Rola przyrzeczenia świadka przed sądami powszechnymi

• Authors: Oliwer Dybaś

Abstracts

EN

The text concerns the problem of the promises, which are taken by witnesses in criminal and civil proceedings before common courts. The issue includes directly institution of present Polish law, however part of the study is meant to show the broader context of this institution. It can be used as an overview of various humanistic conceptions and an impulse to revise role of the witnesses oath. Another part is focused on concrete legal rules. Analysis of present regulations are enriched by historical threads. Cited jurisdiction has the tasks to present critical attentions formulated by courts in matter of promises, not to indicate leading thesis in jurisdiction. For witness can be uneasy to understand the difference between important and unimportant for procedure dimension of promise.

PL

Tekst porusza problem przyrzeczenia, które składają świadkowie w postępowaniu karnym i cywilnym, przed sądami powszechnymi. Zagadnienie dotyczy instytucji obowiązującego prawa polskiego, jednak pewne wątki opracowania mają pokazać szerszy kontekst tej instytucji. Może posłużyć jako przegląd różnych koncepcji humanistycznych i asumpt do rewizji roli przyrzeczenia świadka. Część artykułu skupia się na konkretnych przepisach prawa. Analizę obecnych regulacji wzbogacają wątki historyczne. Cytowane orzecznictwo ma na celu zaprezentowanie krytycznych uwag formułowanych pod kątem roli przyrzeczenia, a nie wskazywanie wiodących tez w sądownictwie. Dla świadka może być trudne oddzielenie procesowego wymiaru przyrzeczenia od pozaprocesowego, egzystencjalnego.

Keywords

PL

przyrzeczenie; przysięga; świadek; sąd

EN

promise; oath; witness; court

• Publisher: Naczelna Rada Adwokacka
• Journal: Młoda Palestra – Czasopismo Aplikantów Adwokackich
• Year: 2023
• Issue: 3
• Pages: 74-106

