PL
Artykuł wskazuje i omawia kilka przykładów specyficznego postrzegania roli rozwijającej się w XIX wieku archeologii w konstruowaniu oraz podtrzymywaniu narodowej tożsamości, zwłaszcza w obliczu utraty politycznej podmiotowości państwa, co skutkowało niekiedy nawet definiowaniem opozycji odkrywania, kolekcjonowania oraz badania artefaktów rodzimej „starożytności” wobec dynamicznie rozwijającej się w zachodniej Europie archeologii śródziemnomorskiej (starożytny Egipt, Grecja, Rzym).
EN
The article identifies and discusses several examples of specific perceptions of archeology developing in the 19th century in constructing and sustaining national identity, especially in the face of the loss of the political subjectivity of the state, which sometimes even resulted in outlining an opposition of discovering, collecting and studying artifacts of native “antiquity” against the dynamically developing Mediterranean archeology (ancient Egypt, Greece, Rome) in Western Europe.