Recenzje naukowe jako materiał badawczy

• Authors: Woroniecka Grażyna

Title variants

EN

Academic Reviews as Research Material

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest wykazanie, że teksty recenzji naukowych, zwłaszcza oceniające tak zwane „prace na stopień”, można wykorzystać jako istotne źródło badań empirycznych z zakresu socjologii wiedzy naukowej. Ich względna dostępność publiczna oraz skonwencjonalizowana forma ułatwiają dostęp do tego źródła. Zastosowanie strategii interpretacyjnej wynikać musi ze struktury problemu badawczego. Materiały te można z pożytkiem badać pod kątem mikroprocesów społecznych regulujących dostęp do stopni naukowych, mezoprocesów instytucjonalnych, takich jak szkoły naukowe itp., a także makroprocesów kulturowych i społecznych skutkujących przesuwaniem się priorytetów w ocenach, zacieraniem granic dyscyplinowych czy modami w nauce. Niniejsze opracowanie ukazuje wartość tekstów recenzji dla potrzeb analizy, głównie fenomenologiczno- -etnometodologicznej: takie ukierunkowanie pozwala odsłaniać związki perspektywy naukowej (tu: socjologicznej) ze strukturami rozumowań potocznych, ale też z kontekstami ideologicznymi, perspektywami innych profesji i dyscyplin naukowych.

EN

This paper presents academic reviews as a special sort of research material, with unique value for the sociology of scientific knowledge. They are relatively easily available and conventionalized to large extent, which makes them a very effective source of data in terms of their use. Of course the strategy of interpretation of the data included in reviews depends on the structure of the research problem. The material may be usefully analyzed in terms of micro processes that regulate the access to academic degrees; it may be interpreted in terms of cultural and institutional mezzo processes, such as, e.g., scientific educational institutions; and last but not least, it may be used as data for studying macro processes that affect shifting research priorities or blurred boundaries among disciplines. My aim is to illustrate a ‘density’ of texts of reviews, mainly for phenomenological and ethnomethodological analysis. Such a direction makes it possible to explore empirically not only practical relations between scientific (here: sociological) perspectives and structures of everyday reasoning, but their connections with ideological contexts, other professional perspectives and scientific disciplines as well.

Keywords

PL

kontekst instytucjonalny; procedura krytyczno-naprawcza; sąsiedztwo; rozumowanie potoczne; przesunięcie (przemieszczenie) sensu

EN

institutional context; critical-repair procedure; neighbourhood; common (everyday) reasoning; shifting (displacement) senses

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2015
• Volume: LXIV (64)
• Issue: 4
• Pages: 9-25

Dates

published

2015

Contributors

author

Woroniecka Grażyna

• Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytet Warszawski

References

• Austin J., 1993, Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne, tłum. B. Chwedeńczuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Garfinkel H., 2007, Studia z etnometodologii, tłum. A. Szulżycka, WN PWN: Warszawa.
• Giddens A., 2001, Nowe zasady metody socjologicznej. Pozytywna krytyka socjologii interpretatywnych, tłum. G. Woroniecka, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Gilbert G., Mulkay M., 1984, Opening Pandora’s Box: A Sociological Analysis of Scientists’ Discourse, Cambridge: Cambridge University Press.
• Glaser B.G., Strauss A.S., 2009, Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego, tłum. M. Gorzko, Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Grathoff R., 1991, Polskie sąsiedztwa, „Kultura i społeczeństwo”, nr 4, ss. 7–19.
• Merton R.K., 2002, Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. E. Morawska, J. Wertenstein--Żuławski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Słownik Wyrazów Obcych, 1980, Warszawa : PWN.
• van Dijk T., 1990, The Future of the Field: Discourse Analysis in the 1990s. „TEXT”, no. 10, ss. 133–165.
• Wodak R., 1996, Disorders of Discourse, London: Longman.
• Wodak R., 2011, Wstęp: badania nad dyskursem – ważne pojęcia i terminy, (w:) Wodak R., Krzyżanowski M. (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, tłum. D. Przepiórowska, Łódź: Oficyna Wydawnicza Łośgraf, ss. 11–48.
• Woroniecka G., Łukasiuk M., 2013, Znikające różnice. Relacje między socjologią i antropologią kulturową w świetle teorii systemów Niklasa Luhmanna, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. IX, nr 3, ss. 6–21, dostępne w Internecie: www.przegladsocjologiijakosciowej.org
• Woroniecka G., 2014, Kodeks etyczny w socjologii – wybrane problemy, (w:) M. Fuszara, W. Pawlik (red.), Idee, historia, społeczeństwo. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin profesora Marcina Króla, Warszawa: WUW, ss. 240–254.

Identifiers

ISSN

0033-2356