Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej w Gdańsku – struktura organizacyjna, kadry, codzienna służba

• Authors: Michał Sywula

Title variants

EN

Motorised Reserves of the Citizens’ Militia in Gdańsk – Organisational Structure, Personnel and Daily Service

Abstracts

EN

The article presents the process of the Citizens’ Militia Motorised Reserves (Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej, ZOMO) formation in Poland, with a special focus on Gdańsk. The article outlines the organisational structure of the Gdańsk ZOMO unit, and the changes that took place there in the discussed period (1957–1989). In addition, it presents information on the daily service of ZOMO officers, their equipment, their observance of official discipline, and indoctrination by the political and educational apparatus operating in the unit. The study also focuses on the unit’s involvement in the tragic events of December 1970 and the tasks it performed during martial law in 1981.

PL

W artykule przedstawiono proces tworzenia Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej w kraju ze szczególnym uwzględnieniem Gdańska. Opisano strukturę organizacyjną odwodu gdańskiego oraz przemiany, jakie w niej zachodziły na przestrzeni omawianych lat (1957–1989). Ponadto znalazły się tu informacje na temat codziennej służby funkcjonariuszy ZOMO, ich wyposażenia, przestrzegania przez nich dyscypliny służbowej oraz ich indoktrynacji przez działający w jednostce aparat polityczno-wychowawczy. Tekst porusza także problem udziału jednostki w tragicznych wydarzeniach Grudnia ’70 i zadań przez nią wykonywanych podczas stanu wojennego.

Keywords

EN

ZOMO; Citizens’ Militia (MO); Gdańsk; reserves; officers; December 1970; martial law

PL

ZOMO; MO; Gdańsk; odwody; funkcjonariusze; Grudzień ’70; stan wojenny

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
• Year: 2024
• Issue: 22
• Pages: 581-601

Dates

published

2024

Contributors

author

Michał Sywula

• Uniwersytet WSB Merito w Gdańsku

• https://orcid.org/0009000622271444

References

• Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN).
• Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku (AIPN Gd).
• Archiwum Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku.
• Wspomnienia anonimowych byłych funkcjonariuszy ZOMO.
• Wspomnienia Pawła Zakrzewskiego.
• Brzeziński P., Polowanie na „Solidarność” [w:] Różne oblicza stanu wojennego, red. D. Czerwiński, Gdańsk 2021.
• Dudek A., Marszałkowski T., Walki uliczne w PRL 1956–1989, Kraków 1992.
• Gucewicz D., Próba sił? Rok 1966 w Gdańsku. Milenium kontra tysiąclecie, Gdańsk 2014.
• Juruś B., Byłem w ZOMO, Warszawa 1991.
• Komendanci główni Polskiej Policji (1918–2009), red. P. Majer, Szczytno 2009.
• Majer P., Bezpieczeństwo wewnętrzne Polski w rozwoju dziejowym od X wieku do końca Polski Ludowej, Szczytno 2012.
• Misiuk A., Instytucje policyjne w Polsce. Zarys dziejów od X wieku do współczesności, Szczytno 2006.
• Rokicki K., Chrzest bojowy ZOMO, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2007, nr 1 (11).
• Socha R., Letkiewicz A., Guła P., Policyjne oddziały i pododdziały zwarte. Historia i teraźniejszość, Szczytno 2010.

Identifiers

DOI

10.48261/arprl242220

Biblioteka Nauki

63162585