Państwo i reguły zarządzania instytucjami publicznymi oraz majątkiem skarbu państwa po 2015 roku

• Authors: Grażyna Kopińska

Title variants

EN

The state and governance in public institutions including state-owned companies after 2015

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka na podstawie danych empirycznych uzasadnia tezę, że merytokratyczne podejście do metod rządzenia w państwie jest w Polsce słabo zakorzenione. Wskazuje, że w instytucjach zależnych od rządu oraz spółkach skarbu państwa w okresie od połowy listopada 2015 r. do początku listopada 2017 r. doszło do całkowitego zarzucenia tych metod. Większość niezwykle licznie uchwalanych ustaw skupiała się na szybkości i szerokiej wymianie ciał zarządzających kluczowymi instytucjami i spółkami. Na dalszym planie pozostawała zwykle poprawa efektywności działania tych podmiotów. W wielu przypadkach głównym kryterium awansu było zaufanie decydenta. Najważniejszym skutkiem społecznym prowadzenia nieprzejrzystej, nieopartej na merytorycznych zasadach polityki personalnej jest podważanie zaufania do państwa, co jest degradujące zarówno dla klasy politycznej, jak i dla ogółu obywateli.

EN

The author – using empirical data – claims that a meritocratic approach to public governance in Poland does not seem deeply rooted. The research indicates that since mid-November 2015 until the beginning of November 2017 meritocratic rules have been totally ignored in governmental institutions including state-owned companies. Many legal regulations were enacted in order to introduce changes in managing bodies responsible for key public institutions as well as companies. The drive to improve their effectiveness were not of prime importance. The key criterion for promoting was based on the decision-maker’s personal trust. There are many implications of the above-mentioned development, including a loss of trust to the state resulting in a moral degeneration from the perspective of political class as well society as a whole.

Keywords

PL

Ekonomia; biznes

EN

public governance; meritocracy; economy; business; nation state; public governance; meritocracy; economy; business; nation state

• Publisher: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
• Journal: Studia z Polityki Publicznej
• Year: 2018
• Volume: 5
• Issue: 3(19)
• Pages: 27-44

