Odtwarzanie utworów w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej w perspektywie prywatnoprawnej i publicznoprawnej

• Authors: Jerzy Szczotka

Title variants

EN

Replaying works in the place of bussines activity in the perspective of private law and public law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Problem podjęty w niniejszym artykule ma charakter praktyczny. Wyrósł on na bazie konfliktu majątkowych interesów z jednej strony przedsiębiorców wspieranych przez konsumentów, z drugiej zaś - środowisk twórczych (w tym artystycznych i producenckich). W tej kwestii podstawowe znaczenie ma regulacja zawarta w polskiej Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 1994 r. i Ustawie o zbiorowym zarzadzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi z 2018 r. Na podstawie tych unormowań organizacje zbiorowego zarządzania - działając na rzecz twórców, wykonawców, producentów utworów audiowizualnych oraz producentów fonogramów i wideogramów - zostały uznane za upoważnione do zezwalania (licencja) i pobierania wynagrodzenia w sferze wskazanego odtwarzania dóbr chronionych przez prawo autorskie i prawa pokrewne. Powszechny, nieprawniczy i krytyczny odbiór tego systemu funkcjonującego w praktyce – przede wszystkim sposobu zawierania umów, kalkulacji opłat i ich inkasowania - wskazuje nieprawidłowo na publicznoprawną jego naturę. Dostrzega się, że nierzadkie egocentryczne i dominujące zachowania organizacji zbiorowego zarządzania wobec kontrahentów, a czasami także nawet samych uprawnionych, odgrywa znacząca role pogłębiającą ten problem. W rzeczywistości, ze ściśle prawnego punktu widzenia, instytucja o jakiej mowa, ma w swej istocie czysto prywatnoprawną naturę. Jednakże polski ustawodawca wprowadził w tę dziedzinę pewne instrumenty administracyjnoprawne (w sferze kompetencji Ministra Kultury), które w praktyce mogłyby doprowadzić do przywrócenia równości stron i równowagi ich interesów.

EN

The problem undertaken in the article is of a practical nature. It arose from the conflict of commercial interests between the businessmen allied with their consumers - on the one hand, and the artistic activity sector (authors, performers, producers) - on the other. Legal provisions of the Polish Act on Copyright and Related Rights (1994) and Act on Collective Management of Copyright and Related Rights (2018) are the main legal basis applying to that question. According to this regulations, collective management organizations - acting on behalf of the authors, performers, producers of audiovisual works, producers of phonograms and videograms - have been authorized to permit (licence) and collect remuneration for the such replaying of the goods protected by copyright and related rights. The common, out of legal and critical perception of this system functioning in practice - mainly concerning the way of concluding agreement, calculating and collecting the fees – indicates incorrectly its public law origin. It has been noticed, that quite often selfish and dominating behavior of collecting societies towards its contractors, and sometime even rightholders themselves, plays a significant role in deepening this problem. In fact, from the strict legal point of view this institution essentially has pure private law nature.

Keywords

PL

prawo autorskie; prawa pokrewne; odtwarzanie utworów; licencja; wynagrodzenie; organizacja zbiorowego zarządzania

EN

Copyright; license; collective management organization; salary

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Zeszyty Naukowe KUL
• Year: 2018
• Volume: 61
• Issue: 4
• Pages: 209-234

Dates

published

2020-09-25

Contributors

author

Jerzy Szczotka

Identifiers

DOI

10.31743/zn.2018.61.4.209-234