Zarządzanie publiczne jako czynnik usprawniający działania w systemie ochrony zdrowia w warunkach zdecentralizowanych. Oczekiwania a rzeczywistość

• Authors: Kowalska, I.

Title variants

EN

New public management as an important factor of the rationalizing of the activities in the health care system on the local level. Anticipation and reality

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wybranych czynników warunkujących efektywne wykorzystanie narzędzi i instrumentów Nowego Zarządzania Publicznego - NZP - w sektorze ochrony zdrowia w Polsce. Głównym punktem odniesienia przeprowadzonej analizy jest identyfikacja uprawnień samorządu terytorialnego w ochronie zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji właścicielskich jednostek samorządu terytorialnego w stosunku do samodzielnych, publicznych zakładów opieki zdrowotnej. W artykule formułowane są oceny w odniesieniu do takich kategorii NZP, jak decentralizacja zadań w ochronie zdrowia i jej konsekwencje, czyli np. przekształcenia zakładów opieki zdrowotnej, ich zadłużanie. Jednym z wniosków przeprowadzonej analizy jest uznanie faktu, że reforma ochrony zdrowia i dokonana równolegle decentralizacja instytucji publicznych nie zostały przeprowadzone z pełną świadomością skomplikowania i trudności uzyskiwania jednocześnie dobrych efektów w zakresie trzech wyzwań: skuteczności medycznej, efektywności ekonomicznej oraz równości w dostępie do zdrowia. Artykuł wykazuje, że w sytuacji braku prawnych regulacji, umożliwiających prywatyzację zasobów ochrony zdrowia oraz pełną realizację podstawowych praw właścicielskich, możliwości i efektywność wykorzystywania mechanizmów rynkowych i dobrych praktyk zarządczych oraz innych narzędzi i instrumentów NZP są ograniczone. To z kolei skłania do stwierdzenia, że działania reformatorskie w sektorze ochrony zdrowia muszą być dokonywane w sposób sekwencyjny, a najistotniejszym warunkiem sukcesu w dalszym jego reformowaniu jest zagwarantowanie efektywnej egzekucji praw właścicielskich, która tworzyłaby dogodne pole dla stosowania zasad i narzędzi Nowego Zarządzania Publicznego.

EN

The purpose of this paper is to present few factors influencing an effective implementation of the New Public Management (NPM) procedures and tools in the health care sector in Poland. The main goal of the analysis is the identification of the local authority activities in the health care with the specification of the ownership functions of the public hospitals in Poland. The analysis of decentralization in the Polish health care system, followed by two main problems dealing with privatization and debt securitization in public hospitals in Poland are presented. One of the main conclusion in the article is that the health care reform implemented together with the public administration reform have not been initiated with the awareness of difficulty with the proper understanding and realizing of the three challenges: medical and economical efficiency and equal access to health care. It is argued in the paper that due to the fact that in the health care sector in Poland basic ownership rights are neither adequately clarified nor effectively executed, basic New Public Management tools cannot be fully implemented. Consequently, further clarification of ownership rights in the health care sector accompanied by their effective execution can be seen as a prerequisite for successful reform. Then NPM may follow.

Keywords

PL

Nowe Zarządzanie Publiczne; decentralizacja w ochronie zdrowia; samorząd terytorialny w ochronie zdrowia; efektywność administracji ochrony zdrowia; ochrona zdrowia; służba zdrowia

EN

New Public Management; decentralization in the health care; local authority in health care; efficiency health care administration; health protection; health service

• Journal: Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy
• Year: 2010
• Volume: nr 4
• Pages: 59-77
• Physical description: Bibliogr. 48 poz.

Contributors

author

Kowalska, I.