Dates

published

2023

Contributors

author

Oliwer Dybaś

• Uniwersytet Gdański

References

• AKTY PRAWNE:
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r. (Dz.U. nr 78 poz. 483 z późn. zm.).
• Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z 4.11.1950 r. (Dz.U. z 1993 r. nr 61 poz. 284 ze zm.).
• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 19.03.1928 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. nr 33 poz. 313).
• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 25.06.1929 r. w sprawie zapewnienia w postępowaniu karnem przez świadków, biegłych, tłumaczów i przysięgłych zgodnego z prawem spełnienia ich obowiązku (Dz.U. nr 47 poz. 383).
• Ustawa z 14.06.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 2000 ze zm.).
• Ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
• Ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1805 ze zm.).
• Ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
• Ustawa z 6.06.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1138 ze zm.).
• Ustawa z 6.06.1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 1375 ze zm.).
• LITERATURA:
• Andersen E.G., Three Degrees of Promising, „Brigham Young University Law Review” 2003, nr 829.
• Arct M., Słownik ilustrowany języka polskiego, Warszawa 1916.
• Bańkowski A., Etymologiczny słownik języka polskiego, Warszawa 2000.
• Broniewicz W., Marciniak A., Kunicki I., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2020.
• Brzozowski W. (w:) Prawa człowieka, red. W Brzozowski, A. Krzywoń, M. Wiącek, Warszawa 2021.
• Chlipała M., Przyrzeczenie administracyjne w systemie prawnych form działania administracji, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2016, z. 1.
• Dereń E., Polański E., Wielki słownik języka polskiego, Kraków 2008.
• Drabik L., Sobol E., Słownik języka polskiego, Warszawa 2007.
• Dudka K., Paluszkiewicz H., Postępowanie karne, Warszawa 2021.
• Eichstaedt K. (w:) Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. D. Świecki, Warszawa 2022, LEX.
• Farid N., Oath an affirmation in the court: thoughts on the power of a sworn promise, „New England Review” 2005, t. 40.
• Frańczuk M., Prawda jako pojęcie języka prawnego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” 2015, nr 6 (942).
• Fried C., The convergence of contract and promise, „Harvard Law Review Forum” 2007, t. 120.
• Gardies J.L., Istota przyrzeczenia, przekł. M. Lewandowska, M. Kwietniewska, „Acta Universitatis Lodziensis” 1995, z. 11.
• Grzenia J., Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa 2009.
• Halim F.A., Contestation of the oath procedure in colonial Indonesia’s islamic court, “Indonesia and the Malay World” 2013, t. 41, nr 119.
• Izydorczyk J., Prawda w procesie karnym, „Acta Universitatis Lodziensis” 2014, z. 73.
• Jaśkiewicz J., Poznanie prawdy w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2013.
• Karaszewski G., Kodeks cywilny. Komentarz, red. J. Ciszewski, P. Nazaruk, Warszawa 2019, LEX.
• Karłowicz A., Koryński A., Niedźwiedzki W., Słownik języka polskiego, Warszawa 1912.
• Knoppek K., Postępowanie cywilne, Warszawa 2022.
• Knoppek K. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2021, LEX.
• Koper R. (w:) Proces karny, red. J. Zagrodnik, Warszawa 2021.
• Kulesza C. (w:) Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, Warszawa 2020, LEX.
• Linde M.S.B., Słownik języka polskiego, Lwów 1858.
• Machut-Kowalczyk J., Przysięga w śledztwie allewiacyjnym w Królestwie Polskim w świetle akt powiatowych wieluńskich, zamojskich i łukowskich do 1866 r., „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2017, t. 20.
• Majaczyna M., Zobowiązanie (w:) Psychologiczne i egzystencjalne problemy człowieka dorosłego (Psychologia osobowości VII), red. A. Gałdowa, Kraków 2005.
• Maroń G., Instytucja ślubowania sędziowskiego w polskim porządku prawnym, „Studia Prawnicze” 2011, z. 3–4.
• Maroń G., Ślubowanie funkcjonariusza Policji w porządku prawnym Rzeczypospolitej Polskiej, „Prokuratura i Prawo” 2020, nr 7–8, s. 230–254.
• Maroń G., Przysięga i ślubowanie świadka w anglosaskim porządku prawnym, „Przegląd Sądowy” 2015, nr 11–12, s. 150–168.
• Nawrocki M., Pouczenie jako (nie)zbędny warunek odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, „Przegląd Sądowy” 2015, nr 7–8, s. 144–157.
• Nowy słownik języka polskiego, red. E. Sobol, Warszawa 2002.
• Nowy Testament, przekład opracowany przez Zespół Biblistów Polskich, Częstochowa 2009.
• Osmola S., Między obietnicą a umową: Granice zastosowania filozoficznego dyskursu o obietnicach w teorii prawa kontraktowego, „Avant” 2018, t. 9.
• Pest P., Religijne uwarunkowania arbitrażu w krajach islamskich, „Kwartalnik ADR” 2010, nr 2(10).
• Pratt M.G., Contract: not promise, „Florida State University Law Review” 2008, t. 35.
• Prusak F., Komentarz do kodeksu postępowania karnego, Warszawa 1999, LEX.
• Ptak M.J. (w:) System Prawa Karnego Procesowego, t. 8, Dowody, red. J. Skorupka, Warszawa 2019.
• Sieńko M. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. M. Manowska, Warszawa 2021, LEX.
• Stefański R.A., Zabłocki S., Kodeks postępowania karnego. Komentarz do art. 167–296, t. 2, Warszawa 2019, LEX.
• Tecław B., Zeidler K., Język prawny i prawniczy (w:) Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa. 100 podstawowych pojęć, red. J. Zajadło, Warszawa 2017.
• Turczyn A. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz, red. O.M. Piaskowska, Warszawa 2022, LEX.
• Turczyn A. (w:) Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz aktualizowany, red. O.M. Piaskowska, Warszawa 2023, LEX.
• Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2020.
• Waltoś S. (w:) System Prawa Karnego Procesowego, t. 3, Zasady procesu karnego, red. P. Wiliński, Warszawa 2014.
• Wiliński P. (w:) System Prawa Karnego Procesowego, t. 3, Zasady procesu karnego, red. P. Wiliński, Warszawa 2014.
• Zeidler K., Aesthetics of Law, Gdańsk–Warszawa 2020.
• Zgryzek K. (w:) Proces karny, red. J. Zagrodnik, Warszawa 2021.
• ORZECZNICTWO:
• Wyrok SA w Łodzi z 25.10.2006 r. (II AKa 134/06), LEX nr 392447.
• Wyrok SO w Bydgoszczy z 10.04.2015 r. (VIII Ga 43/15), LEX nr 1829019.
• Wyrok SO w Łodzi z 7.02.2022 r. (III Ca 50/21), LEX nr 3321326.
• Wyrok SO w Piotrkowie Trybunalskim z 13.11.2015 r. (IV Ka 591/15), LEX nr 2125105.
• Wyrok SO w Poznaniu z 7.12.2017 r. (IV Ka 944/17), LEX nr 2437506.
• Wyrok SO Warszawa-Praga w Warszawie z 17.01.2017 r. (VII Pa 151/16), LEX nr 2246161.
• ŹRÓDŁA AUDIOWIZUALNE:
• Bogusz M., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, wykład, 2020.
• Julke G., Postępowanie cywilne, zajęcia, 2022.
• Petasz P., Prawo karne. Część szczególna, wykład, 2018.
• Szulc M., Psychopatologia, wykład, 2019.
• Wysocki M., Prawo na pełnej. Karne Materialne, podcast, 2021.

Identifiers

Biblioteka Nauki

55795740