Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2017 | XVIII (LXIX) | 4 (262) | 44-63

Article title

Koncepcja wojny partyzanckiej w planach powstańczych z lat 1862–1863

Authors

Content

Title variants

EN
The notion and concept of guerilla warfare in the insurrection plans of 1862–1863
RU
Понятие и концепция партизанской войны в повстанческих планах 1862–1863 гoдов

Languages of publication

Abstracts

EN
The author of the article begins his considerations with explaining the notion of guerilla warfare and then carries out a detailed analysis of the insurrection plans that crystallized within the „red” organizations in 1862–1863. He directs the discussion towards answering the following question: was the January Uprising planned in advance as guerilla warfare or was taking on this form of fight enforced on the uprising leaders by some other circumstances? Analyzing the subsequent projects of the uprising: by Ludwik Mierosławski, Jarosław Dąbrowski, Zygmunt Padlewski and Józef Narzymski, as well as Zygmunt Sierakowski, the author tries to find the answer to the question posed above. At the same time, the assessment of the plausibility of individual uprising plans is only a background for the main thread of the analysis.
RU
В начале данной статьи автор выясняет понятие партизанской войны, а затем подробно анализирует повстанческие планы, какие сформировались в организации „красных” в 1862–186 гг. Автор ищет ответ на вопрос: планировалось ли январское восстание изначально как партизанская война, или же к такой его форме его привело командование и прочие обстоятельства? Автор анализирует с этой точки зрения и другие повстанческие проекты (Людвика Мерославского, Ярослава Домбровского, Зыгмунта Падлевского и Юзефа Нажимского, а также Зыгмунта Сераковского), стараясь найти ответ на этот вопрос. При этом сама оценка реальности отдельных повстанческих планов является лишь фоном для главного направления этого поиска.
PL
Autor niniejszego artykułu rozpoczyna swoje rozważania od wyjaśnienia pojęcia wojny partyzanckiej, następnie zaś dokonuje szczegółowej analizy planów powstańczych, jakie wykrystalizowały się w łonie organizacji „czerwonych” w latach 1862–1863. Swoje rozważania ukierunkowuje w stronę odpowiedzi na pytanie: czy powstanie styczniowe z góry zaplanowane było jako wojna partyzancka, czy też do przyjęcia takiej formy walki zmusiły kierownictwo powstania inne okoliczności? Analizując pod tym kątem kolejne projekty powstańcze: Ludwika Mierosławskiego, Jarosława Dąbrowskiego, Zygmunta Padlewskiego i Józefa Narzymskiego oraz Zygmunta Sierakowskiego, autor stara się odnaleźć odpowiedź na powyżej postawione pytanie. Przy czym sama ocena realności poszczególnych planów powstańczych stanowi jedynie tło głównego wątku rozważań.

Year

Volume

Issue

Pages

44-63

Physical description

Dates

published
2017

Contributors

author
  • Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi

References

  • Berg M., Zapiski o polskich spiskach i powstaniach, cz. 5, Warszawa 1906.
  • Djakow W., Miller I., Ruch rewolucyjny w armii rosyjskiej a powstanie styczniowe, Wrocław 1967.
  • Giller A., Historia powstania narodu polskiego w 1861–1864 r., t. 1–2, Paryż 1867.
  • Grab T., Kosa – zwycięska broń polskich wizji zbrojnych XIX wieku [w:] Rok 1863 w kilku odsłonach, red. E. Niebelski, Lublin 2017.
  • Jadczyk K., Dowódcy powstania styczniowego. Portret zbiorowy, Łódź 2016.
  • Janczewski Z., et al., Zeznania śledcze o powstaniu styczniowym, opr. S. Kieniewicz, Wrocław 1956.
  • Janowski J. K., Pamiętniki o powstaniu styczniowym, t. 1, Lwów 1923.
  • Kaczorowska T., Karmazyn wykołysany na aksamicie czyli Józef Narzymski (1839–1872), Ciechanów 2013.
  • Kieniewicz S., Powstanie styczniowe 1863–1864 [w:] Trzy powstania narodowe, red. W. Zajewski, Warszawa 1997.
  • Kieniewicz S., Powstanie styczniowe, Warszawa 1983.
  • Kieniewicz S., Sierakowski Zygmunt (1827–1863) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 37, Warszawa – Kraków 1996–1997.
  • Kozłowski E., Piechota w powstaniu 1863–1864 r. (Zarys organizacji), „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1963, t. 9, cz. 2.
  • Kozłowski E., Wojskowość polska w latach 1832–1864 [w:] Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, t. 2, Warszawa 1966.
  • Kozłowski E., Zarys historii militarnej powstania styczniowego [w:] Powstanie styczniowe 1863–1864: Wrzenie. Bój. Europa. Wizje, red. S. Kalembka, Warszawa 1990.
  • Kozolubski J., O prowadzeniu wojny 1863 roku, „Przegląd Historyczny” 1937–1938, t. 34, z. 2.
  • Kukiel M., Zagadnienia wojskowe powstania styczniowego, „Teki Historyczne” 1962–1963, t. 12.
  • Moliński J., Przygotowania wojskowe do wybuchu powstania styczniowego (w okresie luty 1861 – początek stycznia 1863), „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1962, t. 8, cz. 2.
  • Nowak A., Teorie wojenne Ludwika Mierosławskiego, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1981, t. 23.
  • Piłsudski J., Zarys historii militarnej powstania styczniowego, Warszawa 1929.
  • Płoski S., O taktyce oddziałów powstańczych, „Przegląd Historyczny” 1937–1938, t. 34, z. 2.
  • Powstanie pod względem wojennym, oprac. L. Ratajczyk, Warszawa 1959.
  • Prawdowski F. [Kamieński H.], O prawdach żywotnych narodu polskiego, Bruksela 1844.
  • Przyborowski W., Historia dwóch lat, t. 5, Kraków 1896.
  • Ramotowska F., Tajemne państwo polskie w powstaniu styczniowym 1863–1864. Struktura organizacyjna, Warszawa 1999.
  • Ratajczyk L., Polska wojna partyzancka 1863–1864. Okres dyktatury Romualda Traugutta, Warszawa 1966.
  • Ratajczyk L., Powstanie styczniowe jako wojna partyzancka, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1964, t. 10.
  • Stolzman K. B., Partyzantka czyli wojna dla ludów powstających najwłaściwsza, oprac. M. Anusiewicz, Warszawa 1959.
  • Wojtasik J., Główne koncepcje powstania w polskiej teoretycznej myśli wojskowej lat 1832–1862 i próby ich realizacji w praktyce powstańczej (1833–1864), „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1972, t. 18, cz. 2.
  • Wojtasik J., Problematyka partyzancka w polskiej myśli wojskowej XIX w., „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1986, t. 29.
  • Wypisy źródłowe do historii polskiej sztuki wojennej, z. 13, oprac. M. Anusiewicz, Warszawa 1959.
  • Zawierucha S. [Kukiel M.], Wojna, czy partyzantka?, „Przedświt” 1910, R. 29.
  • Zbiór zeznań śledczych o przebiegu powstania styczniowego, Wrocław 1965.
  • Żychowski M., Ludwik Mierosławski 1814–1878, Warszawa 1963.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

Biblioteka Nauki
1925610

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-issn-1640-6281-year-2017-volume-XVIII__LXIX_-issue-4__262_-article-f57b2b92-f3b0-3857-ad5d-616d1cbd680c
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.