O nadmiernej popularności modelu pamiątkowego w potocznych etymologiach nazw miejscowych

• Authors: Elżbieta Michow

Title variants

EN

On the excessive popularity of the commemorative model in popular etymologies of place names

Abstracts

EN

This paper concerns a noticeable and intensifying tendency for excessive popularisation of the semantic commemorative model in popular etymologies of place names. It discusses popular etymologies of a few toponyms and the motivations popularised in the region (inconsistent with the findings of onomastics): Wąchock : wywąchały (smelled out); Kielce : kieł (a canine); Opoczno : Opocz (Opocza), no, no!; Gniezno : gniazdo (a nest); Bydgoszcz : Byd (to wake up), Gost (to stay up); Żywiec : Żyw (alive), on the example of selected culture-based texts. The proposed thesis provides that the primary and principal cause of the heyday and popularisation of commemorative semantics of toponyms is a coincidence of contemporary factors such as: development of regionalism as a social and cultural movement, care for the cultural values of the homeland, regional education development and model, implementation of regional EU projects, implementation of local marketing and promotion strategies pursued for business, in particular tourist, purposes, and the regional megalomania related to the creation of the cultural and literary Origin Myth of the primitive settlement and its inhabitants. Etymological and onomastic methodologies, which allow for the specificity of the toponymic material and popular thinking, were applied to the analysis of the popular toponyms.

• Publisher: Towarzystwo Kultury Języka
• Journal: Poradnik Językowy
• Year: 2017
• Volume: 743
• Issue: 4
• Pages: 36-50

Dates

published

2017

Contributors

author

Elżbieta Michow

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• M. Brzozowska, 2009, Etymologia a konotacja słowa. Studia semantyczne, Lublin.
• M. Buczyński, 1997, Pamiątkowe nazwy miejscowe w językach słowiańskich, Lublin.
• J.S. Bystroń, 1935, Megalomania narodowa, Warszawa.
• W. Cienkowski, 1972, Teoria etymologii ludowej, Warszawa.
• D. Kopertowska, 1984, Nazwy miejscowe województwa kieleckiego, Warszawa.
• M. Malec, 2003, Słownik etymologiczny nazw geografi cznych Polski, Warszawa.
• E. Michow, 2006, O topograficznych pseudoetymologiach nazwy miejscowej Kielce, „Studia Filologiczne Akademii Świętokrzyskiej” t. XX, Kielce, s. 39–51.
• E. Michow, 2006, Etymologia ludowa w świętokrzyskich toponimach, „Respectus Philologicus” nr 10 (15), Wilno–Kielce, s. 158–164.
• E. Michow, 2007, Etymologia toponimu Kielce w regionalnej świadomości językowej [w:] M. Barański, Z. Trzaskowski (red.), Preteksty – Teksty – Konteksty, Kielce, s. 351–362.
• E. Michow, 2008, Legenda Kielc zamknięta w nazwie. Studium etymologiczne i kulturowe, Kielce.
• E. Michow, 2009, Ludowe i potoczne etymologie toponimu Kielce z semantyką etniczną, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio FF Philologiae, t. XXVII, Lublin, s. 75–93.
• E. Michow, 2013, O etymologii toponimu Pińczów [w:] M. Bator i A. Kurska (red.), W lesie rzeczy. Szkice o kulturze, literaturze i języku, Kielce, s. 395–410.
• E. Rogowska-Cybulska, 2012, O wypowiedziach, które stały się nazwami miejscowości, jako jednym z rodzajów etymologii ludowej [w:] E. Koriakowcewa, V. Machnicka, R. Mnich, K. Wojtczuk (red.), Verba docent. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Janinie Gardzińskiej z okazji 40-lecia pracy naukowo-dydaktycznej w UPH w Siedlcach, t. I, Siedlce, s. 199–212.
• E. Rogowska-Cybulska, 2014, O motywacji imionami w etymologiach ludowych polskich toponimów, „Onomastica” 58, s. 167–181.
• E. Rogowska-Cybulska, 2015, O sposobach tworzenia nazw miejscowości w świetle etymologii ludowej, „LingVaria” nr 1(19), s. 271–286.
• S. Rospond, 1957, Klasyfi acja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław.
• P. Sobotka, 2015, Etymologizowanie i etymologia. Od semantyki ontologicznej do etymologii hermeneutycznej, Warszawa.
• W. Taszycki, 1946, Słowiańskie nazwy miejscowe (ustalenie podziału), Kraków.
• S. Urbańczyk (red.), 1978, Encyklopedia wiedzy o języku polskim, Wrocław.
• Z. Zierhoffer, K. Zierhoffer, 2012, Etymologie ludowe, ich funkcje i struktura, „Onomastica” 56, s. 15–23.
• Z. Zierhoffer, K. Zierhoffer, 2013, Etymologie ludowe toponimów – historycznie i współcześnie [w:] A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska (red.), Trwanie w języku. Pamięci profesor Moniki Gruchmanowej w 10. rocznicę Jej śmierci, Poznań, s. 49–56.

Identifiers

Biblioteka Nauki

3150498