Płeć a przestępczość. O problemie dysproporcji płci wśród sprawców przestępstw z użyciem przemocy

• Authors: Magdalena Grzyb , Ewa Habzda-Siwek

Title variants

EN

Gender and crime. On unequal distribution of sexes in violent offending

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Gender gap in crime, that is the claim that women tend to commit less crimes than men, has been the subject of criminological research for years. The gender gap is found throughout the world, not excluding Poland. Scholars dealing with the issue mainly focus on two aspects of the problem. First, they try to find out why women commit fewer crimes than men, which means the very gender gap is their key concern. Second, they try to clarify and interpret any potential changes in this disproportion observed over time; in particular this relates to the narrowing of the gap that can be noted in the official statistics (especially in the US) over the last decades. Based on publicly available police statistics for the years 1992 – 2011 on persons suspected of: murder (Article 148 Penal Code), bodily injury or harm to the bodily functions or severe health disturbance (Articles 156 and 157 Penal Code), brawling or assault (Articles 158 and 159 Penal Code) and the so-called aggravated crimes (Articles 280, 281 and 282 Penal Code), the authors decided to identify the size of the gap between offending men and women involved in chosen violent crimes in Poland and to check if the difference changes over time. The main focus was devoted to finding out if the gender gap in selected types of crimes in Poland is changing (narrowing), as it is the case in the western countries. Some results of previous research, conducted mostly in the US, show that the disproportion has been shrinking over the last several decades. Two hypotheses are offered by researches to explain the trend. The first one, referred to as the Behaviour Change Hypothesis emphasises the fact that over the last few decades women have become more socially active and they are becoming more similar to men in their behaviour, which leads to increased readiness to display aggressive behaviours, and this is reflected in criminal records. The hypothesis could illustrate the actual changes in women behaviour and evolution of gender roles. According to the other hypothesis, the Policy Change Hypothesis, the observed change does not stem from the fact that male behaviour patterns are adopted by women, but can rather from the changing percep-tion of violence and greater pressure on law enforcement bodies to prosecute every, even the most minuscule acts of violence, regardless of the age or sex of the perpetrator. The analysis of data on Poland was preceded with a short review of the contemporary criminological concepts concerning gender and offending, with the aim to investigate their potential in explaining the qualitative and quantitative differences in criminal activity of men and women. The authors devoted special attention to: the T. Hirschi's control theory, J. Ha-gan's theory of control-power, the general strain theory by R. Agnew (including the concept of L. Broidy and R.

Keywords

PL

przemoc a płeć; kryminologia feministyczna; przestępczość z użyciem przemocy; przestępczość kobiet; gender; crime; violent offending; przemoc a płeć; kryminologia feministyczna; przestępczość z użyciem przemocy; przestępczość kobiet; gender; crime; violent offending

EN

gender; crime; violent offending

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Archiwum Kryminologii
• Year: 2013
• Issue: XXXV
• Pages: 95-135

