Silesian Theological Seminary and Częstochowa Theological Seminary in Krakow- the Heritage of the Interwar Period. A Study of the History of Organization Management

• Authors: Michał Szkoła

Title variants

PL

Śląskie Seminarium Duchowne i Częstochowskie Seminarium Duchowne w Krakowie – dziedzictwo dwudziestolecia międzywojennego. Studium z dziejów zarządzania organizacją

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

After Poland regained its independence in 1918, the Polish Roman Catholic Church needed to be reunited, so that thoroughly educated priests could be deployed to work in the newly established dioceses. The system of teaching had to be reorganized and this issue was fi­nally regulated by the 1925 Concordat which guaranteed the possi­bility of creating a seminary in each diocese. A special situation took place in Krakow, where in the 1920s, in addition to the existing dioc­esan seminary, the Częstochowa Seminary and the Silesian Seminary were located. The article outlines the circumstances in which the seats of these institutions were established outside home dioceses and draws attention to the cultural context of the events of that time, whose mate­rial reflection remains as the two modernist buildings preserved in the center of Krakow.

PL

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Kościół katolicki wymagał zespolenia, a w nowo powołanych diecezjach mieli pra­cować gruntownie wykształceni duchowni. Reorganizacji wymagał system nauczania, kwestia ta została ostatecznie uregulowana przez konkordat z 1925 r. gwarantujący możliwość utworzenia seminarium duchownego w każdej diecezji. Kraków znajdował się w szczególnej sytuacji, ponieważ w latach 20. XX w. obok istniejącego seminarium diecezjalnego założono tu dodatkowo Częstochowskie Seminarium Duchowne oraz Seminarium Śląskie. Artykuł nakreśla okoliczności powstania siedzib tych instytucji poza macierzystymi diecezjami oraz zwraca uwagę na kulturowy kontekst ówczesnych wydarzeń, których materialnym odbiciem są dziś dwa modernistyczne gmachy zachowa­ne w centrum Krakowa.

Keywords

EN

Silesian Theological Seminary; Częstochowa Theological Seminary; Krakow modernism

PL

Śląskie Seminarium Duchowne; Częstochowskie Seminarium Duchowne; modernizm krakowski; Śląskie Seminarium Duchowne; Częstochowskie Seminarium Duchowne; modernizm krakowski

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Perspektywy Kultury
• Year: 2019
• Volume: 27
• Issue: 4
• Pages: 91-106

