Od rytuału przejścia do pułapek izonomii. Sposoby rozumienia rodzicielstwa przez rodziców uczniów szkoły podstawowej

• Authors: LULEK BARBARA

Title variants

EN

Ways of Understanding Parenthood by Parents of Primary School Students. From Transition Ritual to Isonomy Traps

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Rodzicielstwo jest naturalnym etapem życia kobiet i mężczyzn, konsekwencją wypełniania funkcji prokreacyjnej. Rozpoczyna się w momencie urodzenia dziecka i wiąże się z podjęciem określonych ról oraz wynikających z nich zadań opiekuńczych i wychowawczych wobec potomstwa. Obrazuje stopień zainteresowania i zaangażowania rodziców w wychowanie, opiekę i edukację własnych dzieci. Współczesne rodzicielstwo oparte na równouprawnieniu kobiet i mężczyzn dla wielu rodziców jest swoistym wyzwaniem związanym z jednej strony z koniecznością podejmowania nowych zadań i realizowania kolejnych funkcji, zaś z drugiej z nastawieniem na indywidualne potrzeby i własny rozwój. Kierując się takimi przesłankami, podjęto badania jakościowe, których celem było poznanie sposobów rozumienia rodzicielstwa przez badanych rodziców mających dzieci w wieku szkolnym. W badaniach wykorzystano wywiad swobodny. Zebrany materiał badawczy poddano kategoryzacji, co pozwoliło wyodrębnić następujące sposoby rozumienia rodzicielstwa: rodzicielstwo jako moment przejścia, rodzicielstwo – poczucie osobistej odpowiedzialności za dziecko, rodzicielstwo w pułapce izonomii.

EN

Parenthood is a natural stage in men and women’s life – a consequence of procreative role. This stage begins together with child’s birth and it requires undertaking appropriate roles and fulfilling care and educational tasks stemming from these roles. Parenthood indicates level of parents’ interest and engagement into upbringing, caring and educating their children. Contemporary parenthood is based on equality between men and women and it is challenging for many of them. On the one hand, it is connected to necessity of undertaking new tasks and bearing new roles, on the other hand to focusing on individual needs and self-development. Qualitative studies, referring to these grounds, were aimed at the cognition of ways of understanding parenthood by parents surveyed. Studies were carried through open interviews. The evidence collected was categorised, which allowed for extracting the following ways of understanding parenthood: parenthood as a moment of transition, parenthood as a personal responsibility for a child and parenthood in isonomy trap.

Keywords

PL

rodzice; rodzicielstwo

EN

parents; parenthood

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski
• Journal: Edukacja-Technika-Informatyka
• Year: 2018
• Volume: 9
• Issue: 4
• Pages: 488-496

Dates

published

2018

Contributors

author

LULEK BARBARA

• Doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Pedagogiczny, Zakład Pedagogiki Ogólnej i Metodologii Badań Edukacyjnych, Polska

References

• Błasiak, A., Dybowska, E. (2010). Rodzicielstwo i jego znaczenie dla procesu wychowania dziecka. W: A. Błasiak, E. Dybowska (red.), Wybrane zagadnienia pedagogiki rodziny (s. 105–129). Kraków: Wyd. WAM.
• Brągiel, J. (2012). Znaczenie przemian społecznych dla współczesnego rodzicielstwa. W: J. Brągiel, B. Górnicka (red.), Rodzicielstwo w kontekście współczesnych przemian społecznych (s. 4–22). Opole: Wyd. UO.
• Czeredrecka, B. (2007). Rodzina jako środowisko życia i wychowania. W: U. Gruca-Miąsik (red.), Dziecko i rodzina. Społeczne powinności opieki i wychowania (s. 8–17). Rzeszów: Wyd. UR.
• Czerpaniak-Walczak, M. (1999). Daleko od… szansy. Szczecin: PoNaD.
• Flick, U. (2011). Projektowanie badań jakościowych. Niezbędnik badacza. Warszawa: PWN.
• Furmanek, W. (2015). Niektóre problemy związane z procesami urzeczywistnia wartości. W: W. Furmanek, A. Długosz (red.), Urzeczywistnianie wartości (s. 42–61). Rzeszów: Wyd. UR.
• Kawula, S. (2004). Człowiek w relacjach socjopedagogicznych. Szkice o współczesnym wychowaniu. Toruń: Akapit.
• Konecki, K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: PWN.
• Kowalczyk, G. (2012). Rodzicielstwo nastoletnich matek – studium przypadku. W: J. Brągiel, B. Górnicka (red.), Rodzicielstwo w kontekście współczesnych przemian społecznych (s. 225– 238). Opole: Wyd. UO.
• Kwak, A. (1990). Więź osobowa w rodzinach rekonstruowanych. Warszawa: Wyd. UW.
• Kwak, A. (2008). Społeczny i indywidualny wymiar rodzicielstwa.W: A. Kwak (red.), Rodzicielstwo między domem, prawem, służbami społecznymi (s. 8–45). Warszawa: Wyd. Akademii Pedagogiki Specjalnej.
• Ładyżyński, A. (2012). Adopcja – rodzicielstwo na blogu odkrywane. W: J. Brągiel, B. Górnicka (red.), Rodzicielstwo w kontekście współczesnych przemian społecznych (s. 275–291). Opole: Wyd. UO.
• Marciniak-Budecka, D. (2014). Rodzicielstwo do-it-yourself, czyli refleksyjność współczesnego rodzicielstwa. Pogranicze. Studia społeczne. XXIV, 131–148.
• Melosik, Z. (2003). Edukacja uniwersytecka i stratyfikacja społeczna. W: T. Gmerek (red.), Eduakcja i stratyfikacja społeczna (s. 53–78). Poznań: Wolumin.
• Mendel, M. (2016). Uczenie się rodziców, szkoła i Lifelong Learning. W: A. Szczurek-Boruta, B. Chojnacka-Szynaszko, A. Gancarz (red.), Szkoła i rodzina w środowisku lokalnym – teoria i praktyka (s. 44–72). Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
• Sosnowski, T. (2013). Rodzina i rodzicielstwo – stan, zagrożenia, pedagogiczne postulaty zmian. W: T. Pilch, T. Sosnowski (red.), Zagrożenia człowieka i idei sprawiedliwości społecznej (s. 278–291). Warszawa: Żak
• Szymanowska, J. (2014). Wyzwania współczesnego dzieciństwa i rodzicielstwa – prolegomena do rozważań teoretycznych i rozwiązań praktycznych w płaszczyźnie wspierania dziecka i rodziny. W: J. Szymanowska (red.), Wyzwania współczesnego dzieciństwa i rodzicielstwa, praca socjalna w perspektywie działań wychowawczych (s. 9–20). Toruń: Wyd. Adam Marszałek.