Sprawa irlandzkiego powstania wielkanocnego na forum brytyjskiej Izby Gmin

• Authors: Antonina Pawłowska

Title variants

Sprawa irlandzkiego powstania wielkanocnego na forum brytyjskiej Izby Gmin

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł analizuje zagadnienia omawiane podczas dyskusji na temat powstania wielkanocnego w Irlandii w roku 1916 na forum brytyjskiej Izby Gmin. Podczas debat szeroko omawiano kwestię odpowiedzialności administracji brytyjskiej za wybuch rebelii. Konkluzje na ten temat zawarto w raporcie Królewskiej Komisji do spraw Irlandzkiej Rebelii. Debatowano także na temat odpowiedzialności powstańców, sposobie ich sądzenia oraz podstaw prawnych, na mocy których mieliby zostać skazani. Pośród ważnych tematów poruszanych na forum parlamentu znalazł się problem zakresu władzy generała Johna Maxwella oraz zasadności wprowadzenia stanu wojennego na terenie Irlandii. Analizowano sposób traktowania cywilów przez brytyjskie wojsko oraz międzynarodowy wydźwięk wydarzeń. Gorąca dyskusja rozgorzała również w kwestii zmiany nastrojów społecznych po stłumieniu powstania oraz możliwych tego reperkusji. Wszystkie wymienione zagadnienia zostały przeanalizowane na podstawie stenogramów Izby Gmin parlamentu brytyjskiego oraz raportu Komisji do spraw Irlandzkiej Rebelii.

EN

The article analyzes issues discussed during debates on the subject of the Easter Rising in Ireland of 1916 in the British House of Commons’ Forum. In the course of debates the subject of British administration’s responsibility for the outbreak of rebellion was widely disputed. Conclusions on the subject were included in the Rapport of the Royal Commission on the Rebellion in Ireland. There were also debates concerning issue of legal responsibility of the rebels, the means of judging them, and the legal basis of their trials. Among the vital issues discussed the question about general John Maxwell’s scope of authority and the validity of the martial law introduced in Ireland were found. Way of treatment of the Irish rebels by the British army and international overtone of the events were analyzed. The subject of changing public mood after the suppression of the Rising and possible repercussions from this situation were followed by a heated discussion. The analysis of the mentioned issues was based on transcripts of House of Commons’ debates and the Rapport of the Royal Commission on the Rebellion in Ireland.

Keywords

PL

powstanie wielkanocne; Irlandia; Wielka Brytania; rok 1916; debaty parlamentu; powstanie wielkanocne; Irlandia; Wielka Brytania; rok 1916; debaty parlamentu

EN

Easter Rising; Ireland; Great Britain; 1916; House of Commons’ debates

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
• Year: 2016
• Issue: 96
• Pages: 143-160

Dates

published

2016-06-30

Contributors

author

Antonina Pawłowska

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Historii, Katedra Historii Powszechnej Najnowszej

References

• Margot Asquith’s Great War Diary 1914–1916: The View from Downing Street, ed. B. Michael, Oxford 2014.
• Bachrynowski S., Od konfrontacji do koncyliacji: historia irlandzkiej partii Sinn Féin, Kalisz 2010.
• Bacon B., A Terrible Duty: the Madness of Captain Bowen-Colthurst, London 2015.
• Caulfield M., The Easter Rebellion: The outstanding narrative history of the 1916 Rising in Ireland, Dublin 2014.
• Knott G.H., The Trial of Sir Roger Casement, Toronto 1917.
• Kucharski A., Historia Irlandii w źródłach, Brzezia Łąka 2013.
• McGarry F., Rebels: Voices From The Easter Rising, Dublin 2011.
• O’Broin L., Dublin Castle and the 1916 Rising, London 1966.
• Swoboda G., Dublin 1916, Warszawa 2006.
• Townshend Ch., Easter 1916: The Irish Rebellion, Dublin 2011.
• Woodward D.R., Lloyd George and the Generals, London 1998.
• II konwencja haska z 29 lipca 1989 r., http://avalon.law.yale.edu/20th_century/hague02.asp (dostęp: 31 V 2016 r.).
• Raport Królewskiej Komisji do spraw Irlandzkiej Rebelii, http://www.garda.ie/Documents/User/Royal%20Commission%20on%20the%20Rebellion%20in%20Ireland%201916.pdf (dostęp: 31 V 2016 r.).
• Raport w sprawie aresztowania i traktowania panów: Francisa Sheehy Skeffingtoan, Thomasa Dicksona i Patricka Jamesa McIntyre, http://www.dippam.ac.uk/eppi/documents/22375/eppi_pages/630312 (dostęp: 31 V 2016 r.).
• Stenogramy posiedzeń Izby Gmin Parlamentu Brytyjskiego z 1916 r., http://hansard.millbanksystems.com/sittings/1916/may/ (dostęp: 31 V 2016 r.).

Identifiers

DOI

10.18778/0208-6050.96.10