Motywy społecznego uczestnictwa seniorów w świetle wybranych teorii motywacji

• Authors: Marlena Kilian

Title variants

EN

What motivates seniors to be socially active – selected theories of motivation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest określenie motywacji starszych osób do efektywnej pracy i podejmowania aktywności zawodowej po uzyskaniu uprawnień emerytalnych, w świetle analizy klasycznych teorii motywacji i badań empirycznych. Opracowanie ma charakter przeglądowy. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w wieku senioralnym dla działalności zawodowej podstawowe znaczenie ma potrzeba wartościowego spędzania czasu, kontakt z innymi ludźmi, uczenie się i aktywność umysłowa, radość z wykonywania pracy mającej znaczenie, satysfakcja z wykorzystywania własnych umiejętności i kreatywności, poczucie zawodowych osiągnięć. W zaawansowanym wieku źródłem satysfakcji z pracy w większej mierze stają się czynniki wewnętrzne aniżeli zewnętrzne nagrody. Dla wzbudzenia wśród pracowników w wieku późnej dorosłości motywacji do pracy należy dać im możliwość wykonywania zadań w kontakcie z innymi ludźmi, w przyjemnej, pozbawionej stresu i presji atmosferze, prowadzących do rozwoju i samorealizacji.

EN

The purpose of this article was to determine the motivation of older people to work effectively and undertake professional activity after obtaining retirement rights, in the light of the analysis of classic motivation theories and empirical research. This article review shows that in older age the need for quality time, contact with other people, learning and mental activity, the joy of doing essential tasks, satisfaction with using one's own skills and creativity, and a sense of professional achievement are of fundamental importance. At an older age, internal factors rather than external rewards become a source of job satisfaction. To encourage motivation to work among senior citizens, they should be given the opportunity to perform tasks in contact with other people in a pleasant, stress-free and pressure-free atmosphere that leads to development and self-fulfillment.

Keywords

PL

motywacja; teorie motywacji; praca; aktywizacja; starość; motywacja; teorie motywacji; praca; aktywizacja; starość

EN

motivation; theories of motivation; work; activation; aging

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2020
• Volume: 10
• Issue: 2
• Pages: 179-195

