O ptakach, co bawią dzieciaki...

• Authors: Niesporek-Szamburska Bernadeta
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Opracowanie stanowi analizę pięciu książek o ptakach dla dzieci. Utwory o kurze, kaczce, kruku, wróblu i pawiu, napisane przez Pana Poetę i zilustrowane przez Joannę Młynarczyk, nawiązują do nurtu drwiącego z otwartego dydaktyzmu w tekstach dla dzieci, a zapoczątkowanego przez Brzechwę i Tuwima. Analiza wskazuje, że utwory Pana Poety – dzięki odpowiedniemu zintegrowaniu kodu plastycznego i werbalnego oraz wbudowaniu w teksty wielu wyznaczników dialogowości – uruchamiają na różnych płaszczyznach tekstu zabawę aktywizującą odbiorcę. Dzięki temu wartości przekazywane przez utwory mają większą moc oddziaływania.

EN

The study is an analysis of five books for children about birds. The titles about chicken, duck, raven, sparrow and peacock, written by Mr. Poeta and illustrated by Joanna Młynarczyk, refer to the mainstream mocking of open didacticism in children’s texts, initiated by Brzechwa and Tuwim. The analysis shows that the works of the Poet – thanks to the appropriate integration of plastic and verbal code and the incorporation of many determinants of dialogue into the texts – they activate the recipient’s fun at various levels of the text. As a result, the values transmitted by the books have a greater impact.

Keywords

PL

ptak; zabawa z tekstem; zabawa w tekście; dialog; dialogowość; literatura dla dzieci

EN

bird; acting with text; fun in the text; language game; dialogue; literature for children

• Publisher: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
• Journal: Filoteknos
• Year: 2019
• Issue: 9
• Pages: 206–221

Contributors

author

Niesporek-Szamburska Bernadeta

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• Adamczykowa, Z. 2004. Literatura dla dzieci. Funkcje – kategorie – gatunki. Warszawa: Wydawnictwo WSP TWP w Warszawie.
• Armstrong, J. 2010. Eating Reading Animals. – The Horn Book Magazine, 5. –http://archive.hbook.com/2010/05/choosing-books/horn-book-magazine/eating-reading-animals/ (02.06.2017).
• Bachtin, M. 1986. Estetyka twórczości słownej. oprac. E. Czaplejewicz. Warszawa: PIW.
• Biedermann, H. 2003. Leksykon symboli, tłum. J. Rubinowicz, M. Szubert. Warszawa: Muza.
• Boryś, W. 2008. Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Brzechwa, J. 1972. Sto bajek. Warszawa: Czytelnik.
• Chmura-Klekotowa, M. 1971. Neologizmy słowotwórcze w mowie dzieci. – Prace Filologiczne, 21, 99–235.
• Cieślikowski, J. 1975. Literatura i podkultura dziecięca. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Cieślikowski, J. 1985. Wielka zabawa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Grzenia, J. 2005. O grafizacji pisma. – M. Kita, B. Witosz, red., Spotkanie. Księga jubileuszowa dla Profesora Aleksandra Wilkonia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 97–112.
• Haman, E. 2003. Early productivity in derivation. A case study of diminutives in the acquisition of Polish. – Psychology of Language and Communication, 7 (1), 37–56.
• Jawór, A. 2010. O pewnym typie „jokera językowego”. – Kwartalnik Językoznawczy, 1, 1–11.
• Kępa-Figura, D. 2007. Kategoryzacja w komunikacji językowej na przykładzie leksemu ptak. Lublin: Wydawnictwo UMC S.
• Kopaliński, W. 1990. Słownik symboli. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Kowalczyk, K. 2014. Kruk – opis, występowanie, zdjęcia. – http://www.ekologia.pl/srodowisko/przyroda/kruk-zwyczajny-czarna-inteligencja-kruka,20034.html (12.04.2018).
• Krzyżanowski, J. 1972. Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych. T. 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Pan Poeta. 2017a. Kaczka, co przebrała miarkę. ilustr. J. Młynarczyk. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Pan Poeta. 2017b. Kruk, co kracze pokrakanie. ilustr. J. Młynarczyk. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Pan Poeta. 2017c. Kura, co tyła na diecie. ilustr. J. Młynarczyk. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Pan Poeta. 2017d. Wróbel, co oćwierkał sąsiadów. ilustr. J. Młynarczyk. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Pan Poeta. 2018. Paw, co ogon miał z przyjaźni. ilustr. J. Młynarczyk. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Papuzińska, J. 1981. Inicjacje literackie: problemy pierwszych kontaktów dziecka z książką. Warszawa: WSiP.
• Serwis mojeptaki.info. – http://mojeptaki.info/atlas-pior (16.04.2018).
• Strona autorska panpoeta.pl. – http://panpoeta.pl/slowo-daje-kura-robi-show/ (16.04.2018).
• Skorupka, S. 1985. Słownik frazeologiczny języka polskiego. T. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Strycker, N. 2017. Rzecz o ptakach, tłum. M. Radziszewski. Warszawa: Muza SA.
• Tabisz, A. 2006. Kompetencja tekstotwórcza uczniów na przykładzie rozprawki. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Wywiad Izabelli Napierały z Panem Poetą w dniu 15.11.2016. – http://stymulowanie-rozwoju-dziecka.blogspot.com/2016/11/wywiad-z-panem-poeta-kim-jest.html (16.04.2018).
• Żyłko, B. 1994. Michaił Bachtin w kręgu filozofii języka i literatury. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.