Powstanie, modyfikacja i ustanie stosunku dożywocia w świetle ograniczeń wynikających z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego

• Authors: Bieranowski Adam

Title variants

EN

Creation, modification and termination of life annuity under restrictions resulting from the Act on the Agricultural System

DE

Entstehung, Modifizierung und Beendigung der Konstruktion der Leibrente aufgrund der Einschränkungen aus dem Gesetz zur Gestaltung der Landwirtschaftsordnung

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article analyzes the impact of the regulation of the Act on the Formation of the Agricultural System in all phases of the contract of annuity cycle, starting from its birth, through changes, to expiration. The study assumes that the exercise of the right to acquire under Article 4 of this Act does not expire the relationship of the contract of annuity or the right to demand the conversion of the right to annuity into a pension. In addition, the result of the literal interpretation, which implies the requirement for the vendor (annuitant) to have the status of an individual farmer in the event of termination of the contract of annuity by the court, was questioned. The contested interpretative variant leads to grossly unfair and unconsidered results that do not take into account the specificity of the contract of annuity, requiring a decisive breakthrough in the mode of systemic and functional interpretation.

Keywords

PL

nieruchomość rolna; prawo nabycia; rozwiązanie umowy o dożywocie

EN

agricultural real estate; acquisition right; dissolution of life annuity contrach

• Publisher: Stowarzyszenie Notariuszy Rzeczypospolitej Polskiej
• Journal: Rejent
• Year: 2022
• Issue: 8 (376)
• Pages: 11-31

Contributors

author

Bieranowski Adam

• Kierownik Katedry Prawa Cywilnego i Prawa Prywatnego Międzynarodowego, WPiA UWM w Olsztynie; ORCID: 0000-0001-9649-4348

