Uszanowanie charakteru władzy w średniowieczu

• Authors: Wit Pasierbek

Title variants

EN

Respect for authority in the Middle Ages

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

CEL NAUKOWY: Celem naukowym niniejszego artykułu jest ukazanie charakteru władzy i szacunku do niej w pierwszych wiekach nowożytnej ery. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Ponieważ dzisiaj władzy politycznej raczej się nie szanuje, warto się zastanowić nad tym fenomenem, analizując pierwsze wieki chrześcijaństwa i stawiając pytanie: jaki był charakter ówczesnej władzy? Odpowiedzi będziemy szukać, analizując główne nurty myśli teolo‑giczno‑politycznej tamtych czasów. PROCES WYWODU: Wychodząc od początków ludzkiego istnienia i potrzeby uporządkowania świata z chaosu spowodowanego grzechem, przeanalizowany zostanie charakter władzy pierwszych wieków chrześcijaństwai średniowiecza. Począwszy od Jezusa Chrystusa, naukę św. Pawła, a później trzech wariantów rządów według Euzebiusza z Cezarei, św. Augustyna oraz św. Ambrożego i św. papieża Gelazego I, będziemy dowodzić, iż władza bierze swój początek w Bogu, by później poprzez władzę Kościoła i cesarza zaprowadzać porządek i pokój w świecie. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza poglądów schyłku starożytności i średniowiecza dowodzi, iż istniały trzy rodzaje rozumienia władzy: prymat cesarza przy współudziale Kościoła (Euzebiusz z Cezarei), wyrazista wyższość władzy kościelnej nad świecką i pogańską (św. Augustyn) oraz rozdział pomiędzy władzą kościelną i świecką (św. Ambroży i św. papież Gelazy I). WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analiza charakteru władzy z pierwszych wieków chrześcijaństwa i średniowiecza dowodzi, iż powszechnie okazywano szacunek zarówno władzy kościelnej, jak i świeckiej, uzasadniając taką postawę jej boską naturą i jednocześnie troską o dobro wspólne. Mądrość, która płynie od chrześcijańskich i średniowiecznych myślicieli, winna być zatem poważnym bodźcem do refleksji nad charakterem i stosunkiem do władzy we współczesnej cywilizacji demokratycznej.

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The research objective of the article is to present the nature of authority and respect it enjoyed in the first centuries of the modern era. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: As political authorities are hardly respected today, it is worth reflecting on the phenomenon of authority by analysing it in the first centuries of Christianity and posing the question: what was the nature of  authority in this period? The answer to it will be sought by analysing the main areas of the theological-political thought of that time. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Starting with the beginnings of human existence and the need to give order to the world in chaos caused by sin, we will analyze the nature of authority in the first centuries of Christianity and the Middle Ages. Beginning with the teachings of St. Paul, and three models of the government advocated by: Eusebius of Caesarea, St. Augustine, and St. Ambrose and St. Pope Gelasius I, we will prove that authority comes from God and through the authority of the Church and the  emperor, brings order and peace to the world. RESEARCH RESULTS: The analysis of the views of the thinkers of the Middle Ages reveals three ways in which they undertsood authority: the primacy of the emperor with the participation of the Church, superiority of ecclesiastical authority over secular and pagan authority and the separation between ecclesiastical and secular authorities. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The analysis of the nature of authority in the Middle Ages demonstrates that respect for both ecclesiastical and secular power was widespread and was justified by its divine nature and by concern for the common good. Thus, the wisdom of Christian and medieval thinkers should serve as stimulus to reflect on the nature and the attitude to authority in modern democratic civilization.

Keywords

PL

władza; średniowiecze; Augustyn; Gelazy I; Euzebiusz z Cezarei; władza; średniowiecze; Augustyn; Gelazy I; Euzebiusz z Cezarei

EN

authority; Middle Ages; Augustin; Gelasius I; Eusebius of Caesarea

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Polityki
• Year: 2019
• Volume: 10
• Issue: 33

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

Wit Pasierbek

References

• Augustyn (1977). O państwie Bożym: przeciw poganom ksiąg XXII, t. 1 i 2.
• Przeł. W. Kornatowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Brown, P. (1992). Power and Persuasion in Late Antiquity. Towards a Chris‑
• tian Empire. Wisconsin: The University of Wisconsin Press.
• Daniélou, J. i Marrou, H.I. (1986). Historia Kościoła, t. I. Warszawa: Instytut
• Wydawniczy PAX.
• Lortz, J. (1987). Storia della Chiesa in prospettiva di storia delle idee, vol. I.
• Milano: Edizioni Paoline.
• Majka, J. (1987). Katolicka Nauka Społeczna. Rzym–Lublin.
• Papieska Rada Iustitia et Pax (2005). Kompendium Nauki Społecznej Kościoła.
• Kielce: Wydawnictwo Jedność.
• Pasierbek, W. (2018). U podstaw sekularyzacji: przyczyny filozoficzno‑
• ‑teologiczno‑kulturowe z aspektem edukacyjnym. Horyzonty Polityki,
• (27).
• Scattola, M. (2011). Teologia polityczna. Warszawa: Instytut Wydawniczy
• PAX.
• Sobór Watykański II (1967). Konstytucja o Kościele w świecie współczesnym.
• Poznań: Pallottinum.

Identifiers

DOI

10.35765/HP.2019.1033.01