Specyfika i dynamika czasowa objawów dysfunkcji wykonawczych po udarze mózgu w świetle badań longitudinalnych

• Authors: Krzysztof Jodzio , Daria Biechowska , Dariusz Gąsecki , Edyta Szurowska

Title variants

EN

Specificity and time-course of post-stroke executive dysfunctions in light of the longitudinal study

Abstracts

EN

Cerebral stroke is the very common cause of executive dysfunctions, such as disinhibition and inability to switch of attention. The aim of this longitudinal study was to determine a clinical characteristic of executive dysfunctions in light of the neuropsychological examinations. Forty-four patients who had ischemic stroke were examined twice with a twelve-month interval. At each session executive functions were measured on the same patients. Executive functioning was measured by three popular tasks, i.e. an experimental version of the Stroop Color- Word Interference Test, Verbal Fluency Test, and Trail Making Test. Twenty-five healthy volunteers were examined once only to transform patients’ results of neuropsychological testing into standardized form. Executive impairment was found in 24 patients (i.e. 65% of the clinical group), who failed to complete at least one of the three tests. Patients manifested executive dysfunctions which were highly heterogeneous with respect to character, severity and their prevalence. Overall, there was clear evidence that executive functions showed substantial recovery. Timecourse of distinct executive dysfunctions was similar.

Keywords

EN

cerebral stroke; executive dysfunctions; longitudinal study

• Publisher: Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
• Journal: Polskie Forum Psychologiczne
• Year: 2012
• Volume: XVII
• Issue: 2
• Pages: 276-289

Dates

published

2012

Contributors

author

Krzysztof Jodzio

• Instytut Psychologii, Uniwersytetu Gdańskiego

author

Daria Biechowska

• Instytut Psychologii, Uniwersytetu Gdańskiego

author

Dariusz Gąsecki

• Klinika Neurologii Dorosłych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