References

• P.Bender, Nabywanie nieruchomości rolnych na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej przez osoby niebędące rolnikami indywidualnymi w rozumieniu ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, „Rejent” 2019, nr 2
• P.Bender, Podstawowe problemy stosowania znowelizowanej ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (cz. I), „Rejent” 2019, nr 11
• P.Bender, Podstawowe problemy stosowania znowelizowanej ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (część II), „Rejent” 2019, nr 12
• A.Bereza, Nabywanie nieruchomości do majątku objętego małżeńską wspólnością ustawową, jeżeli jeden z małżonków ma status cudzoziemca, „Rejent” 2004 r., nr 3-4
• A.Biały, [w:] Kodeks cywilny, t. 5, red. M. Habdas, M. Fras, 2018
• J.Bieluk, Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa 2019
• T.Bielska-Sobkowicz, [w:] J.Gudowski i in., Kodeks cywilny. Komentarz, t. 5, Zobowiązania. Część szczegółowa, 2017
• A.Bieranowski, Umowa sprzedaży własności nieruchomości rolnej na rzecz małżonków, spośród których tylko jeden legitymuje się zgodą administracyjnoprawną – uwagi krytyczne na kanwie postanowienia Sądu Okręgowego w Łomży z 25.09.2018 r. (I Ca 281/18), „Rejent” 2018, nr 12
• A.Bieranowski, Jeszcze o charakterze prawnym stosunku dożywocia – uwagi de lege lata i de lege ferenda, „Rejent” 2013, nr 2
• A.Bieranowski, Dożywocie, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. J. Ciszewski, P. Nazaruk, Warszawa 2019
• P.Blajer, [w:] P.Blajer, W.Gonet, Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa 2020
• H.Ciepła, Aspekty prawne obrotu gruntami rolnymi od 30.04.2016 r. na nowych zasadach ustalonych w ustawie z dnia 11.04.2003 r. o ukształtowaniu ustroju rolnego praz w ustawie z dnia 14.04.2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, „Rejent” 2016, nr 9
• T.Czech, Kształtowanie ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa 2020
• A.Dyoniak, Ustawowy ustrój majątkowy małżeński, Ossolineum 1985, s. 62; E.Kremer, Cudzoziemiec jako nabywca nieruchomości rolnej lub spadkobierca gospodarstwa rolnego położonego w Polsce, „Palestra” 1983, nr 1–2
• K.Gołębiowski, Zarząd majątkiem wspólnym małżonków, Warszawa 2012
• J.Górecki, Nowe ograniczenia w obrocie nieruchomościami rolnymi, „Państwo i Prawo” 2003, z. 10
• K.Gromek, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2020
• J.Jezioro, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2021
• A.Jóźwiak, Rozwiązanie umowy o dożywocie – uwagi na tle art. 913 § 2 Kodeksu cywilnego, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2019
• M.Kaliński, [w:] A.Brzozowski, J.Jastrzębski, M.Kaliński, W.J.Kocot, E.Skowrońska-Bocian, Zobowiązania. Część szczegółowa, Warszawa 2019
• J.Kawecka-Pysz, Nowelizacja ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców – liberalizacja czy zaostrzenie regulacji, „Rejent” 1997, nr 11
• B.Lackoroński, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3b, red. K. Osajda, Warszawa 2017
• D.Łobos-Kotowska, M.Stańko, Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Komentarz, Warszawa
• 2020
• K.Maj, Zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego obowiązujące od 30 kwietnia 2016 r., „Krakowski Przegląd Notarialny” 2016, nr 2
• K.Maj, O potrzebie zmian w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego, „Krakowski Przegląd Notarialny” 2017, nr 2
• J.Matys, Niektóre problemy umowy dożywocia na tle ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, „Nowy Przegląd Notarialny” 2005, nr 1
• J.Mikołajczyk, Pojęcie osoby bliskiej w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego [w:] Nieruchomości w praktyce notarialnej, red. P. Księżak, J. Mikołajczyk, Warszawa 2017
• K.Mularski, [w:] Kodeks cywilny, t. 2, red. M. Gutowski, Warszawa 2022
• M.Nazar, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 11, Prawo rodzinne i opiekuńcze, red. T. Smyczyński, Warszawa 2014
• E.Niezbecka, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 3, Część szczególna, red. A. Kidyba, 2010
• K.Pietrzykowski, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2021
• J.Pisuliński, O niektórych osobliwościach obrotu nieruchomościami rolnymi, „Rejent” 2016, nr 5
• Z.Policzkiewicz-Zawadzka, Umowa o dożywocie, Warszawa 1971
• Z.Policzkiewicz-Zawadzka, Glosa do postanowienia SN z 14.12.1971 r., III CRN 372/71, OSP 1972, nr 10
• Z.Radwański, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 8, Prawo zobowiązań – część szczegółowa, red. J. Panowicz-Lipska, Warszawa 2011
• S.Rejman, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, red. Z. Resich, Warszawa 1972
• S.Rudnicki, [w:] G.Bieniek, S.Rudnicki, Nieruchomości. Problematyka prawna, Warszawa 2006
• E.Skowrońska-Bocian, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. J. Wierciński, Warszawa 2014
• E.Skowrońska-Bocian, M.Warciński, [w:] Komentarz, t. II, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2021
• T.Sokołowski, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. T. Sokołowski, H. Dolecki, Warszawa 2013
• R.Sztyk, Podstawowe zasady kształtowania ustroju rolnego, „Rejent” 2003, nr 5
• A.Tomczyk, Skutki cywilnoprawne naruszenia norm moralnych między osobami bliskimi, Warszawa 2020
• Z.Truszkiewicz, O kilku podstawowych zagadnieniach na tle ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego (część II), „Rejent” 2017, nr 11
• Z.Truszkiewicz, Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców z komentarzem, Kraków 1996 Z.Truszkiewicz, Jeszcze raz o rozszerzonej skuteczności prawa dożywocia, [w:] Współczesne problemy prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci profesora Edwarda Gniewka, red. J. Gołaczyński, P. Machnikowski, Warszawa 2010
• I.Wereśniak-Masri, Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce. Komentarz, Warszawa 2021
• Z.Woźniak, Umowa o dożywocie w prawie polskim, Warszawa 2019