Dates

published

2020-01-01

Contributors

author

Michał Szkoła

References

• Bartel W.M., Naukowy mecenat Adama Stefana Sapiehy, in: Księga Sapieżyńska, ed. J. Wolny, Kraków 1982, p. 223.
• Concordat between the Holy See and the Republic of Poland, signed in Rome on 10 February 1925 (Journal of Laws of 1925, No. 72, item 501).
• Constitution of the Republic of Poland-Act of 17 March 1921 (Journal of Laws of 1921 No. 44, item 267).
• Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Vol. 1: Polacy wobec dziedzictwa. Raport z badań społecznych, eds. A. Chabiera, A. Dąbrowski, A. Fortuna-Marek, A. Kozioł, M. Lubaś, P. Nowak, B. Skaldawski, K. Stępnik, Warszawa– Kraków 2017, p. 30.
• German-Polish Convention concerning Upper Silesia, signed in Geneva on 15 May 1922 (Journal of Laws of 1922, No. 44, item 371).
• Glińska E., Socjologiczna i marketingowa koncepcja tożsamości miasta, in: Obywatelstwo i tożsamość w społeczeństwach zróżnicowanych kulturowo i na pograniczach, Vol. 1, Białystok 2006, p. 34.
• Kiedos J., Olszar H., Losy Gmachu Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach, “Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne,” XV (1982), p. 57.
• Kłakus M., Geneza i rozwój Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie, in: Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne 1924-2004, ed. J. Kupny, Katowice 2004, pp. 16-18.
• Kosiński S., August Hlond na Śląsku: W 60. rocznicę erygowania diecezji katowickiej, “Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne,” 18 (1985), pp. 7-25.
• Królikowski J., Genius Loci jako źródło tożsamości miasta, “Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka,” Vol. 24 (2011), p. 6.
• Książek S., Granice o podział diecezji wrocławskiej na komisariaty i dekanaty w latach 1914-1945, “Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny,” 19 (1976), No. 3-4, pp. 128-129.
• Kowalski J., Charakterystyczne rysy Częstochowskiego Wyższego Seminarium Duchownego, in: Błogosławione choć trudne czasy, ed. J. Kowalski, Częstochowa 2000, p. 216.
• Kwolek J., Szmytkie R., Symbole dużych miast w opinii studentów, in: Percepcja współczesnej przestrzeni miejskiej, ed. M. Madurowicz, Warszawa 2007, p. 250.
• Kubina T., W podniosłych chwilach i doniosłych sprawach, Vol. 1, Częstochowa 1931, p. 6.
• Ludyga-Laskowski J.J., Wyzwolenie Śląska – i Górny Śląsk, in: Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga pamiątkowa 1918-1928, Kraków–Warszawa 1928, pp. 137-138.
• Maroń F., Historia Diecezji Katowickiej. Sytuacja Górnego Śląska po pierwszej wojnie światowej, “Nasza Przeszłość,” Vol. 44 (1975), p. 11.
• Myszor J., Historia Diecezji Katowickiej, Katowice 1999.
• Palion A., Seminarium to też budynek, in: Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne 1924-2004, ed. J. Kupny, Katowice 2004, p. 140.
• Piech S., Odnowiona diecezja krakowska w obliczu „znaków czasu” 1879-1978, in: Kościół krakowski w życiu państwa i narodu polskiego, ed. A. Pankowicz, Kraków 2002, pp. 138-139.
• Piech S., W cieniu kościołów i synagog. Życie religijne międzywojennego Krakowa 1918-1939, Kraków 1999.
• “Tygodnik Polityczny, Naukowy, Literacki i Artystyczny,” 1871, Iss. 14.
• Urban J., Diecezja krakowska w XIX wieku, in: Kościół krakowski w tysiącleciu, Kraków 2000, p. 383.
• Wiśniewski M., Architektura użyteczności publicznej, in: Modernizmy. Architektura nowoczesności w II Rzeczpospolitej. Vol. 1. Kraków i województwo krakowskie, ed. A. Szczerski, Kraków 2013, pp. 31-32.
• Wlaźlak W., Rozwój sieci parafialnej i dekanalnej w diecezji częstochowskiej na przestrzeni jej historii, in: Siedemdziesięciopięciolecie Kościoła częstochowskiego, ed. J. Kowalski, Częstochowa 2000, p. 161.
• Wycisło J., Motywacje narodowych pielgrzymek Górnoślązaków do Krakowa na przełomie XIX/XX wieku. Przeciwdziałania pruskiej policji, in: Kościół krakowski w życiu państwa i narodu polskiego, ed. A. Pankowicz, Kraków 2002, pp. 155-173.
• Zbroja B., Monumentalne i eleganckie – Aleje Trzech Wieszczów, in: Modernizmy. Architektura nowoczesności w II Rzeczpospolitej. Vol. 1. Kraków i województwo krakowskie, ed. A. Szczerski, Kraków 2013, pp. 119-163.
• Związek J., Integracyjna rola Kościoła katolickiego na Ziemi Częstochowskiej, in: Błogosławione choć trudne czasy, ed. J. Kowalski, Częstochowa 2000, p. 53.
• Związek J., Z dziejów Częstochowskiego Seminarium Duchownego w Krakowie (1926-1991), “Veritati et Caritati,” No. 6 (2016), p. 351.
• Żebrok F., Dzieje Śląskiego Seminarium Duchownego, “Nasza Przeszłość”, 44 (1975), p. 90.

Identifiers

DOI

10.35765/pk.2019.2704.07