Jean-Jacques Rousseau i James Madison. Dwa modele obywatelstwa w tradycji doktryny suwerenności ludu

• Authors: dr Rafał Lis

Title variants

EN

Jean-Jacques Rousseau and James Madison. Two Models of Citizenship in the Tradition of Popular Sovereignty

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel naukowy: Celem artykułu jest analiza myśli Jean-Jacques’a Rousseau i Jamesa Madisona (zaliczanych do najbardziej znaczących teoretyków powszechnego czy też republikańskiego ustroju w XVIII wieku), ze szczególnym uwzględnieniem tematu obywatelstwa.  Problem i metody badawcze: Autor skupia się na powiązaniach między ujęciami ludu i wynikającymi z nich koncepcjami obywatelstwa. Zastanawia się czy składają się one na spójną wizję roli ustrojowej obywateli czy też – przeciwnie – ukazują one poważne rozbieżności w obrębie szerszej tradycji doktrynalnej. W tym celu sięga autor do najważniejszych prac tych pisarzy, wspierając swe wnioski krytycznymi odniesieniami do literatury sekundarnej, dotyczącej zwłaszcza ich poglądów na temat suwerenności ludu. Proces wywodu: Artykuł rozpoczyna się on analizy myśli Rousseau, przechodząc następnie do myśli Madisona. Jest on zakończony rodzajem podsumowania, które daję okazję do uchwycenia zasadniczych powiązań i – przede wszystkim – różnic między ich argumentami. Wyniki analizy naukowej: Analiza myśli obydwu autorów wykazuje, że w obrębie osiemnastowiecznej tradycji doktryny suwerenności ludu. Wykazuje ona, że Rousseau postrzegał zwykłych obywateli w kategoriach bardzo czynnego zwierzchnictwa, domagając się częstych zgromadzeń ludu, uznanych za konieczne narzędzia ujawniania woli powszechnej. W tym względzie Madison ostrzegał stanowczo przed bardziej bezpośrednią czy zorientowaną lokalnie aktywnością obywatelską, poszukując takich mechanizmów wyborczych i ustrojowych tzw. rządów większościowych, które bardziej służyłyby interesowi publicznemu, zabezpieczając jednocześnie prawa mniejszości.  Wnioski, innowacje, rekomendcje: Dalej idącym wnioskiem jest ten mianowicie, że dwa opisane modele obywatelstwa odsłaniają w istocie stosunkowo szerokie możliwości definiowania suwerenności ludu i – ściślej biorąc – roli ustrojowej aktywności obywatelskiej. Ta ostatnia będzie zależeć ostatecznie od założeń dotyczących dziedziny publicznej oraz oceny możliwości moralnych i politycznych samych obywateli.

EN

Research objective: The aim of the article is to analyse the thought of J.J. Rousseau and J. Madison (counted among the most prominent theorists of popular or republican government in the Eighteenth century), with a special emphasis on the issue of citizenry. The research problem and methods:  The author focuses on the relationship between the accounts of the people and the associated concepts of citizenship. He wonders whether they can provide us with any coherent vision of the citizens’ role in government or – rather – reveal serious discrepancies within a broader doctrinal tradition. To that purpose the author refers to  main works of these authors, supporting his conclusions by critical references to secondary sources, dealing especially with their views on popular sovereignty. The process of argumentation:  The article begins with the analysis of Rousseau’s thought, turning then to that of Madison. It finishes with a sort of summary, which gives an opportunity to emphasise the main similarities and – above all – differences between their arguments. Research results:  The analysis of the both authors’ thought indicates that there were at least two different views on citizenship within the Eighteenth century tradition of popular sovereignty. It points out that Rousseau viewed the common citizenry in a very active role of a sovereign, insisting on frequent assemblies of the people as a necessary means of identifying the general will. In that respect, Madison kept warning against a more direct or locally-oriented citizens’ activity, looking for such electoral and constitutional devices of majority rule that would more appropriately serve the public interest, securing the rights of minorities as well. Conclusions, innovations, recommendations: The far-reaching conclusion is that the two depicted models of citizenship reveal in fact considerably broad possibilities of defining popular sovereignty and – more specifically – the constitutional function of civic activity. The latter will be ultimately determined by assumptions of the public sphere and evaluations of the moral and political capacities of the very citizens.

