Kształcenie specjalne w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce. Twórczynie pedagogiki specjalnej

• Authors: Jacek Kulbaka

Title variants

EN

Special Education in Poland between 1918 and 1939: Female Founders of Special Education

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W tekście przedstawiono genezę i formy organizacyjne kształcenia specjalnego w Polsce w latach międzywojennych (1918–1939). Zwrócono szczególną uwagę na uwarunkowania towarzyszące rozwojowi szkolnictwa specjalnego (ekonomiczne, polityczne, społeczne, prawne). Intencją autora było przypomnienie i przedstawienie sylwetek osób szczególnie zasłużonych dla kształcenia specjalnego w Polsce oraz ukazanie genezy i działalności Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej (PIPS).

Keywords

PL

szkolnictwo specjalne; niepełnosprawność intelektualna; niewidomi; niesłyszący; społecznie niedostosowani

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2019
• Volume: 9
• Issue: 1
• Pages: 57-75

Dates

published

2019-09-04

Contributors

author

Jacek Kulbaka

References

• Balcerek M. (1977). Dzieje opieki nad dzieckiem w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem kształcenia dzieci upośledzonych umysłowo. Warszawa: PWN.
• Balcerek M. (1935). Szkolnictwo specjalne i pedagogika specjalna w pierwszej połowie XX w. W: Sterling D. W. Opieka lecznicza nad dzieckiem anormalnym. Warszawa.
• Baley S. (1929). Józefa Joteyko jako psycholog eksperymentalny. „Rocznik Pedagogiczny”. T IV.
• Dziedzic S. (1970). Rewalidacja upośledzonych umysłowo. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
• Gasik W. (1993). Ewolucja edukacji specjalnej. W: Edukacja osób niepełnosprawnych. Hulek A.(red.). Warszawa.
• Gasik W. (1990). Rozwój praktyki i teorii pedagogiki specjalnej w XIX i w początkach XX w. W: Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej. Mauersberg S. (red.). Warszawa: PWN.
• Gasik W. (1992). Rozwój teorii i praktyki pedagogiki specjalnej w Polsce w latach 1816–1945. W: Pedagogika Specjalna w Polsce. Wybrane zagadnienia z przeszłości, współczesności oraz tendencje rozwojowe. Poznański K., Eckert U. (red.). Warszawa: WSPS.
• Gasik W. (1995). Życie Marii Grzegorzewskiej. Dzieciństwo i młodość – studia. W: Maria Grzegorzewska, pedagog w służbie dzieci niepełnosprawnych. Żabczyńska E. (red.). Warszawa: WSiP.
• Gasik W. (1990). Praca wychowawcza z moralnie zaniedbanymi i nieletnimi przestępcami w Polsce międzywojennej. W: Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej. Mauersberg S. (red.). Warszawa: PWN.
• Gasik W. (1990). Szkolnictwo specjalne w latach wojny i okupacji (1939–1945). W: Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej. Mauersberg S. (red.). Warszawa: PWN.
• Götz A. (2015). Obciążeni. Eutanazja w nazistowskich Niemczech. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
• Grodecka E. (1996). Historia niewidomych polskich w zarysie. Warszawa: PZN.
• Grzegorzewska M., Wawrzynowski M. (1924). Zamiast programu. „Szkoła Specjalna”, nr 1.
• Grzegorzewska M. (1928). Józefa Joteyko. Warszawa: Kom. Uczczenia. Zasług J. Joteyko.
• Hellmann J. (1921). Szkoły i zakłady dla dzieci anormalnych jako kwestia społeczna oraz projekt sieci szkół specjalnych na terenach Rzeczypospolitej w związku z materiałami statystycznymi. Warszawa.
• Jamrożek W. (2015). Kongresy i zjazdy pedagogiczne w rozwoju polskiej myśli i praktyki edukacyjnej (do 1939 roku). Poznań: UAM .
• Kalinowski M., Pełka M. (2003). Zarys dziejów resocjalizacji nieletnich. Warszawa:APS.
• Kroll B. (1985). Rada Główna Opiekuńcza 1939–1945. Warszawa: „Książka i Wiedza”.
• Kubeczko J. (1968). Michalina Stefanowska. „Szkoła Specjalna”, nr 2.
• Kulbaka J. (2012). Niepełnosprawni. Z dziejów kształcenia specjalnego. Warszawa: APS.
• Kupisiewicz C. Kupisiewicz M. (2006). Poczet wybitnych nauczycieli. Pułtusk: Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora.
• Lipkowski O. (1983). Wyższa Szkoła Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie 1922–1982. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
• Mauersberg S. (red.). (1990). Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej. Warszawa: PWN.
• Madajczyk C. (1961). Polityka okupanta wobec narodu polskiego. Warszawa.
• Mikulski J. (1984). Medycyna hitlerowska w służbie III Rzeszy. Warszawa: PWN.
• Nekrolog Józefy Joteyko. (1927/1928). „Szkoła Specjalna”, nr 1.
• Okoń W. (2000). Wizerunki sławnych pedagogów polskich. Warszawa: Żak Wydawnictwo Akademickie.
• Pęcherski M., Świątek M. (1978). Organizacja oświaty w Polsce w latach 1917–1977. Warszawa: PWN.
• Po zgonie prof. dr. Józefy Joteyko. (1928). „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 129–136.
• Przeniosło M., Przeniosło M. (2018). Rada Główna Opiekuńcza w latach 1918–1921. Kielce: Wydawnictwo UJK.
• Radlińska H. (1929). Maria Grzegorzewska jako pedagog. „Rocznik Pedagogiczny”. T IV.
• Radziszewska W. (1968). Jeszcze jedna rocznica w historii szkolnictwa specjalnego dla dzieci upośledzonych w Warszawie (1917–1922). „Szkoła Specjalna”, nr 2.
• Ryll H. (1938/1939). Stan szkolnictwa specjalnego w ostatnim piętnastoleciu. „Szkoła Specjalna”, nr 3, s. 147–157.
• Sękowska Z. (1998). Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa: Wydawnictwo WSPS.
• Tomasik E. (2009). Maria Grzegorzewska – człowiek i dzieło. „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, nr 1–2.
• O szkołę polską. Pierwszy Ogólnopolski Wielki Zjazd Nauczycielski 14, 15, 16 i 17 kwietnia 1919 r. w Warszawie. (1919). Lwów–Warszawa.
• Szkolnictwo w liczbach 1944/1945. Prace Biura Badań i Statystyki Ministerstwa Oświaty. (1946). Falski Falski M. (red.). Warszawa.
• Sprawozdanie z I Polskiego Zjazdu Nauczycieli Szkół Specjalnych. (1926). „Szkoła Specjalna”, nr 2, s. 69–123.
• Sprawozdanie z II Polskiego Zjazdu Nauczycieli Szkół Specjalnych. (1934/1935). „Szkoła Specjalna”, nr 2–4, s. 49 i in.
• Dz.U. z 1921 roku Nr 52, poz. 334. (Konstytucja z 17 marca 1921 roku).
• Dz.U. z 1923 roku Nr 92, poz. 726. (Ustawa o opiece społecznej)
• Dz.U. z 1932 roku Nr 38, poz. 389. (Ustawa szkolna Janusza Jędrzejewicza z 11 marca 1932 roku)
• Dz.U. z 1956 roku Nr 9, poz. 52. (Dekret z dnia 23 marca 1956 roku o obowiązku szkolnym).

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2019.1.05