Dates

published

2013-01-01

Contributors

author

Magdalena Grzyb

author

Ewa Habzda-Siwek

References

• D. Steffensmeier, H. Zhong, J. Ackerman, J. Schwartz, S. Agha, Gender Gap Trends for Violent Crimes, 1980-2003. A UCR- NCVS Comparison, „Feminist Criminology”, January 2006, tom 1, nr 1
• R. Kong, K. AuCoin, Female Offenders in Canada, Canadian Centre for Justice Statistics
• J. Błachut, Płeć a przestępczość, w: J. Błachut, M. Szewczyk, J. Wójcikiewicz (red.), Nauka wobec przestępczości, Księga ku czci Prof. T. Hanauska, Kraków 2001
• R. Gartner, Sex, Gender and Crime, w: M. Tonry (red.), The Oxford Handbook of Crime and Criminal Justice, Oxford University Press, 2011
• A. Campbell, C. Cross, Women and Aggression, w: T.K. Shackelford, V.A. Weekes- -Shackelford (red.), The Oxford Handbook on Evolutionary Perspectives on Violence, Homicide, and War, Oxford University Press 2012
• A. Campbell, Sex Differences in Aggression, w: L. Barett, R. Dunbar, The Oxford Handbook of Evolutionary Psychology, Oxford University Press 2007
• J. Błachut, Płeć a przestępczość, w: J. Błachut, M. Szewczyk, J. Wójcikiewicz (red.), Nauka wobec przestępczości, Księga ku czci Prof. T. Hanauska, Kraków 2001
• K. Biel, Przestępczość dziewcząt. Rodzaje i uwarunkowania, Kraków 2009
• S. De Coster, K. Heimer, S.R. Cumley, Gender and Theories of Delinquency, w: F.T. Cullen, P. Wilcox (red.), The Oxford Handbook of Criminolgical Theory, Oxford University Press 2012
• D. Woźniakowska-Fajst, Przestępczość kobiet i dziewcząt – wybrane teorie kryminologiczne, „Archiwum Kryminologii” 2007-2008, tom XXIX-XXX
• T. Hirschi, Causes of Delinquency, Berkeley, Los Angeles 1969
• M.R. Gottfredson, T. Hirschi, A General Theory of Crime, Stanford, CA: Stanford University Press, 1990
• S. De Coster, K. Heimer, S.R. Cumley, Gender and Theories of Delinquency, w: F.T. Cullen, P. Wilcox (red.), The Oxford Handbook of Criminolgical Theory, Oxford University Press 2012
• J. Hagan, Modern Criminology, Crime, Criminal Behaviour and Its Control, MacGraw-Hill, New York 1989
• J. Hagan, J. Simpson, A. Gillis, Class in the Household: A Power-Control Theory and Delinquency, „American Journal Sociology” 1987, nr 92
• J. Błachut, Płeć a przestępczość
• R. Agnew, L. Broidy, Gender and Crime: A General Strain Theory Perspective, „Journal of Research in Crime and Delinquency” 1997, nr 3
• D. Hoffman-Bustamante, The Nature of Female Criminality, „Issues in Criminology” 1973, nr 8
• F.T. Cullen, K.M. Golden, J.B. Cullen, Sex and Delinquency: A Partial test of the Masculinity Hypothesis, „Criminology” 1979, tom 17, nr 3
• J. Messerschimdt, Masculinities and Crime: Critique and Reconceptualization of Theory, Rowman & Littlefield, Lanham, 1993
• E. Allan, D. Steffensmeier, Gender and Crime: Toward Genderd Theory of Female Offending, „Anuual Revue of Sociology” 1996, nr 22
• J. Schwartz, D. Steffensmeier, The Nature of Female Offending: Patterns and Explanation, w: R.T. Zaplin (red.), Female Offenders: Critical Perspectives and Effective Interventions, Jones and Barlett Publishers 2008, wyd. II
• K. Heimer, Changes in the Gender Gap in Crime and Women’s Economic Marginalization, „Criminal Justice” 2000, tom 1
• J. Błachut, Niektóre koncepcje kryminologiczne a problem przestępczości kobiet, „Archiwum Kryminologii” 1989, tom XVI
• D.J. Steffensmeier, R.H. Steffensmeier, Trends in Female Delinquency: An Examination of Arrest, Juvenile Court, Self-report and Field Data, „Criminology” 1980, tom 18
• J.G. Gora, The New Female Criminal: Empirical Reality or Social Myth?, w: K. Biel, Przestępczość dziewcząt. Rodzaje i uwarunkowania, Kraków 2009
• T. Hanausek, Przemoc jako forma działania przestępnego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 1966
• K. Krajewski, O pojęciu przemocy w kryminologii, „Studia Kryminologiczne, Kry minalistyczne i Penitencjarne” 1988, nr 19
• J. Błachut, A. Gaberle, K. Krajewski, Kryminologia, Gdańsk 2000
• T. Jaśkiewicz-Obydzińska, E. Wach, Sprawczynie zabójstw, w: J.K. Gierowski, T. Jaśkiewicz- -Obydzińska (red.), Zabójcy i ich ofiary. Psychologiczne podstawy profilowania nieznanych sprawców zabójstw, wyd. IES, Kraków 2002
• M. Budyn-Kulik, Zabójstwo tyrana domowego. Studium prawnokarne i wiktymologiczne, Oficyna Wydawnicza Verba, Lublin 2005
• T. Jaśkiewicz-Obydzińska, E. Wach, Sprawczynie zabójstw, Oficyna Wydawnicza Verba,
• European Crime Prevention Network, European Crime Prevention Monitor 2012/1, European Cross-country Crime Statistics, Surveys and Reports, EUCPN Secretariat, Brussels
• E. Habzda-Siwek, Kilka uwag o przestępstwach przeciwko życiu i zdrowiu z rozdziału XIX kodeksu karnego w oparciu o dane ze statystyk policyjnych, w: P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel (red.), Państwo prawa i prawo karne. Księga Jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, Wydawnictwo UJ, Wolters Kluwer 2012
• K. Krajewski, Bójki i pobicia. Analiza kryminologiczna, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 1988
• Z. Skarżyński, Bójka i pobicie w polskim prawie karnym, Oficyna Naukowa, Warszawa 1994
• A. Zachuta, Bójki i pobicia na Podhalu, „Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego” 1974, nr 1
• K. Olszak, Bójka i pobicie. Aspekty wykrywcze i dowodowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2009
• E. Habzda-Siwek, Aktualne trendy przestępczości nieletnich w Polsce w świetle danych ze statystyk policyjnych, w: P. Hofmański, S. Waltoś (red.), W kręgu prawa nieletnich. Księga pamiątkowa ku czci Profesor Marianny Korcyl-Wolskiej, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa 2009
• D. Woźniakowska-Fajst, Nieletnie. Niebezpieczne, nie grzeczne, niegroźne?, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010
• E. Habzda-Siwek, Aktualne trendy przestępczości nieletnich w Polsce w świetle danych ze statystyk policyjnych, w: P. Hofmański, S. Waltoś (red.), W kręgu prawa nieletnich. Księga pamiątkowa ku czci Profesor Marianny Korcyl-Wolskiej, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa 2009
• D. Steffensmeier, H. Zhong, J. Ackerman, J. Schwartz, S. Agha, Gender Gap Trends for Violent Crimes, 1980-2003. A UCR- NCVS Comparison, „Feminist Criminology” 2006, tom 1, nr 1
• M. Chesney-Lind, Patriarchy, Crime and Justice, Feminist Criminology in an Era of Backlash, „Feminist Criminology” 2006, tom 1, nr 1
• S. Faludi, Reakcja. Niewypowiedziana wojna przeciw kobietom, Warszawa 2013
• R. Agnew, T. Brezina, Relational Problems with Peers, Gender and Delinquency, „Youth and Society” 1997, tom 29, nr 1

Identifiers

DOI

10.7420/AK2013D