author

Edyta Szurowska

• Zakład Radiologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

References

• Biernacki, E. (1899). Istota i granice wiedzy lekarskiej. Warszawa: Redakcya i Administracya (Seria: Biblioteka Dzieł Wyborowych, Nr 81).
• Biringer, E., Lundervold, A., Stordal, K., Mykletun, A., Egeland, J., Bottlender, R., Lund, A. (2005). Executive function improvement upon remission of recurrent unipolar depression. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 255, 373-380.
• Boelen, D.H.E., Spikman, J.M., Rietveld, A.C.M., Fasotti, L. (2009). Executive dysfunction in chronic brain-injured patients: assessment in outpatient rehabilitation. Neuropsychological Rehabilitation, 19, 625-644.
• Bour, A., Rasquin, S., Limburg, M., Verhey, F. (2011). Depressive symptoms and executive functioning in stroke patients: a follow-up study. International Journal of Geriatric Psychiatry, 26, 679-686.
• Burgess, P.W., Alderman, N., Forbes, C., Costello, A., Coates, L.M.-A., Dawson, D.R., Anderson, N.D., Gilbert, S.J., Dumontheil, I., Channon, S. (2009). W sprawie tworzenia i używania w neuropsychologii eksperymentalnej i klinicznej „ekologicznie niezawodnych” miar funkcji wykonawczej. W: K. Jodzio (red.), Neuropsychologia. Współczesne kierunki badań (s. 83-110). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Cicerone, K., Levin, H., Malec, J., Stuss, D., Whyte, J. (2006). Cognitive rehabilitation interventions for executive function: moving from bench to bedside in patients with traumatic brain injury. Journal of Cognitive Neuroscience, 18, 1212-1222.
• Crawford, J.R. (1998). Introduction to the assessment of attention and executive functioning. Neuropsychological Rehabilitation, 8, 209-211.
• Elliott, R. (2003). Executive functions and their disorders. British Medical Bulletin, 65, 49-59.
• Filskov, S.B., Locklear, E. (1992). Wielowymiarowa perspektywa w badaniach neuropsychologii klinicznej. W: W. Paluchowski (wybór tekstów i redakcja naukowa), Współczesne techniki badawcze w psychologii klinicznej (praca zbiorowa z serii Biblioteka Psychologa Praktyka, tom IV, s. 215-250). Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
• Godefroy, O., Stuss, D. (2007). Dysexecutive syndromes. W: O. Godefroy, J. Bogousslavsky (red.), The behavioral and cognitive neurology of stroke (s. 369-406). New York: Cambridge University Press.
• Golden, C.J. (1976). Identification of brain disorders by The Stroop Color And Word Test. Journal of Clinical Psychology, 32, 654-658.
• Jodzio, K. (2008). Neuropsychologia intencjonalnego działania. Koncepcje funkcji wykonawczych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Jodzio, K. (2010). Od poznania do dezorganizacji działania, czyli dysfunkcje wykonawcze po udarze mózgu. W: K. Jodzio, E.M. Szepietowska (red.), Neuronalne ścieżki poznania i zachowania. Rozważania interdyscyplinarne (s. 113-129). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Jodzio, K. (2011). Diagnostyka neuropsychologiczna w praktyce klinicznej. Warszawa: Difin.
• Jodzio, K. (w druku). Dysfunkcje wykonawcze w praktyce neurologicznej. Polski Przegląd Neurologiczny.
• Kądzielawa, D. (red.) (1990). Podręcznik do Baterii Testów Neuropsychologicznych Halsteada- Reitana (maszynopis niepublikowany). Warszawa: Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
• Krueger, F., Pardini, M., Huey, E.D., Raymont, V., Solomon, J., Lipsky, R.H., Hodgkinson, C.A., Goldman, D., Grafman, J. (2011). The role of the Met66 brain-derived neurotrophic factor allele in the recovery of executive functioning after combat-related traumatic brain injury. The Journal of Neuroscience, 31, 598-606.
• Lezak, M. (1982). The problem of assessing executive functions. International Journal of Psychology, 17, 281-297.
• Metzler-Baddeley, C., Jones, R.W. (2010). Cognitive rehabilitation of executive functioning in a case of craniopharyngioma. Applied Neuropsychology, 17, 299-304.
• Miotto, E.C., Evans, J.J., Souza de Lucia, M.C., Scaff, M. (2009). Rehabilitation of executive dysfunction: a controlled trial of an attention and problem solving treatment group. Neuropsychological Rehabilitation, 19, 517-540.
• Mroziak, J. (1992). Równoważność i asymetria funkcjonalna półkul mózgowych. Warszawa: Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
• Ochorowicz, J. (1899). Przedmowa. W: E. Biernacki, Istota i granice wiedzy lekarskiej (s. 3-20). Warszawa: Redakcya i Administracya (Seria: Biblioteka Dzieł Wyborowych, Nr 81).
• Rabe-Jabłońska, J. (2005). Spektrum zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego a spektrum zaburzeń impulsywnych. Miejsce agresji w obu grupach zaburzeń. Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2, 103-112.
• Rand, D., Eng, J.J., Liu-Ambrose, T., Tawashy, A.E. (2010). Feasibility of a 6-month exercise and recreation program to improve executive functioning and memory in individuals with chronic stroke. Neurorehabilitation and Neural Repair, 24, 722-729.
• Shulman, K., Feinstein, A. (2006). Quick cognitive screening for clinicians. Mini Mental, Clock Drawing and other brief tests. Abingdon (UK): Informa Healthcare.
• Spreen, O., Strauss, E. (1998). A compendium of neuropsychological tests. Administration, norms, and commentary. New York: Oxford University Press.
• Stuss, D.T., Alexander, M.P. (2000). Executive functions and the frontal lobes: a conceptual view. Psychological Research, 63, 289-298.
• Walsh, K., Darby, D. (2008). Neuropsychologia kliniczna Walsha. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Wolf, T.J., Barbee, A.R., White, D. (2011). Executive dysfunction immediately after mild stroke. OTJR: Occupation, Participation and Health, 31 (Supplement 1 – Special issue: Cognition and Executive Function), S23-S29.
• Woods, S.P., Tröster, A.I. (2003). Prodromal frontal/executive dysfunction predicts incident dementia in Parkinson’s disease. Journal of the International Neuropsychological Society, 9, 17-24.
• Worthington, A.D. (2003). The natural recovery and treatment of executive disorders. W: P.W. Halligan, U. Kischka, J.C. Marshall (red.), Hanbook of clinical neuropsychology (s. 322-339). New York: Oxford University Press.
• Zelazo, P.D., Craik, F.I.M., Booth, L. (2004). Executive function across the life span. Acta Psychologica, 115, 167-183.
• Zinn, S., Bosworth, H.B., Hoenig, H.M., Swartzwelder, H.S. (2007). Executive function deficits in acute stroke. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 88, 173-180.

Identifiers

Biblioteka Nauki

1178574