Stanisławski: nowe i stare perspektywy

• Authors: Katarzyna Osińska

Title variants

EN

Stanislavsky: New and Old Perspectives

Abstracts

EN

This article discusses the Polish edition of Maria Shevtsova’s book Rediscovering Stanislavsky (Cambridge University Press, 2020) which has been published under the title Stanisławski na nowo (translated by Edyta Kubikowska, Instytut Grotowskiego, Wroclaw 2022). The critical part of the article is devoted to a polemic with the thesis put forward by Maria Shevtsova about the decisive role of the Orthodox religion in the formation of Stanislavski’s worldview and its impact on his approach to acting and theatre in general. A number of biased or erroneous interpretations of some of the concepts of Stanislavski’s ‘system’ are indicated, such as: ‘Ja jesm’ (I Am) or perevoploshchenie (trans-embodiment) identified by the author of the book with the religious notion of transubstantiation. The conclusion of this part of the article is as follows: while polemicising with the overly, in her view, materialist approach to ‘the system’, represented by Sharon M. Carnicke, and also with Sergei Cherkassky’s overestimation of the importance of yoga to Stanislavsky, Maria Shevtsova interpreted Stanislavsky’s attitude to acting in a one-sided manner, without identifying any sources in the artist’s statements themselves that would support her argument. The following sections of the article outline the cognitive values of the book, such as a depiction of the vast cultural context in which Stanislavsky worked, a presentation of all the theatre studios he inspired, including the Opera Studio and the Opera-Dramatic Studio, an explanation of the importance of the Russian artist’s discoveries for both dramatic theatre and opera directing, and finally, a brief discussion of the accomplishments of contemporary directors being Stanislavsky’s heirs.

Keywords

EN

Maria Shevtsova; Rediscovering Stanislavsky; Stanislavski’s system; Eastern Orthodoxy

• Publisher: Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
• Journal: Didaskalia. Gazeta Teatralna
• Year: 2024
• Issue: 181-182
• Pages: 42-63

Dates

published

2024

Contributors

author

Katarzyna Osińska

• Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk

• https://orcid.org/000000034142040X

References

• Aronson, Oleg, Kino i granica sceny (kommientarii k rabotie K.S. Stanisławskogo „Rabota aktiora nad soboj”), „Kinowiedczeskije zapiski” 2000, nr 47.
• Carnicke, Sharon Marie, Stanislavsky in Focus: an Acting Master for the Twenty-First Century, Routledge, London – New York 2009.
• Carnicke, Sharon Marie, Dynamic Acting through Active Analysis: Konstantin Stanislavsky, Maria Knebel, and Their Legacy, Bloomsbury Publishing, London 2023.
• Eisenstein, Siergiej, Stanisławskij i Loyola, „Kinowiedczeskije zapiski” 2000, nr 47, s. 107-133.
• Gorczakow, Mikołaj, Lekcje reżyserskie Stanisławskiego, przeł. A. Wierzbicki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1957.
• Kubikowski, Tomasz, Przeżyć na scenie, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza, Warszawa 2015.
• Moskowskij Chudożestwiennyj tieatr w russkoj tieatralnoj kritikie. 1919-1943, część 1, 1919-1930, pod red. O. Radiszczewej, „Artist. Rieżyssior. Tieatr”, Moskwa 2009.
• Osińska, Katarzyna, Klasztory i laboratoria. Rosyjskie studia teatralne: Stanisławski, Meyerhold, Sulerżycki, Wachtantow, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2003.
• Osińska, Katarzyna, Teatr jako szkoła. Leopolda Sulerżyckiego poglądy na teatr na tle epoki, [w:] Etos życia – etos sztuki. Wokół legendy o św. Genezjuszu-aktorze. Część II, pod red. M. Leyko i K. Wielechowskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2010, s. 269-282.
• Sołowjowa, Inna, „Krug” Stanisławskogo (Stanisławskij i Niemirowicz-Danczenko: problemy soawtorstwa), [w:] Stanisławskij w mieniajuszczemsia mirie. Sbornik matieriałow Mieżdunarodnogo simopozjuma 27 fiewrala – 10 marta 1989 g. Moskwa [bez nazwy wydawnictwa], Moskwa 1994, s. 49-56.
• Stanisławski, Konstantin, Praca aktora nad sobą, przeł. J. Czech, Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego, Kraków 2011, tom 1.
• Stanisławskij, Konstantin Sierigjewicz, Sobranije soczinienij w 9 tomach, tom 5, część 2, „Iskusstwo”, Moskwa 1993.
• Tcherkasski, Sergei, Stanislavsky and Yoga, ICARUS, translated from Russian by V. Farber, The Grotowski Institute and Theatre Arts Researching the Foundations, Holstebro – Malta – Wrocław – London – New York 2014.
• Tyszka, Juliusz, Metamorfozy „systemu Stanisławskiego”, Ars Nova, Poznań 1995.
• Tyszka, Juliusz, Między prawdą a doktryną. „System” Stanisławskiego w Polsce 1944-1956, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001.
• Wachtangow, Jewgienij, Notatki z sanatorium, przeł. H. Bieniewski, [w:] Jewgienij Wachtantow – co zostaje po artyście teatru?, wstęp, kronika, redakcja K. Osińska, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2008, s. 180–185.
• Walicki, Andrzej, W kręgu konserwatywnej utopii. Struktury i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.

Identifiers

DOI

10.34762/vnxa-c325

Biblioteka Nauki

52253400