Przepisy karne ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w kontekście jej nowelizacji z 13.07.2023 r.

• Authors: Mateusz Caban

Abstracts

EN

Polish model of cultural property protection by the aid of the criminal law has existed for over 100 years and it is commonly considered well-functioning and highly developed. It is composed of the provisions of the Penal Code and Act on the protection and care of antiques. The subject of this article are the newly introduced criminal provisions of the Act on the protection and care of antiques. Both changes introduced by the legislator and old regulations are subject to consideration. The article also analyzes the legislative process of the amendment, the ratio legis of the proposed provisions, as well as their justification in the context of the entire act.

PL

Polski model karnoprawnej ochrony dóbr kultury istnieje od ponad 100 lat i powszechnie uznawany jest za dobrze funkcjonujący i wysoko rozwinięty. Składają się na niego zarówno przepisy zawarte w Kodeksie karnym, jak i w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Przedmiotem niniejszego artykułu są nowo wprowadzone przepisy karne ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Rozważaniom zostają poddane zarówno wprowadzone przez ustawodawcę zmiany, jak i przepisy. W artykule analizie poddano również proces legislacyjny nowelizacji, ratio legis proponowanych przepisów, a także ich zasadność w kontekście całej ustawy.

Keywords

PL

ochrona zabytków; prawo karne; niszczenie zabytków; poszukiwanie zabytków

EN

protection of antiques; criminal law; destruction of antiques; search for antiques

• Publisher: Naczelna Rada Adwokacka
• Journal: Młoda Palestra – Czasopismo Aplikantów Adwokackich
• Year: 2024
• Issue: 2
• Pages: 12-26

Dates

published

2024

Contributors

author

Mateusz Caban

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• AKTY PRAWNE:
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/880 z 17.04.2019 r. w sprawie wprowadzania i przywozu dóbr kultury (Dz.Urz. UE L 151 z 7.06.2019 r.).
• Ustawa z 20.05.1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2023 r. poz. 2119).
• Ustawa z 6.06.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 2024 r. poz. 17 z późn. zm.).
• Ustawa z 24.08.2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 2022 r. poz. 1124 z późn. zm.).
• Ustawa z 23.07.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2022 r. poz. 840 z późn. zm.).
• Ustawa z 15.04.2021 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. poz. 954).
• Ustawa z 13.07.2023 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz U. poz. 1904).
• LITERATURA:
• Gadecki B., Karnoprawna ochrona zabytków: propozycje „de lege ferenda”, „Ochrona Zabytków” 2009, nr 62/4 (247).
• Gadecki B., Komentarz do art. 109a ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (przestępstwo fałszerstwa zabytku), „Prokurator” 2009, nr 2.
• Gadecki G., Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Art. 108–120. Przepisy karne. Komentarz, Warszawa 2013.
• Jakubowski O. (w:) Ochrona zabytków – aspekty materialnoprawne i procesowe, red. K. Zalasińska, Warszawa 2021.
• Jurgielewicz-Delegacz E., Wybrane aspekty karnoprawnej ochrony zabytków na przykładzie Kodeksu karnego z 1997 r., „Studia Prawnoustrojowe” 2019, nr 43.
• Trzciński M., Próba oceny nowych rozwiązań w zakresie karnoprawnej ochrony dziedzictwa kultury, NKPK 2019, nr 51.
• Trzciński M., Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym. Problematyka prawnokryminalistyczna, Warszawa 2010.
• Wróbel A., Nielegalne poszukiwanie zabytków – w perspektywie znamion przestępstwa z art. 109c ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, PPP 2023, nr 10.
• Zalasińska K., Prawna ochrona zabytków nieruchomych w Polsce, Warszawa 2010.
• Zalasińska K., Zeidler K., Wykład prawa ochrony zabytków, Warszawa 2015.
• Zeidler K., Zasady prawa ochrony dziedzictwa kultury – propozycja katalogu, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, nr 80 (4).
• Zeidler K., Prawo ochrony dziedzictwa kultury, Warszawa 2007.
• ŹRÓDŁA INTERNETOWE:
• Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, druk nr 3383, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=3383 (dostęp: 25.03.2024 r.).
• Przebieg procesu legislacyjnego poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=3383 (dostęp: 27.03.2024 r.).
• Przestępstwa z zakresu ochrony zabytków, https://samorzad.nid.pl/baza_wiedzy/przestepstwa-z-zakresu-ochrony-zabytkow (dostęp: 27.03.2024 r.).
• Uzasadnienie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, druk nr 3383, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=3383 (dostęp: 25.03.2024 r.).
• Zapis przebiegu posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu w dniu 11.07.2023 r., https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/biuletyn.xsp?skrnr=KSP-155 (dostęp: 28.03.2024 r.).

Identifiers

Biblioteka Nauki

55795004