Czy zasadne jest przełamanie monopolu państwowego w sferze monetarnej?

• Authors: Marszałek Paweł

Title variants

EN

Is breaking of the state monopoly in the monetary area reasonable?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W kontekście krytyki istniejących rozwiązań w zakresie organizacji i funkcjonowania współczesnych systemów pieniężnych w literaturze rozważa się rozmaite koncepcje systemów pieniężnych, w tym również takie, które postulują odejście od monopolu państwa w sferze monetarnej. Przedmiotem artykułu jest jeden z takich nurtów, a mianowicie tzw. wolna bankowość (free banking). Celem artykułu jest analiza pozytywnych i negatywnych aspektów współczesnej wolnej bankowości oraz próba oceny, czy przejście do tego rozwiązania byłoby zasadne. Dążąc do realizacji celu, przybliżono typy i cechy współczesnych koncepcji free banking oraz przesłanki ich sformułowania. Następnie zaprezentowano argumenty za wolną bankowością, a w dalszej kolejności – uwagi krytyczne pod jej adresem.

EN

In the context of critique of contemporary monetary systems, the literature examines the various alternatives, including those which postulates moving away from the state monopoly in the monetary domain. The subject of the paper is one of such streams, namely the so-called free banking. The purpose of the article is to analyze the positive and negative aspects of contemporary free banking and to assess whether the transition to this solution would be reasonable. In pursuit of the goal, the types and characteristics of contemporary free banking concepts and the terms for their formulation were characterized. Then arguments for free banking were presented, followed by critical comments on this concept.

Keywords

PL

Bank centralny; System pieniężny; Wolna bankowość

EN

Central banking; Free banking; Monetary systems

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Studia Ekonomiczne
• Year: 2018
• Volume: 349
• Pages: 144-152

Contributors

author

Marszałek Paweł

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu. Wydział Ekonomii. Katedra Pieniądza i Bankowości

References

• Akerlof G.A., Shiller R.I. (2010), Zwierzęce instynkty, Studio Emka, Warszawa.
• Bernholz P. (2003), Monetary Regimes and Inflation. History, Economic and Political Relationship, Edward Elgar, Cheltenham.
• De Soto J. (2009), Pieniądz, kredyt bankowy i cykle koniunkturalne, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa.
• Dowd K. (1992), Introduction: The Experience of Free Banking [w:] Dowd K. (ed.), The Experience of Free Banking, Routledge, New York.
• Friedman M. (1960), Program for Monetary Stability, Fordham University, New York.
• Garrison R.W. (1996), Central Banking, Free Banking and Financial Crises, „The Review of Austrian Economics”, Vol. 9, No. 2.
• Glasner D. (1989), Free Banking and Monetary Reform, Cambridge University Press, Cambridge.
• Gorynia M., Kowalski, T. (2009), Nauki ekonomiczne a kryzys gospodarczy, „Studia Ekonomiczne”, nr 3-4.
• Krugman P. (2010), Wracają problemy kryzysu gospodarczego, PWN, Warszawa.
• Marszałek P. (2015), Systemy pieniężne wolnej bankowości. Koncepcje, cechy, zastosowanie, Wydawnictwo UE, Poznań.
• Mason P. (2015), Postcapitalism. A Guide to Our Future, Penguin, London.
• Rothbard M. (2007), Tajniki bankowości – podręcznik akademicki, Fijorr Publishing, Warszawa.
• Sawyer M. (2013), Bank Based vs Market Based Financial System: A Critique of the Dichotomy, „FESSUD Working Paper”, No. 19.
• Sechrest L.J. (2008), Free Banking. Theory, History and a Laissez-Faire Model, The Ludwig von Mises Institute, Auburn.
• Selgin G.A., White L.H. (1994), How Would the Invisible Hand Handle Money? „Journal of Economic Literature”, Vol. 32, No. 4.
• Sławiński A. (2010), Wpływ globalnego kryzysu bankowego na bankowość centralną, „Ekonomista”, nr 2.
• Smith V. (1990), The Rationale of Central Banking and the Free Banking Alternative, Liberty Press, Indianapolis.
• Tirole J. (2015), Financial Crises, Liquidity, and the International Monetary System, Princeton University Press, Princeton.
• White L.H. (2008), Free Banking in Britain. Theory, Experience and Debate, 1800-1845, 2nd edition, IEA, London.

Identifiers

ISSN

2083-8611