PL
We wstępie artykułu przedstawiono nowe uregulowania prawne w Kazachstanie, które obligują nauczycieli do monitorowania osiągnięć szkolnych, a także zasygnalizowano problemy związane z systemem oceniania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w nurcie edukacji włączającej. Stanowiło to uzasadnienie do podjęcia badań, których celem była analiza doświadczeń zagranicznych (wybranych krajów) oraz pogłębiona refleksja dotycząca systemu ewaluacji szkolnej uczniów w Kazachstanie. W kolejnej części scharakteryzowano pokrótce rozwiązania australijskie, natomiast bardziej szczegółowo opisano rozwiązania polskie i rosyjskie. Dużo uwagi poświęcono analizie kazachskiego systemu monitorowania osiągnięć szkolnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, wskazując na pozytywne zmiany, jak i na konieczność opracowania nowych systemowych rozwiązań. Stwierdzono, że w National Academy of Education imienia I. Altynsarin opracowano model psychologiczno-pedagogicznego podejścia (koncentracja na uczniu, koncentracja na aktywności i koncentracja na ochronie zdrowia), pedagogiczne uwarunkowania ewaluacji, zadania i funkcje kryterialnej oceny osiągnięć edukacyjnych oraz wymagania odnośnie do systemu kryterialnej oceny osiągnięć szkolnych młodszych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) w środowisku inkluzyjnym. Jednocześnie pytania dotyczące procedury ewaluacji indywidualnych osiągnięć ucznia, doboru metod, form, narzędzi i warunków ewaluacji, jak również wskaźników personalnych (osobowych), w tym także profesjonalnej i psychologicznej gotowości nauczycieli do uczestniczenia w ocenie osiągnięć uczniów, pozostają bez odpowiedzi. Dlatego też konieczne jest kontynuowanie badań nad procesem monitorowania osiągnięć szkolnych uczniów ze SPE, efektem których byłoby stworzenie systemu ewaluacji osiągnięć ucznia ze SPE uwzględniającego kazachskie rozwiązania i dobrą praktykę, a także doświadczenia innych krajów.