PL
Zachodzące w ciągu ostatnich lat zmiany przyczyniły się do wzrostu zainteresowania tematyką rozwoju regionalnego i lokalnego. Sprzyja temu także polityka Unii Europejskiej wyraźnie wspierająca rozwój i integrację regionów. W Polsce w latach dziewięćdziesiątych przyjęto szereg rozwiązań wzmacniających regionalną i lokalną samorządność, a także dających większy wpływ władzom terenowym na procesy lokalnego rozwoju. Do pełnej oceny efektów tych zmian potrzeba znacznie więcej czasu, jednak już teraz można zauważyć dwa zjawiska. Po pierwsze - rozwój Polski badany w skali małych jednostek lokalnych (gmin) ma charakter wyspowy, co prawdopodobnie należy tłumaczyć różnym poziomem przygotowania i aktywności poszczególnych władz lokalnych. Po drugie - w skali regionów daje się zaobserwować tendencja do szybszego rozwoju tych regionów, których przewaga gospodarcza zarysowała się już we wczesnym średniowieczu. Mechanizm postępującej polaryzacji regionalnej doskonale opisuje koncepcja kumulatywnej i okrężnej przyczynowości G. Myrdala. Doświadczenia innych krajów wskazują, że zahamowanie procesów polaryzacji napędzanej mechanizmem kumulatywnej i okrężnej przyczynowości jest trudne, ale możliwe. Dużą rolę może tu odegrać polityka wspierania wiedzy i innowacji w wyodrębnionych regionach, co mogłoby doprowadzić do powstania nowych ośrodków wzrostu, dynamizujących rozwój tych regionów. Szczególnie istotne są działania mające na celu wzrost jakości kapitału ludzkiego, gdyż jak wykazuje dotychczasowa praktyka, tempo endogenicznego i egzogenicznego rozwoju ośrodków lokalnych jest ściśle uzależnione od jakości kapitału ludzkiego. Wymaga to aktywnej współpracy władz lokalnych, regionalnych, krajowych, a także - co jest obecnie coraz powszechniejsze - instytucji ponadnarodowych.