Promocja zdrowia – kontekst społeczno-ekologiczny

• Authors: Małgorzata Jagodzińska

Title variants

EN

Health promotion – socio-ecological context

Abstracts

EN

Health policy should enable individuals and communities to improve their health by creating an ability to learn about and control the main determinants of health. A break-through in thinking about health security is the replacement of the biomedical approach by a socialecological model, in which social factors, including lifestyles, have been identified as the most important determinants of health. The article emphasizes the fact that health promotion is about raising health to a higher level and not about promoting health.

PL

Polityka zdrowotna winna umożliwić jednostkom i zbiorowościom poprawę zdrowia poprzez poznanie i możliwość kontroli głównych determinantów zdrowia. Przełomem w sposobie myślenia o bezpieczeństwie zdrowotnym, jaki dokonał się w polityce zdrowotnej, jest zastąpienie podejścia biomedycznego modelem społeczno-ekologicznym, w którym jako najważniejsze determinanty zdrowia uznano czynniki społeczne, w tym styl życia. W artykule zwrócono uwagę na fakt, iż promocja zdrowia to podnoszenie zdrowia na wyższy poziom a nie propagowanie zdrowia.

Keywords

PL

bezpieczeństwo; zdrowie; promocja; styl życia; zdrowie publiczne

EN

security; health; promotion; lifestyle; public health

• Publisher: Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku
• Journal: Zagadnienia Społeczne
• Year: 2017
• Volume: 2
• Issue: 8
• Pages: 9-34