Dates

published

2020-07-18

Contributors

author

Marlena Kilian

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0002-7285-9784

References

• Adams J.S. (1963). Towards an understanding of inequity. „Journal of Abnormal and Social Psychology”, 67(5), s. 422–436.
• Alderfer C. (1969). An empirical test of a new theory of human needs. „Organizational Behavior and Hurnan Performance”, 4(2), s. 142–175.
• Bandura A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
• Bandura A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. „American Psychologist”, 37(2), s. 122–147.
• Barbuto J.E., Fritz S.M., Marx D. (2002). A field examination of two measures of work motivation as predictors of leaders’ influence tactics. „Journal of Social Psychology”, 142(5), s. 601–616.
• Błędowski P. (2013). Aktywność zawodowa osób w starszym wieku. W: Kiełkowska M. (red.). Rynek prac wobec zmian demograficznych, „Zeszyty Demograficzne”. Warszawa: Instytut Obywatelski, s. 53–56.
• Cahill K.E., Giandrea D.M., Quinn J.F. (2006). Retirement patterns from career employment. „The Gerontologist”, 46(4), s. 514–523.
• Cahill K.E., Giandrea M.D., Quinn J.F. (2011). Reentering the labor force after retirement. „Monthly Labor Review”, 134(2), s. 34–42.
• Christopher M. (2005). Meaningful motivation for work motivation theory. „Journal of Management Review”, 30(2), s. 235–238.
• European Comission, Active Ageing, dostępny na: https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1062&langId=en (otwarty:: 3.06.2020).
• Frasera L., McKennab K., Turpinb M., Allenc S., Liddle J. (2009). Older workers: An exploration of the benefits, barriers and adaptations for older people in the workforce. „Work”, 33(3), s. 261–272.
• Gaillard M., Desmette D. (2010). (In)validating stereotypes about older workers influences their intentions to retire early and to learn and develop. „Basic and Applied Social Psychology”, 32(1), s. 86–98.
• Herzberg F., Mausner B., Snyderman B. (1959). The Motivation to Work, New York: Wiley, dostępny na: https://www.csioz.gov.pl/fileadmin/user_upload/Wytyczne/statystyka/icf_polish_version_56a8f7984213a.pdf (otwarty: 3.06.2020).
• Jan Paweł II (1995). Laborem exercens. Wrocław: WWKA.
• Kałuża D., Lewandowska-Szweda Z. (2006), Bariery aktywizacji zawodowej. W: The future of retirement. What people want, London: HSCB.
• Kemp B. (1988). Motivation, rehabilitation, and aging: A conceptual model. „Topics in Geriatric Rehabilitation”, 3(3), s. 41–51.
• Kooij D., Jansen P.G.W., Dikkers J.S.E., De Lange A.H. (2010). The influence of age on the associations between HR practices and both affective commitment and job satisfaction: A meta-analysis. „Journal of Organizational Behavior”, 31(8), s. 1111–1136.
• Lawter L., Kopelman R.E., Prottas D.J. (2016). McGregor’s Theory X/Y and Job Performance: A Multilevel, Multi-source Analysis, „Journal of Managerial Issues”, 27(1–4), s. 84–101.
• Leviatan U. (1992). Determinants of work motivation and work satisfaction among kibbutz aged workers. „Canadian Journal of Community Mental Health”, 11(2), s. 49–64.
• Lord R.L., P. Farrington (2006). Age-related differences in the motivation of knowledge workers. „Engineering Management Journal”, 18(3), s. 20–26.
• Luthans F. (1998). Organizational Behavior. Singapore: McGraw-Hill.
• Maslow A.H. (1943). A theory of human motivation. „Psychological Review”, 50(4), s. 370–396.
• McClelland D.C. (1985). Human motivation. Glenview: Scott, Foresman.
• McGregor D. (1960). The human side of enterprise. New York: McGrawHill.
• Pikuła N.G. (2017). Znaczenie pracy zawodowej dla osób po 60. roku życia. „Studia Edukacyjne”, 44, s. 301–315.
• Porter L.W., Lawler E.E. III. (1968). Managerial attitudes and performance. Homewood: Irwin-Dorsey.
• Resnick B. (1991). Geriatric motivation. Clinically helping the elderly to comply. „Journal of Gerontological Nursing”, 17(5), s. 17–20.
• Sadri G., Robertson I.T. (1993). Self-efficacy and work-related behavior: A review and metaanalysis. „Applied Psychology: An International Review”, 42(2), s. 139–152.
• Skinner B.F. (1953). Science and human behavior. New York: Macmillan.
• Stajkovic A.D., Luthans F. (2003). Social cognitive theory and self-efficacy: Implications for motivation theory and practice. W: Porter L. W., Bigley G. A., Steers R. M. (red.), Motivation and work behawior, Burr Ridge, IL: Irwin/McGraw-Hill, s. 126–140.
• Szatur-Jaworska B. (2008). Uczestnictwo osób starszych w sferze publicznej. W: Szatur-Jaworska B. (red.). Stan przestrzegania praw osób starszych w Polsce. Analiza i rekomendacje działań. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, s. 115–122.
• Szinovacz M., DeViney S., Davey A. (2001). Influences of family obligations and relationships on retirement: variations by gender, race, and marital status. „Journal of Gerontokgy: Social Sciences”, 56(1), s. 20–27.
• Taylor F.W. (1911). The principles of scientific management. New York: Harper.
• Tischner J. (1985). Polska jest Ojczyzną. Paryż: Editions du Dialogue.
• Ustawa o osobach starszych z dnia 11 września 2015 r., Dz. U. 2015 poz. 1705. dostępny na: file:///C:/Users/user/Downloads/D20151705L.pdf (otwarty: 3.06.2020).
• Valentine S., Valentine W.R., Dick J. (1998). Intrinsic and extrinsic motivators and older employees’ attitudes towards their current jobs. „Perceptual and Motor Skills”, 87(2), s. 407–410.
• Vroom V.H. (1964). Workand Motivation. New York: John Wiley and Sons.
• Warr P.B. (1992). Age and occupational well-being. „Psychology and Aging”, 7(1), s. 37–45.
• Warr P.B. (1997). Age, work and mental health. W: Schaie K. W., Schooler C. (red). The impact of work on older adults. New York: Springer, s. 252–296.
• Wiatrowski Z. (2005). Podstawy pedagogiki pracy. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
• World Health Organization (2001). The International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF), Geneva: WHO.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2020.2.13