Przeżyć, pamiętać, przekazać – o (auto)biografii Jo Wajsblata

• Authors: Anna Ciarkowska

Title variants

EN

Survive, remember, narrate – Jo Wajsblat’s (auto)biography

Abstracts

PL

Jo Wajsblat,, więzień Auschwitz-Birkenau, w wieku 15 lat został uratowany z komory gazowej. Cudownie ocalony przez ponad 50 lat nie opowiedział nikomu swojej traumatycznej historii. Dopiero po tak długim okresie czasu zdecydował się dać świadectwo i we współpracy z dziennikarzem Gillesem Lambertem napisał autobiografi ę Nieprzewidziany świadek (Le témoin imprévu). Po pół wieku milczenia było to zadanie niezwykle trudne z uwagi na luki w pamięci, wątpliwości, a przede wszystkim konieczność powrotu do bolesnych wspomnień. Konstrukcja tekstu różni się od większości znanych świadectw po Shoah, ponieważ autor zastosował głównie narrację trzecioosobową, rzadko spotykaną w dokumentach osobistych. Chwyt ten sprawia, że tę autobiografi ę można określić jako „biografi ę samego siebie”, w której Wajsblat opowiada swoją historię głosem „Innego”. Jest to szczególny sposób zmierzenia się z własną historią i jednocześnie próba uwiarygodnienia „niewiarygodnej” historii.

EN

Jo Wasblat, a prisoner of Auschwitz-Birkenau, was 15 when he was rescued from the gas chambers. Saved by a miracle, he didn’t speak about his traumatic history for the next 50 years. Aft er this long period he decided to give testimony, and wrote an autobiographical account Unexpected witness (Le témoin imprévu) in collaboration with Gilles Lambert, a journalist. Aft er fi ve decades of silence, writing was a very tough task due to gaps in memory, distrust and, most of all, the necessity to return to painful memories. This process of re-working his trauma has a profound infl uence on the text. Its construction is far diff erent from most Shoah testimonies because it uses mostly third-person narrative, rare in personal documents. This specifi c perspective allows us to call this text an (auto)biography – a biography of “myself” where Wajsblat tells a story about himself using a voice of the “Other”. In this specifi c way the author faces his own history and tries to make the “unbelievable” story believable.

Keywords

PL

Holocaust; Wajsblat; autobiografi; świadectwo; trauma

EN

Holocaust; Wajsblat; autobiography; testimony; trauma

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2013
• Issue: 3

Dates

published

2013

Contributors

author

Anna Ciarkowska

Identifiers

ISSN

2084-1426