Dates

published

2018-07-02

Contributors

author

Grażyna Kopińska

• ekspert forum Idei Fundacji im. Stefana Batorego

References

• Afeltowicz, Ł. (2010). Zawłaszczone państwa, sieci społeczne i wyobraźnia socjologiczna. Krytyczna analiza koncepcji state capture. Studia Socjologiczne, nr 1: 69–105.
• Burnetko, K. (2003). Służba Cywilna w III RP: punkty krytyczne. Warszawa: Fundacja Batorego. http://www.batory.org.pl/ftp/program/przeciw-korupcji/publikacje/sluzba_cywilna.pdf
• Celej, P. (2015). PiS przejmuje holding zbrojeniowy. W zarządzie firmy szef klubu „Gazety Polskiej” z Łomianek – nikt nie zna jego CV. Na Temat, 12.12.2015. http://natemat.pl/164931, pis-przejmuje-kluczowy-holding-zbrojeniowy-w-zarzadzie-firmy-szef-klubu-gazety-polskiej-bez-doswiadczenia
• Dryszel, A. (2017). Co wolno wojewodzie. Rzeczpospolita, 28.09.2017.
• Dziedziczak-Foltyn, A., Musiał, K. (2015). Dyskursy modernizacyjne i wielkie narracje rozwoju. Polska a kraje nordyckie. Przegląd Socjologiczny, nr 2(64): 9–43.
• Ferfecki, W. (2017). Polska Agencja Kosmiczna w czarnej dziurze. Rzeczpospolita, 26.04.2017.
• Fiskus i celnicy razem. Nie wszyscy mogą liczyć na pracę (2017). Dziennik Gazeta Prawna,10.03.2017.
• Gadowska, K. (2015). Dysfunkcje administracji. Służba cywilna w perspektywie neoinstytucjonalnej. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Gadowska, K. (2017). Praktyka obsadzania stanowisk w administracji skarbowej III RP w świetle wartości konstytucyjnych. Rocznik Lubuski, t. 43: 25–48.
• Gadowska, K. (2018). Relacje między polityką i administracją w procesie tworzenia służby cywilnej w Polsce. Perspektywa nowego instytucjonalizmu. Zarządzanie Publiczne Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, nr 1(43): 54–77.
• Jasiecki. K. (2013). Kapitalizm po polsku. Między modernizacją a peryferiami Unii Europejskiej. Warszawa: IFiS PAN.
• Jasiecki, K. (2016). Zasady merytokratyczne w polityce państwa – wzloty i upadki. Studia z Polityki Publicznej, nr 3(11): 9–40.
• Komunikat PAP (2015). Rzeczpospolita, 9.12.2015. http://www.rp.pl/Przemysl-Obronny/312099804-Arkadiusz-Siwko-prezesem-Polskiej-Grupy-Zbrojeniowej.html#ap-1
• Zmiany w Polskiej Grupie Zbrojeniowej (2015). Komunikat rzecznika MON, 9.12.2015. http://www.mon.gov.pl/aktualnosci/artykul/najnowsze/2015–12-09-zmiany-w-polskiej-grupie-zbrojeniowej/
• Kopińska, G. (2018) Stanowiska publiczne jako łup polityczny. Warszawa: Forum Idei Fundacji im. Stefana Batorego. http://www.batory.org.pl/publikacje/artykuly_17/przeciw_korupcji_1
• Kwiatkowski, M. (2017). Pułapki rewolucji kadrowej. Prakseologia, nr 159: 207–235.
• Paczocha, J. (2018). Partia w państwie, Raport Forum Obywatelskiego Rozwoju, Warszawa, luty 2018. https://for.org.pl/pl/raport-for-partia-w-panstwie-bezprecedensowa-wymiana-kadr-w-administracji-rzadowej-i-jej-legislacyjne-podstawy
• Podstawy prawne działania Polskiej Agencji Kosmicznej (2017), 30.05.2017. http://pak.bip.gov.pl/prawo-i-prace-legislacyjne/podstawy-prawne-dzialania-polskiej-agencji-kosmicznej.html
• Sprawozdanie o stanie służby cywilnej i o realizacji zadań tej służby w 2016 roku (2017). Warszawa.
• https://dsc.kprm.gov.pl/aktualnosci/sprawozdanie-szefa-sluzby-cywilnej-za-2016-rok: 20–21, 29–31, wykresy 2, 3, 7.
• Statut spółki Polska Grupa Zbrojeniowa spółka Akcyjna (2018). http://pgzsa.pl/
• Tylko prezes Jagiełło śpi spokojnie (2016). Rzeczpospolita, 14.04.2016.
• Wojnarska-Krajewska, E. (2006). Opinia prawno-porównawcza do projektu ustawy o służbie cywilnej (druk nr 552) oraz projektu ustawy o państwowym zasobie kadrowym, obsadzaniu wysokich stanowisk państwowych oraz o zmianie niektórych ustaw (druk nr 553), z 2006 roku, w którym cytowano: R. Herbut, Administracja publiczna – modele, funkcja i struktura, w: Administracja i polityka, A. Ferens, I. Macek (red.). Wrocław 1999: 48.
• Wójcik, K. (2017). Po raz pierwszy ubyło urzędników mianowanych. Rzeczpospolita, 6.04.2017.
• Zmiany w zarządach spółek Polskiej Grupy Zbrojeniowej (2016), komunikat PGZ z 21.09.2016.
• http://pgzsa.pl/a/285, zmiany-w-zarzadach-spolek-polskiej-grupy-zbrojeniowej
• Zybała, A. (2017). Public administration reforms in Poland, w: J. Nemec, D. Špaček, 25 Years of Public Administration Developments and Reforms in V4 region. Brno: 84–114.
• Zybertowicz, A. (2013). III RP. Kulisy systemu. Warszawa: Wydawnictwo Słowa i Myśli.
• Akty prawne
• Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska, druk nr 1127,
• http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/B3EFC2F7BF0315DEC1258087005ACF95/%24File/1127.pdf
• Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska, druk nr 1661 z 16.06.2017,
• http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=1661
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, Dz. U. 2001, nr 62 poz. 627, art. 400 ust. 2.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska w wersji sprzed nowelizacji, Dz. U. 2001, nr 62, poz. 627, art. 400f ust. 2 pkt 5.
• Ustawa z dnia 30 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji, Dz. U. 2016, poz. 25.
• Ustawa z dnia 30 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2016, poz. 34.
• Ustawa z dnia 22 czerwca 2016 r. o Radzie Mediów Narodowych, Dz. U. 2016, poz. 929.
• Ustawa z dnia 16 grudnia 2016 o zasadach zarządzania mieniem państwowym, Dz. U. 2016, poz. 2259, art. 22.

Identifiers

DOI

10.33119/KSzPP.2018.3.2