Keywords

PL

Suwerenność; zwierzchnictwo ludu; lud; obywatelstwo; Suwerenność; zwierzchnictwo ludu; lud; obywatelstwo

EN

Sovereignty; Popular Sovereignty; the People; Citizenship

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Polityki
• Year: 2016
• Volume: 7
• Issue: 18
• Pages: 73-90

Dates

published

2016-11-18

Contributors

author

dr Rafał Lis

References

• Adams, W.P. (2001). The First American Constitutions: Republican Ideology and the State Constitutions in the Revolutionary Era. Lanham–Boulder–New York–Oxford: Rowman & Littlefield Publishers
• Ball, T. (1988). „A Republic – If You Can Keep It”. W: T. Ball, J.G.A. Pocock (red.), Conceptual Change and the Constitution (ss. 137-164). Lawrence: University Press of Kansas
• Banning, L. (1974). Republican Ideology and the Triumph of the Constitution 1789 to 1793, William and Mary Quarterly, 3rd ser., 31, 167-188
• Baker, K.M. (1987). Representation. W: K.M. Baker (red.), The French Revolution and the Creation of Modern Political Culture (Vol. 1, The Political Culture of the Old Regime) (ss. 469-490). Oxford: Pergamon Press
• Conniff, J. (1975). On the Obsolescence of the General Will: Rousseau, Madison, and the Evolution of republican political thought. The Western Political Quarterly, 1 (28), 32-58
• “Demophilus” (1776). The Genuine Principles of the Ancient Saxon, or English Constitution. Philadelphia
• Derathé, R. (1970) [pierwsze wyd. 1950]. Jean-Jacques Rousseau et la science politique de son Temps. Paris: Vrin
• Edling, M.M. (2003). A Revolution in Favor of Government. Origins of the U.S. Constitution and the Making of the American State. Oxford-New York: Oxford University Press
• Ellis R.E. (1987). The Persistence of Antifederalism after 1789. W: R. Beeman, S. Botein., E.C. Carter II, (red.), Beyond Confederation: Origins of the Constitution and American National Identity (ss. 295-313). Williamsburg–Chapel Hill: University of North Carolina Press
• Eseje polityczne federalistów (1993). Red. F. Quinn. Tłum. B. Czarska. Kraków-Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego
• Fralin, R. (1978). Rousseau and Representation: A Study of the Development of his Concept of Political Institutions. New York: Columbia University Press
• Kesler, C.R. (2002). The Founders’ Views of direct Democracy and Representation, w: E. Abrams (red.), Democracy: How Direct? Views From the Founding Era and the Polling Era (ss. 2-18). Lanham–Boulder–New York–Oxford: Rowman & Littlefield Publishers
• Manin, B. (1994). Checks, Balances and Boundaries: The Separation of Powers in the Constitutional Debate of 1787. W: B. Fontana (red.), The Invention of the Modern Republic (ss. 27-62). Cambridge: Cambridge University Press
• Manin, B. (1997). The Principles of Representative Government. Cambridge: Cambridge University Press
• Miller, J. (1984). Rousseau: Dreamer of Democracy. New Haven–London: Yale University Press
• Pitkin, H.F. (1967). The Concept of Representation. Berkeley–Los Angeles: University of California Press
• Putterman, E. (2010). Rousseau, Law and the Sovereignty of the People. Cambridge: Cambridge University Press
• Rakove, J.N. (1996). Original Meanings. Politics and Ideas in the Making of the Constitution. New York: A Division of Random House
• Rosenblatt, H. (1997). Rousseau and Geneva: From the First Discourse to the Social Contract, 1749–1762. Cambridge: Cambridge University Press
• Rousseau, J.J. (1956). Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludźmi. W: J.J. Rousseau, Trzy rozprawy społeczne. Tłum. H. Elzenberg. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe
• Rousseau, J.J. (1966). Umowa społeczna oraz Uwagi o rządzie polskim [i inne pisma]. Tłum. B. Baczko et al. Oprac., wstęp i przypisy B. Baczko. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe
• The Anti-federalists: Writings by the Opponents of the Constitution (1985) [pierwsze wyd. 1981]. Red. H.J. Storing. Chicago–London: The University of Chicago Press
• The Federalist (1982) [pierwsze wyd. 1961]. Red. J.E. Cooke. Middletown: Wesleyan University Press
• Wood, G. (1969). The Creation of the American Republic, 1776-1787. Chapel Hill–London: University of North Carolina