Taniec w kręgu: nowe i dawne communitas

• Authors: Ewa Nowicka
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Circle dances are observed in various cultures and times. The paper indicates certain social, political and situational contexts of the phenomenon of communal circle dances in remote territories: Catalonia, Balcans, Sakha (Yakutia), Buriatya and USA. The author offers an interpretation of chosen cases in terms of Victor Turner’s concept of communitas. During the communal dances – sardana, corlu mari, yokhor, osuokhai and ghost dance – the idea of community, equality and unity is dominating over social structure divisions and resulting in forming the psychological and social communitas. This is why all analysed circle dances arise in the context of serious menace and destruction of ethnic integrity. Being together in a very literal sense through physical closeness during the same motoric behaviours, common singing produces feeling of power and unifications, reinforcing social identity and affirmation to a group. Circle dances are analysed in association with attempts to preserve group cultural and oft en even biological integrity.

Keywords

EN

circle dance; communitas; ethnic menace; ethnicity; communalism; ritual

• Publisher: Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Prace Etnograficzne
• Year: 2014
• Volume: 42
• Issue: 2
• Pages: 147–171

Dates

published

2014

online

2014-12-02

Contributors

author

Ewa Nowicka

References

• Blacking J. 1977 Towards the Anthropology of the Body, [w:] The Anthropology of the Body, red.J. Blacking, London–New York–San Francisco, s. 1–28.
• Daszijewa Ł.D. 2009 Buriackij krugowoj taniec Jokhor: Istoriczesko-etnografi czeskij, ładowyj, ritmiczeskij aspekty, Ułan Ude.
• Dugarow D.S. 1991 Istoriczieskije korni biełogo szamanstwa (na matieriale obriadowogo folkłora Buriat), Moskwa.
• Durham D., Fernandez J.W. (ed.) 1991 Tropical Dominions: The Figurative Struggle over Domains of Belonging and Apartness in Africa, [w:] Beyond Metaphor: The Theory of Tropes in Anthropology, Stanford Univeristy Press, Stanford, California, s. 190–212.
• Edensor T. 2004 Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, przeł. A. Sadza, Kraków.
• Eliade M. 1998 Mit wiecznego powrotu, przeł. K. Kocjan, Warszawa.
• Gajo M.F. 2013 Count and Dance: Sardana, [w:] Proceedings of Bridges 2013: Mathematics, Music, Art, Architecture, Culture, Tessellations Publishing, s. 435–436, http://archive.bridgesmathart.org/2013/bridges2013-435.pdf [15.05.2013].
• Gennep A., van 2006 Obrzędy przejścia, przeł. B. Biały, Warszawa.
• Giurchescu A., Torp L. 1991 Theory and Methods in Dance Research: A European Approach to the Holistic Study of Dance, „Yearbook for Traditional Music”, vol. 23 , s. 1–10.
• Herzfeld M. 2007 Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym, przeł. M. Buchowski, Kraków.
• Jefimowa Ł.S. 2006 Chorowodnyje piesni Jakutow: tieoria i praktika, Jakuck.
• Kowalska J. 1991 Taniec drzewa życia. Uniwersalia kulturowe w tańcu, Warszawa.
• Lindenau J.I. 1983 Opisanije narodow Sibiri, Magadan.
• Linton R. 1943 Nativistic movements, „American Anthropologist”, vol. 46, s. 230–240.
• Łukina A.G. 1998 Tradicjonnaja tancewalnaja kultura Jakutow, Nowosibirsk.
• Middendorf A.F. 1878 Putieszestwije na Siewier i Wostok Sibiri, SPb.
• Mooney J. 1896 The Ghost Dance Religion and the Sioux outbreak of 1890, „XIV-th Annual Report of the Bureau of Ethnology” 1892–1893, part 2, 1896, s. 653–1102.
• Nowicka E. 2009 Corlu Mari, czyli o tradycji arumuńskiej i jej użytkowaniu w budowaniu więzi etnicznej, [w:] Kreacje i nostalgie, Antropologiczne spojrzenie na tradycje w nowoczesnych kontekstach, red. D. Rancew-Sikora i in., Gdańsk, s. 35–53.
• Nowicka E. 2011 Nasz język rozumieją aniołowie. Arumuni we współczesnym świecie, Kraków.
• Nowicka E. 2012 „Noc jochora” – Tradycja konstruowana i rekonstruowana, „Przegląd Filozoficzno-Literacki”, nr 4 (35), s. 119–136.
• Pietrow N.E. 1990 Chorowodnyje piesni osuochaj kak żanr jakutskogo folłora, „Sowietskaja Tiurkołogia”, nr 3, s. 6–10.
• Pietrow N.E. 2006 Osuochaj – driewnij chorowod sołnepokłonnikow, [w:] Chorowodnyje piesni Jakutow: Tieoria i praktika, Jakuck, s. 7–19.
• Szyjewski A. 1997 Słowo wstępne, [w:] B.G. Myerhoff , Pejotlowe łowy. Sakralna podróż Indian Huiczoli, przeł. A. Szyjewski, Kraków 1997.
• Szyjewski A. 2006 Człowiek w drodze do życia sakralnego, sacrum, rytuał i symbol w koncepcji Victora Turnera, [w:] V. Turner, Las symboli. Aspekty rytuałów u ludu Ndembu, przeł. A. Szyjewski, Kraków, s. I–XVII.
• Turner V. 2003 Badania nad symbolami, [w:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, red. M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa, s. 89–105.
• Turner V. 2004 Liminalność i communitas, [w:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej – kontynuacje, red. M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa, s. 240–266.
• Turner V. 2005 Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, przeł. W. Usakiewicz,Kraków.
• Turner V. 2006 Las symboli. Aspekty rytuałów u ludu Ndembu, przeł. A. Szyjewski, Kraków. www.infpol.ru [30.01.2014]

Identifiers

DOI

10.4467/22999558.PE.14.009.2832