocur J., 2012, Jakość życia u osób z organicznym uszkodzeniem mózgu w przebiegu choroby Alzheimera oraz udaru mózgu. „Kwartalnik Ortopedyczny”, nr 3, s. 361–371.
• Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE 2012C, 326/02.
• Kijak R.J., 2013, Niepełnosprawność intelektualna. Między diagnozą a działaniem. Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa.
• Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomicznego, Komitetu Ekonomiczno-społecznego i Komitetu Regionów. Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010–2020: Odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier. Bruksela 2010.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. Dz. U. Nr 78, poz. 483.
• Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. Dz. U. 2012, Nr 0, poz. 1169.
• Kryńska E., 2003, Prawne i instytucjonalne rozwiązania zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Polsce i wybranych krajach Unii Europejskiej. Warszawa, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych,.
• Kurowski K., 2009, Regulacje Unii Europejskiej. „Euroniepełnosprawni”, nr 1, s. 2–8.
• Maciejewska R., 2014, Jakość życia oraz formy wsparcia społecznego pracujących osób niepełnosprawnych na Lubelszczyźnie. „Studia Ekonomiczne”, nr 179, s. 115–125.
• Minczakiewicz E., 2007, Poczucie jakości życia niepełnosprawnych jako czynnik determinujący rozwój jednostki i jej postępy w zakresie rehabilitacji społeczno-zawodowej. W: J. Rottermund (red.), Problemy edukacji, rehabilitacji i socjalizacji osób niepełnosprawnych, t. 2, Wielowymiarowość procesu rehabilitacji. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 15–28.
• Misiewicz H., 2004. Niepełnosprawność jako problem społeczny. „Chowanna”, t. 1, s. 9–35.
• Najmiec A., 2007, Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy w państwach Unii Europejskiej. Warszawa, Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy.
• Papuć E., 2011, Jakość życia – definicje i sposoby jej ujmowania. „Current Problems of Psychiatry”, nr 2, s. 141–45.
• Pawłowska-Cyprysiak K., Konarska M., Żołnierczyk-Zreda D., 2013, Uwarunkowania jakości życia osób niepełnosprawnych ruchowo. „Medycyna Pracy”, nr 64(2), s. 227–237.
• Piotrkowska R., Dobosz M., Książek J., Halena G., 2011, Jakość życia chorych z miażdżycą naczyń obwodowych – przegląd piśmiennictwa. „Annales Academiae Medicae Gedanensis”, nr 41, s. 80–95.
• Smoleń R., 2011, Poczucie jakości życia u młodzieży z upośledzeniem umysłowym. „Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie”, nr 1, s. 271–286.
• Stove B., Rodevand S., Overgaard H.M., Sollie M., 2015, The Norwegian disability pension system: actuarial challenges arising from new regulations (dostęp online: http://www.actuaries.org/oslo2015/papers/PBSS-Stoeve.pdf)
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana). Dz. Urz. UE 2012C, 362/01.
• Uchmanowicz B., Manulik S., Uchmanowicz I., Rosińczuk J., 2014, Jakość życia zależna od stanu zdrowia u chorych na astmę oskrzelową. „Pneumonologia i Alergologia Polska”, nr 82, s. 385–391.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. – Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, M. P. Nr 50, poz. 475.
• Ulman P., 2010, Problem niepełnosprawności w krajach UE. Analiza porównawcza. „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, z. 16, s. 314–323.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych. Dz. U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.
• Waldschmidt A., Lingnau K., 2007, Report on the employment of disabled people in European countries. Country: Germany, http://www.disability-europe.net/content/aned/media/DE%20Employment%20 report.pdf (dostęp online: 11.12.2017).
• Żbikowski J., Dąbrowski D., Kuźmicki M., 2012, Determinanty aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych zamieszkałych na obszarach wiejskich. Raport z badań, t. 1. Biała Podlaska, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej.

Identifiers

DOI

10.17951/lrp.2018.37.3.79-92