Dates

published

2017

Contributors

author

Małgorzata Jagodzińska

• Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Białymstoku

References

• Barič L., Accountability and the settings appoaches „Euro News” 1997, nr 4, s. 5-8.
• Woynarowska B., Skołowska M., Koncepcja i zasady Szkoły Promującej Zdrowie, Zeszyt 10, CMPPP, Warszawa 2006, s. 9.
• Blik B., Przewoźniak L., Henzel-Korzeniowska A., Wybrane zagadnienia promocji zdrowia. Szkoła Zdrowia publicznego, Centrum Medyczne Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1996, s. 14-15.
• Błajet P., Ciało w kulturze współczesnej. Wątki socjopedagogiczne, WSIiE TWP, Olsztyn 2005, ISBN 83-87867-22-5.
• Buchcic E., Jagodzińska M., Promocja zdrowia i styl życia jako wyznaczniki bezpieczeństwa zdrowotnego współczesnego człowieka. Health promotion and lifestyle as determinants of a modern man health security [w:] Zdrowie w wymiarze edukacyjnym i społecznym. Health in social and educational dimension (red.) Chmielewski J., Wojciechowska M., Król H., Instytut Ochrony Środowiska Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2016, ISBN: 978-83-60312-87-2, s. 13-23.
• Budzisz W., Kubiak A., Bezpieczeństwo narodowe w świadomości społecznej i w praktyce, [w:] Edukacja dla bezpieczeństwa – bezpieczna szkoła, bezpieczny uczeń, (red.) D. Czajkowska-Ziobrowska, A. Zduniak, Poznań 2007, ISBN-13: 978-83-922909-8-8, s. 518-519.
• Global health promotion saling up for 2015. – A brief review of major impacts and developments over the past 20 years and challenges for 2015, WHO Secretariat Backgorund Document for the 6th Global Conference on Health Promotion in Bangkok, Thailand, s. 1-16.
• Grabowski H., Teoria fizycznej edukacji, Warszawa. WSiP, 1997, ISBN: 83-02-07447-0.
• Jawłowska A., Drogi kontrkultury, PIW, Warszawa 1975.
• Juczyński Z., Pomnażanie i wzbogacanie zasobów własnego zdrowia, „Polskie Forum Psychologiczne”, 2009, tom 14, numer 1, ISSN: 1642-1043.
• Karski J.B., Promocja Zdrowia, Warszawa 1999, ISBN: 83-85724-37-0 s. 21.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997, Art. 68.
• Kopaliński W., Słownik języka polskiego, Warszawa 1983, t. I, s. 147.
• Kopczyńska-Sikorska J., Znaczenie aktywności fizycznej w ochronie zdrowia człowieka, „Pedagogika Polska”, Warszawa, 1981, t. 2., s. 237.
• Kukułka J., Bezpieczeństwo a współpraca europejska: współzależności i sprzeczności interesów, „Sprawy międzynarodowe” 7/1982, ISSN: 0038-853x, s. 29.
• Lalonde M., A New perspective on the health of Canadiens, A work dokument Government of Canada, Ottawa 1981, ISBN: 0-662-50019-9.
• Lewandowska U., Promocja zdrowia, Sanmedia Sp. z o.o. Warszawa 1994, s. 15.
• Mechanic D., Medical Sociology. 2nd ed. New York: Free Press 1978, ISBN: 978-0029207208, s. 164.
• Ostrowska A., Styl życia a zdrowie, Instytut Filozofii i Socjologii, PAN, Warszawa 1999, ISBN: 8387632333.
• Ostrowska A., Prozdrowotne style życia, „Promocja zdrowia, nauki społeczne i medycyna”, 1997, Nr 10- 11, ISSN: 1232-7638, s.9.
• Piątkowski W., Płonka-Syroka B., Socjologia i antropologia medycyny w działaniu, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław 2008, ISBN: 9788360011621, s. 83.
• Pinkas J., Wierzba W., Owoc A., Boja I., Orzecznictwo lekarskie w kontekście poczucia bezpieczeństwa zdrowotnego „Medycyna ogólna”, 2010, 16 (XLV), 3, ISSN: 2083-4543, s. 437.
• Ponczek D., Olszowy I., Styl życia młodzieży i jego wpływ na zdrowie, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2012, 93(2), ISSN: 1895-4316, s. 260.
• Puchalski K., Internet a możliwości poprawy efektów edukacji zdrowotnej, „Studia Edukacyjne” 2012, ISSN: 1233-6688, s. 119–139.
• Sahaj T., Jak założyć rodzinę i mieć zdrowe dzieci? Recepty życiowe Platona i Arystotelesa, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 2003, nr 66 (2), ISSN: 0860-1844, s. 151-158.
• Sampson R. J., Raudenbush, s.w., and earls, f. (1997). Neighborhoods and violent crime: A multilevel study of collective efficacy. Science, 277, s. 918–924.
• Siciński A., Style życia w miastach polskich. U progu kryzysu, „ZN Ossolińskich”, Wrocław 1988, ISBN: 83-04-02951-0, s. 57.
• Słońska Z, Promocja zdrowia – zarys problematyki, „Nauki Społeczne i Medycyna”, 1-2, 1994, ISSN: 1232-7638, s. 37-52.
• Sułkowska J., Seliga R., Wykorzystanie marketingu społecznego w profilaktyce zdrowotnej, „Polityka europejska. Finanse i marketing” 10 (59) 2013, ISSN: 2081-3430.
• Taranowicz I., Zdrowie i sposoby radzenia sobie z jego zagrożeniami. Analiza socjologiczna, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław 2010, ISBN: 9788360011973, s. 9.
• Whittemore R., Jeon S., Grey M., An Internet Obesity Prevention Program for Adolescents, J. Adolesc, Health 2013, s. 439.
• WHO, The world health report 1998 – Life in the 21st century: a vision for all. World Health Organization. Geneva, 1998.
• Woynarowska B., Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki, PWN, Warszawa 2008, ISBN: 978-83-01-15167-6.
• Wysocki M. J., Miller M., Nowe Zdrowie Publiczne [w:] Zdrowie publiczne w zmieniającej się Europie i w Polsce, (red.) Nosko J., Instytut Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera, 2004.
• Zdrowie i prozdrowotne zachowania Polaków. CBOS komunikat z badań Nr 138/2016, Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2016, s. 4.
• Rządowa Rada Ludnościowa, [Dostęp: 01.06.2017],
• Sekściński A., Bezpieczeństwo wewnętrzne w ujęciu teoretycznym. Geneza i współczesne rozumienie w naukach politycznych, 2016, [Dostęp: 10.06. 2017], .
• Promowanie zdrowia i działań prozdrowotnych w miejscu pracy – informacje dla pracodawców. Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, [Dostęp: 7.05.2017], <http://osha.europa. eu/pl/publications/factsheets/pl_93.pdf>.
• Opiekun medyczny. Promocja i profilaktyka zdrowia. Materiały wypracowane w ramach projektu „Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie”, [Dostęp: 6.09.2017], http://biblioteka.cyfrowaszkola.waw.pl/biblioteka/opiekun_medyczny/pdf/6.pdf>.
• Kłos J., Zjawisko zdrowego stylu życia we współczesnym społeczeństwie polskim, UM w Poznaniu, Poznań 2014, s. 24. [Dostęp: 24.09.2017], <http://www.wbc.poznan.pl/Content/337834/index.pdf>.
• [Dostęp: 1.05.2017], <http://promocjazdrowiawpracy.pl/promocja-zdrowia/jak-ksztaltowac-zdrowy-styl-zycia/>.
• Polskie Badanie Internetu. Internetowe serwisy o zdrowiu, [Dostęp: 18.09.2017], <www.pbi.org.pl/index.php/ida/42/?getFile=54:0>.

Identifiers

Biblioteka Nauki

60765498