Konkurencyjność firm w świetle teorii ekonomii behawioralnej Richarda H. Thalera

• Authors: Małgorzata Skrzek-Lubasińska

Title variants

EN

Competitiveness of companies in the light of Richard H. Thaler’s theory of behavioural economics

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest przeglądem dorobku R. Thalera pod kątem możliwości jego wykorzystania do analizy konkurencyjności firm. Uwaga została skupiona szczególnie na firmach najmniejszych, w tym samozatrudnionych. Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób wprowadzenie elementów behawioralnych do analizy konkurencyjności przedsiębiorstw tego typu, może pomóc w rozwoju nauki oraz jak może być wykorzystane w praktyce gospodarczej. Traktując dorobek naukowy Thalera jako inspirację, postanowiono zidentyfikować główne narzędzia przez niego wypracowane, w tym różne typy błędów poznawczych, systematycznych błędów czy rzekomo nieistotne czynniki, które są pomijane w głównych nurtach teorii ekonomii, a w rzeczywistości mają istotne znaczenie dla procesu podejmowania decyzji. Dodatkowym celem analizy było zidentyfikowanie obszarów badawczych, których wzbogacenie o elementy ekonomii behawioralnej mogłoby przynieść najwięcej korzyści. Wyodrębniono dwa takie obszary: w teorii mikroekonomii – obszar „decyzje producenta” oraz w teorii makroekonomii – obszar dotyczący interwencji państwa i prowadzenia polityk publicznych.

EN

The article contains a review of R. Thaler’s scientific output with respect to its possible use for the analysis of competitiveness of companies. The attention is focused particularly on the smallest businesses, including the self-employed. An attempt is made to answer the question of how the introduction of behavioural elements into the competitiveness analysis of enterprises of this type can foster the development of science and how it can be used in the economic practice. Inspired by Thaler’s scientific output, the author decided to identify the main tools developed by Thaler, including the various types of cognitive biases, systematic errors, or supposedly irrelevant factors that are overlooked in the mainstream economic theories which, in fact, are essential for the decision-making process. An additional aim of the analysis is to identify the research areas which, if enriched with elements of behavioural economics, could be most beneficial. Two such areas are identified: in the microeconomic theory – the area of “manufacturer’s decisions”, and in the macroeconomic theory – the area of state intervention and public policies.

Keywords

PL

przedsiębiorstwo; Thaler; ekonomia behawioralna; konkurencyjność firm; samozatrudnienie

EN

enterprise; Thaler; behavioural economics; company competitiveness; self-employment; enterprise; Thaler; behavioural economics; company competitiveness; self-employment

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
• Journal: Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
• Year: 2020
• Volume: 57
• Issue: 4
• Pages: 15-31

Dates

published

2020-11-27

Contributors

author

Małgorzata Skrzek-Lubasińska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

