Czas w podwójnym dziele Łukasza

• Authors: Krzysztof Bieliński

Title variants

EN

Time in the Lukan Double Work

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia specyfikę czasu w podwójnym dziele Łukasza. W pierwszym punkcie zarysowana została biblijna, linearna koncepcja czasu. Przypomniano, że gdy chodzi o pojmowanie czasu to Nowy Testament zakłada dane starotestamentowe, lecz wraz z przyjściem Jezusa Chrystusa dokonało się przesunięcie centralnego punktu dziejów na inaugurację ery mesjańskiej, eonu eschatologicznego. W punkcie drugim przedstawiono dwie fundamentalne teorie dotyczące specyficznej koncepcji czasu, a tym samym historii w opus Lucanum: Chrystus jako nowe centrum czasu i historii (Cullmann) oraz czas Jezusa jako „środek czasu” (Conzelmann). Czterem specyficznym określeniom czasu, których używa Łukasz, dedykowano uwagę w trzecim, centralnym punkcie artykułu. Uwzględniając mikro- i makrokontekst perykop, w których one występują, określono treść terminów: „czas łaski Pana” (Łk 13, 8 i 4,19); „dzień i dni Syna Człowieczego” (Łk 17, 22–37); „czasy narodów” (Łk 21,24); „dni ostatnie” (Dz 2,17). Analiza pokazała iż opus Lucanum postrzegać można również jako próbę nowej interpretacji czasu rozciągającego się pomiędzy faktem wniebowstąpienia Jezusa Chrystusa a realizacją zapowiedzi Jego paruzji. Celem jakim wydał się kierować ewangelista była konieczność podtrzymania gorliwego oczekiwania dopełnienia się nowych czasów, żywej nadziei na pełną realizację królestwa Bożego, zainaugurowanego przyjściem i zbawczym czynem Jezusa, ale znajdującego się jeszcze w procesie stawania się.

EN

The article presents the specific characteristics of time found in the two NT books written by Luke. The first section outlines the biblical, linear concept of time. It is noted that while the New Testament assumes the data of the Old Testament, with the coming of Jesus Christ the central point of history was shifted to the beginning of the Messianic era, the eschatological eon. The second section presents two fundamental theories regarding the specific concept of time, and thus the history, in the opus Lucanum: Christ as the new center of time and history (O. Cullmann) and the time of Jesus as the “mid part of time” (H. Conzelmann). The third, central section of the article is devoted to four specific notions of time employed by Luke. Taking into consideration the micro- and macro-contexts of the pericopes in which they occur, the meaning of several phrases is explored: “the year of the Lord's favor” (Luke 4:19; 13:8); “the day and the days of the Son of Man” (Luke 17:22-37); “the times of the nations” (Luke 21:24); and “the last days” (Acts 2:17). The analysis demonstrates that the opus Lucanum can also be viewed as an attempt toward a new interpretation of time, extending from the moment of Jesus' ascension until the realization of His announced Parousia. The evangelist's guiding goal seemingly was to uphold a zealous expectation of the fulfillment of new times – a living hope for the full realization of the kingdom of God, initiated by the coming of Jesus and by His salvific works – while still encouraging a process of becoming.

Keywords

PL

czas; opus Lucanum; ἐνιαυτός κυρίου δεκτός; eschatologia; dni ostatnie; paruzja

EN

time; opus Lucanum; eschatology; last days; parousia; ἐνιαυτός κυρίου δεκτός

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Verbum Vitae
• Year: 2019
• Volume: 35
• Pages: 187-216

Dates

published

2019-05-01

Contributors

author

Krzysztof Bieliński

Identifiers

DOI

10.31743/vv.1950