Major Wojska Polskiego, pułkownik Armii URL Sergiusz Nahnybida (1898–1987): karty biografii

• Authors: Maryna Palijenko , Andrij Rukkas , Ihor Sribniak

Title variants

EN

Major of the Polish Army, Colonel of the Ukrainian People’s Republic Army Serhiy Nahnybida (1898-1987): Pages from Biography

Abstracts

EN

The article discusses the main periods of the life and activities of Sergiusz Nahnybida, a major in the Polish Army and colonel in the Army of the Ukrainian People’s Republic (UPR). At the beginning of World War I, he volunteered for service in the Imperial Russian Army. The years 1919–1920 were crucial for him, as during this period, he joined the fight against the Bolsheviks, initially in the partisans and then in the Kherson Rifle Division of the UPR Army. In the interwar period, he ended up in an internment camp for Ukrainian soldiers in Poland, before embarking on a career in the Polish Army. After the outbreak of World War II, Nahnybida managed to get to Romania and then to Great Britain, where he continued his military service in the Polish Army. After the dissolution of the Polish forces in Europe, he remained in the British Isles. Throughout his stay in England, he maintained contact with leading representatives of the State Centre of the UPR in exile and was honoured with many Polish and Ukrainian decorations. The circumstances of Serhij Nahnybida’s life and military service make us aware that some Ukrainian émigrés managed to adapt to life in Poland in a relatively short period of time, and furthermore, to become part of Polish society. At the same time, they retained their national identity and were aware of the tasks set before them by the UPR State Centre in exile.  

PL

Artykuł omawia główne etapy życia i działalności mjr. Wojska Polskiego, płk. Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej Sergiusza Nahnybidy. Na początku I wojny światowej zgłosił się on do służby w Cesarskiej Armii Rosyjskiej. Lata 1919–1920 miały dla niego przełomowe znaczenie, gdyż w tym okresie włącza się w walkę z bolszewikami, początkowo w partyzantce, a następnie w Chersońskiej Dywizji Strzelców Armii URL. W okresie międzywojennym znalazł się w obozie dla internowanych żołnierzy ukraińskich w Polsce, by następnie rozpocząć karierę w WP. Po wybuchu II wojny światowej Nahnybidzie udało się wyjechać do Rumunii, a następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie kontynuował służbę w WP. Po rozwiązaniu polskich wojsk w Europie pozostał na Wyspach Brytyjskich. Przez cały okres pobytu w Anglii utrzymywał kontakt z czołowymi przedstawicielami rządu URL na wychodźstwie oraz został uhonorowany wieloma polskimi i ukraińskimi odznaczeniami. Okoliczności życia i służby wojskowej Sergiusza Nahnybidy uświadamiają nam, iż część ukraińskich emigrantów zdołała w stosunkowo krótkim czasie przystosować się do życia w Polsce, co więcej – stać się częścią polskiego społeczeństwa. Jednocześnie zachowali oni swoją tożsamość narodową i byli świadomymi zadań stawianych przed nimi przez Centrum Państwowe URL na wychodźstwie.

Keywords

EN

Sergiusz Nahnybida; contract officer; military service; Polish Army; UPR government in exile

PL

Sergiusz Nahnybida; oficer kontraktowy; służba wojskowa; Wojsko Polskie; rząd URL na emigracji

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej
• Year: 2022
• Issue: 15
• Pages: 183-202