References

• Ainslie G. (1975), Specious reward: A behavioral theory of impulsiveness and impulse control, Psychological Bulletin, 82 (4): 463-496.
• Akerlof G., Shiller R. (2010), Zwierzęce instynkty. Czy ludzka psychika napędza globalną gospodarkę i jaki ma to wpływ na przemiany światowego kapitalizmu, Wydawnictwo Deloitte, Studio EMKA, Warszawa.
• Aldrich H.E., Auster E.R. (1986), Even dwarfs started small: Liabilities of age and size and their strategic implications, in: B.M. Staw, L.L. Cummings (Eds.), Research in Organizational Behavior, Vol. 8. JAI, Greenwich, Connecticut, p. 165-198.
• Audretsch D.B., Keilbach M. (2004), Entrepreneurship and regional growth: an evolutionary interpretation, Journal of Evolutionary Economics, 14(5), 605-616.
• Cialdini R.B. (2000), Wywieranie wpływu na ludzi, Teoria i praktyka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Coase R. (1937), The Nature of the Firm, Economica, November 1937, 4, s. 386-405.
• Coase R. (2013), Firma, rynek i prawo, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa.
• Cyert R.M., March J.G. (1963), A Behavioral Theory of the Firm, Wiley-Blackwell, New York.
• Galbraith J.K. (1973), Społeczeństwo dobrobytu – państwo przemysłowe, PIW, Warszawa.
• Jenkins A., McKelvie A. (2016), What is entrepreneurial failure? implications for future research, International Small Business Journal, 34(2): 176-188.
• Jensen M.C., Meckling W.H. (1976), Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure, Journal of financial economics, 3(4), 305-360.
• Kahneman D. and Tversky A. (1979), Prospect Theory: An Analysis of Decision Under Risk, Econometrica 47, 263-291.
• Kahneman D., Knetsch J. and. Thaler R.H. (1991), The Endowment Effect, Loss Aversion, and Status Quo Bias, Journal of Economic Perspectives, 5(1), s. 193-206.
• Kahneman D. (2012), Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Media Rodzina, Warszawa.
• Kuhn T. (2009), Struktura rewolucji naukowych, przeł. H. Ostromęcka, Fundacja Aletheia, Warszawa.
• Knight F.H. (1921), Risk, Uncertainty, and Profit, New York: August M. Kelley.
• Loewenstein G., Thaler R.H., (1989), Intertemporal Choice, Journal of Economic Perspectives, 3(4), s. 181-193.
• Ptak-Chmielewska A. (2012), Likwidacja a upadłość przedsiębiorstw w Polsce, w: S. Morawska (red.) Ekonomia i prawo upadłości przedsiębiorstw, Zarządzanie przedsiębiorstwem w kryzysie, SGH, Warszawa 2012, s. 194-206.
• Ptak-Chmielewska A. (2016), Determinanty przeżywalności mikro i małych przedsiębiorstw w Polsce, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Ropęga J. (2013), Ścieżki niepowodzeń gospodarczych. Redukcja zagrożenia niepowodzeniem jako element strategii małej firmy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Shepherd D.A., Douglas E.J., Shanley M. (2000), New venture survival: Ignorance, external shocks, Konkurencyjność firm w świetle teorii ekonomii behawioralnej Richarda H. Thalera 31 and risk reduction strategies, Journal of Business Venturing, 15, s. 393-410.
• Smith A. (1989), Teoria uczuć moralnych, PWN, Warszawa.
• Staw B.M. (1976), Knee-deep in the Big Muddy: A study of escalating commitment to a chosen course of action, Organizational Behavior arid Human Performance, 16 (June), p. 27-44.
• Thaler R.H. (2000), From Homo Economicus to Homo Sapiens, Journal of Economic Perspectives, Volume 14, Number 1, Winter 2000, p. 133-141.
• Thaler R.H., Sunstein C.R. (2012): Impuls. Jak podejmować właściwe decyzje dotyczące zdrowia, dobrobytu i szczęścia, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
• Thaler R. (1980), Toward a Positive Theory of Consumer Choice, Journal of Economic Behavior and Organization, 1, p. 39-60.
• Thaler R. (1985), Mental Accounting and Consumer Choice, Marketing Science, 4: 199-214.
• Thaler R. (2004), Mental Accounting Matters, w C. Camerer, G. Loewenstein, and M. Rabin (eds.), „Advances in Behavioral Economics”, Princeton University Press.
• Thaler R. (2015), Misbehaving: The Making of Behavioral Economics, W. W. Norton & Company.
• Thaler R. (2018), Zachowania niepoprawne, Tworzenie ekonomii behawioralnej, Wydawnictwo Media Rodzina, Warszawa.
• Thaler R.H., Shefrin, H.M. (1981), An economic theory of selfcontrol, Journal of Political Economy 89, 392-406.
• Tversky A., Kahneman D. (1974), Judgment under uncertainty: heuristics and biases, Science, 185, p. 1124-1131.
• Tversky A. Kahneman D. (1981), The Framing of decisions and the psychology of choice, Science, 211 (4481): 453-58.

Identifiers

DOI

10.33119/KNoP.2020.57.4.3