• Collegium Medicum UJ, Wydział Nauk o Zdrowiu, Instytut Zdrowia Publicznego,

References

• 1. Bardouille N.C.: The Transformation of Governance Paradigms and Modalities. „Round Table”, vol. 89, Issue 353, 2000.
• 2. Batley R., Larbi G.A.: The Changing Role of Government: The Reform of Public Services in Developing Countries. Palgrave Macmillan, 2004.
• 3. Bleiklie I.: The University, the State, and Civil Society. „Higher Education in Europe”, vol. 24, Issue 4,(1999).
• 4. Dercz M.: Miejsce samorządu terytorialnego w polskim systemie ochrony zdrowia. Dodatek do kwartalnika „Ekonomia i Rynek”, 2004.
• 5. Dunsire A.: Administrative Theory in the 1980s: A Viewpoint. „Public Administration”, no. 73(1), 1995.
• 6. Feranti de D.: Public and private health economics in development roles in health, [in:] Musgrove P. (ed.): Health economics in development. Washington 1995.
• 7. Frączkiewicz-Wronka A. (red.): Samorządowa polityka społeczna. Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 2002.
• 8. Frączkiewicz-Wronka A. (red.): Zarządzanie publiczne w lokalnej polityce społecznej. Warszawa 2007.
• 9. Frączkiewicz-Wronka A., Austen A.: Przeobrażenia w organizacjach. Narzędzia New Public Management, [w:] Potocki A. (red.): Społeczne aspekty przeobrażeń organizacyjnych. Difin, Warszawa 2007.
• 10. Frączkiewicz-Wronka A.: Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce ochrony zdrowia. Warszawa 2009.
• 11. Golinowska S., Włodarczyk C: Raport CASE 53. Opieka zdrowotna w Polsce po reformie. Warszawa 2002.
• 12. Golinowska S.: Wokół podstawowych wartości i zadań społecznych samorządu terytorialnego. Niedokończona debata. Maszynopis. 2009.
• 13. Hannigan B.: Assessing the new public management: the case of the National Health Service. „Journal of Nursing Management”, vol. 6, 1998.
• 14. Harlow C: New Public Management and the Problems of the Child Support Agency. „Journal of Law and Society”, vol. 26, Issue 2, 1999.
• 15. Hewison A.: The New Public Management and the New Nursing: related by rhetoric? Some reflections on the policy process and nursing. „Journal of Advanced Nursing”, vol. 29, Issue 6, 1999.
• 16. Klich J.: Przedsiębiorczość w reformowaniu systemu ochrony zdrowia w Polsce, Niedoceniane interakcje. Kraków 1997.
• 17. Klich J.: Nowe zarządzanie publiczne w ochronie zdrowia? Zaszyty Naukowe Ochrony Zdrowia, s. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, tom VI, nr 1-2, 2008.
• 18. Kolarska-Bobińska L. (red.): Cztery reformy. Od koncepcji do realizacji. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2000.
• 19. Kowalska I.: Decentralizacja zarządzania funkcjami zdrowotnymi państwa. Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia, s. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, tom IV, nr 1, 2006.
• 20. Kowalska I.: Odpowiedzialność publiczna oraz dostępne mechanizmy realizowania polityki zdrowotnej przez jednostki samorządu terytorialnego w Polsce. Zeszyty Naukowe Ochrony Zdrowia, s. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, tom III, nr 1, 2005.
• 21. Kozierkiewicz A. (red.): Koło ratunkowe dla szpitali. Od doświadczeń do modelu restrukturyzacji. Wydawnictwo Medyczne Termedia, Poznań 2008.
• 22. Osborne D., Gaebler T.: Rządzić inaczej. Media Rodzina, Poznań 1992.
• 23. Owsiak S.: Finanse publiczne: teoria i praktyka. PWN, Warszawa 1999.
• 24. Philippidou S., Soderquist K.E., Prastacos G.P.: The Transformation of Public Management and the Effects on Leadership vs. Management: A Greek Example. American Society for Public Administration (ASPA) Conference „The Power of Public Service”, Washington DC, March 2003.
• 25. Roberts M., Bossert T.: Miejsce polskich samorządów lokalnych w systemie ochrony zdrowia - z perspektywy doświadczeń międzynarodowych. „Zdrowie i Zarządzanie”, tom I, nr 1, 1999.
• 26. Roper I.: Managing Quality in Public Services: Some Distinct Implications for the Reorganisation of Work, [in:] Dibben P., Wood G., Roper I. (eds.): Contesting Public Sector Reforms. Palgrave MacMillan, Basingstoke 2004.
• 27. Siwińska J.: Ewolucja sfery publicznej w gospodarce, [w:] Wilkin J. (red.): Teoria wyboru publicznego. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
• 28. Schimank U.: New Public Management and the Academic Profession: Reflections on the German Situation. “Minerva”, vol. 43, 2005.
• 29. Supemat J.: Administracja Publiczna w świetle koncepcji New Public Management, http://www.supemat.pl/wyklady/index.php?sortby=&desc=desc&pg=pi&st=&lm=&idx=3
• 30. Umble K.E., Orton S., Rosen B., Ottoson J.: Evaluating the Impact of the Management Academy for Public Health: Developing Entrepreneurial Managers and Organizations. „Journal of Public Health Management & Practice”, vol. 12, Issue 5, 2006.
• 31. Włodarczyk C: Reformy opieki zdrowotnej. Uniwersalny kłopot. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2003.
• 32. Wilkinson M.J.: Love is not a marketable commodity: new public management in the British National Health Service. „Journal of Advanced Nursing”, vol. 21, 1995.
• 33. Ventriss C: New Public Management: An Examination of its Influence on Contemporary Public Affairs and its Impact on Shaping the Intellectual Agenda of the Field. “Administrative Theory & Praxis”, vol. 22, no. 3, 2005.
• 34. Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej z dnia 30 sierpnia 1991 r. (DzU 1991, nr 91 poz. 408).
• 35. Ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (DzU 2002, nr 171, poz. 1397 j.t., z późn. zm).
• 36. Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (DzU 1997, nr 9, poz. 43, z późn. zm.).
• 37. Ustawa z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (DzU 1997, nr 28, poz. 153).
• 38. Ustawa z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa (DzU 2003, nr 174, poz. 1689, z późn. zm.).
• 39. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (DzU 2000, nr 46, poz. 543; 2001, nr 129, poz. 1447 i nr 154, poz. 1800; 2002, nr 25, poz. 253, nr 74, poz. 676, nr 113, poz. 984, nr 126, poz. 1070, nr 130, poz. 1112, nr 153, poz. 1271, nr 200, poz. 1682).
• 40. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (DzU 1998, nr 91, poz. 578).
• 41. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (DzU 1998, nr 91, poz. 576).
• 42. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (DzU 1998, nr 96, poz. 603).
• 43. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 22 grudnia 1998 r. w sprawie krajowej sieci szpitali oraz ich poziomów referencyjnych (DzU, nr 164, poz. 1193).
• 44. Ustawia z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU, nr 94, poz. 1037, z późn. zm.).
• 45. Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w Narodowym Funduszu Zdrowia z dnia 1 kwietnia 2003 r. (DzU 2003, nr 45, poz. 391.
• 46. Ustawa z dnia 17 października 2003 r. o zmianie ustawy o gospodarce komunalnej (DzU 2003, nr 199, poz. 1937).
• 47. Ustawa z 15 kwietnia 2005 r. o pomocy publicznej i restrukturyzacji (DzU, nr 78, poz. 684).
• 48. Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (DzU, nr 249, poz. 2104, z późn. zm.).

Notes

Rekord pochodzi z bazy danych BazTech.