Dates

published

2022

Contributors

author

Maryna Palijenko

• Kijowski Uniwersytet Narodowy im. Tarasa Szewczenki

• https://orcid.org/0000000290981142

author

Andrij Rukkas

• Kijowski Uniwersytet Narodowy im. Tarasa Szewczenki

• https://orcid.org/0000000264816194

author

Ihor Sribniak

• Kijowski Uniwersytet im. Borysa Hrinczenki

• https://orcid.org/0000000197504958

References

• Bruski J.J., Petlurowcy. Centrum Państwowe Ukraińskiej Republiki Ludowej na wychodźstwie (1919–1924), Kraków 2000.
• Centralne Archiwum Wojskowe Wojskowego Biura Historycznego: Sprzymierzona Armia Ukraińska: I.380.2.191; II Oddział Sztabu Głównego: I.303.1.216; Biuro Personalne MSWojsk.: I.300.18.548.
• Centralnyj derżawnyj archiw wyszczych orhaniw włady ta uprawlinnia Ukrajiny (Centralne Archiwum Państwowe Wyższych Organów Władzy i Administracji Ukrainy): f. 1075, op. 2, spr. 68; f. 1075, op. 2, spr. 467; f. 1075, op. 2, spr. 473; f. 1075, op. 2, spr. 923; f. 1456, op. 1, spr. 2; f. 3172, op. 1, spr. 48; f. 3795, op. 1, spr. 1601; f. 5235, op. 1, spr. 1584.
• Kolanczuk O., Ukrajinśka wijśkowa emihracija u Polszczi 1920–1939 rr., Lwiw 2000.
• Kolańczuk A., Іnternowanі żołnіerze Armіі UNR w Kalіszu 1920–1939, Kalіsz–Przemyśl–Lwów 1995.
• Kraweć R., Nahnybida Serhij, „Ukrajinci w Społuczenomu Korolistwi”, Internet-encykłopedija, 2008, http://www.ukrainiansintheuk.info/ukr/02/nahnybida-u.htm (dostęp 12 XII 2022 r.).
• National Reprographic Centre for Documentation in Canada (Krajowe Centrum Reprograficzne ds. Dokumentacji w Kanadzie): File 1–12.
• Partacz C., Pozycija polśkoho emihracijnoho uriadu ta polśkych politycznych partij na teritoriji Polszczi stosowno ukrajinśkoho pytannia, „Ukrajina–Polszcza: ważki pytannia” 2006, t. 10.
• Pawlak J., Dzieje Bazy Lotniczej nr 3 we wrześniu 1939 r., „Przegląd Wojsk Lotniczych i Wojsk OPK” 1991, nr 12.
• Pawlak J., Płonące bazy – wrzesień 1939 r., Warszawa 2004.
• Porucznyk Serhij Nahnybida, komendant sztabu 13-oji bryhady 5-oji Chersonśkoji strilećkoji dywiziji Armiji UNR, foto poczatku 1920-ch rokiw, „Za Derżawniśt’” 1939, cz. 9.
• „Promiń”, 1 VIII 1921.
• Rewućkyj W., Kyjanyn, ale jakyj?, „Wisti kombatanta” 1997, nr 5–6.
• Rukkas A., Płany emihracijnoho uriadu UNR szczodo widridżennia ukrajinśkoji wijśkowoji awiacji (1928–1939 rr.), „Wijśkowo-istorycznyj almanach” 2006, cz. 1.
• Rukkas A., Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku, Warszawa 2020.
• Rukkas A., Uczast’ ukrajinciw – kontraktnych oficeriw polśkoji armiji u weresnewij kampaniji 1939 r., „Kyjiwśka starowyna” 2003, cz. 3.
• Shevchenko Library and Archive in London (Biblioteka i Archiwum Szewczenki w Londynie): F1/AUGB Doc. Book 1, 1945–1946 Minutes.
• Tynczenko J., Oficerśkyj korpus Armiji Ukrajinśkoji Narodnoji Respubliky (1917–1921), kn. 2, Kyjiw 2011.
• Ukrajinśka Biblioteka imeni Symona Petlury w Paryżi (Ukraińska Biblioteka imienia Symona Petlury w Paryżu): Archiwum Sergiusza i Iwana Nahnybidów: f. 30; f. 30.1; f. 30.2; f. 30.2.1; f. 30.14.
• „Ukrajinśke prawosławne słowo” 1987, nr 3.
• Widijszły u wicznist’, „Surmacz” 1987, nr 1–4 (90–93).
• Wiertinskij A., Dorogoj dlinnoju… (Stichi i piesni, rasskazy, zarisowki, razmyszlenija, pis’ma), Moskwa 1991.
• Wiszka E., Emigracja ukraińska w Polsce 1920–1939, Toruń 2004.

Identifiers

DOI

10.48261/PAIPN221509

Biblioteka Nauki

60772495