Zarys dziejów autyzmu – historia przemian

• Authors: Osóbka Krzysztof

Title variants

EN

The history of autism – the story of changes

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autyzm jest jednym z najbardziej tajemniczych zaburzeń rozwoju człowieka – choć towarzyszy ludzkości od początku jej istnienia, został stosunkowo późno opisany przez naukę, bo dopiero w 1943 r. Od czasów Leo Kannera, który pierwszy zdefi niował autyzm, nauka starała się wyjaśniać zagadki tego zaburzenia własnym językiem, choć nie zawsze w sposób bardziej racjonalny. Radykalną zmianę w tych dociekaniach spowodował głos, któremu jeszcze w latach osiemdziesiątych XX w. nie przypisywano racji bytu, głos wysokofunkcjonujących osób z autyzmem – wybitnie uzdolnionych i twórczych ludzi.

EN

Autism is one of the most mysterious human disorders ever known. Although existent from the dawn of humanity, it was only in 1943 that science took up this subject. Leo Kanner, the fi rst person to properly defi ne autism, with his discoveries marked the beginning of a struggle to describe the disorder using scientifi c jargon. Unfortunately, the trials were not always successful. It is the voice of the enormously talented and creative individuals with highfunctioning autism that triggered a breakthrough in the research- the voice that was discarded until the 1980s.

Keywords

PL

autyzm historia; Leo Kanner; autyzm przyczyny; psychoanaliza; zaburzenie neurorozwojowe; autyzm wysokofunkcjonujacy

EN

autism history; Leo Kanner; autism causes; psychoanalysis; neurodevelopmental disorder; High Functioning Autism

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2014
• Issue: 4
• Pages: 287-296

Dates

published

2014

Contributors

author

Osóbka Krzysztof

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Ul. Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań

References

• [1] Bobkowicz-Lewartowska L., Autyzm dziecięcy - zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków 2000.
• [2] Baumeister R. F., Zwierzę kulturowe. Między naturą a kulturą, Warszawa 2011.
• [3] Brauner A. i F., Dziecko zagubione w rzeczywistości: historia autyzmu od czasów baśni o wróżkach. Fikcja literacka i rzeczywistość kliniczna, Warszawa 1988.
• [4] Brauns A., Barwne Cienie i nietoperze. Zycie w autystycznym świecie, Poznań 2009.
• [5] Delacato C. H., Dziwne, niepojęte: autystyczne dziecko, Warszawa 1995.
• [6] Gałkowski T., Usprawnienie dziecka autystycznego w rodzinie, Warszawa 1980.
• [7] Grandin T., Myślenie obrazami oraz inne relacje z życia z autyzmem Warszawa 2006.
• [8] Markiewicz K., Możliwości komunikacyjne dzieci autystycznych, Lublin 2004.
• [9] Pietras T., Witusik A., Autyzm - pozycja nozologiczna, charakterystyka kliniczna i diagnoza, [w:] T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki (red.), Autyzm - epidemiologia, diagnoza i terapia, Wrocław 2010.
• [10] Randall P., Parker J., Autyzm: jak pomóc rodzinie, Gdańsk 2004.
• [11] Skórczyńska M., Wczesne diagnozowanie autyzmu - perspektywy i dylematy, [w:] B. Winczura (red.), Autyzm - na granicy zrozumienia, , Kraków 2009.
• [12] Szydziak M., Ewolucja poglądów na przyczyny autyzmu, [w:] D. Marzec, A. Banasiak (red.), Dziecko z autyzmem: rozważania teoretyczne, doniesienia z badań, Częstochowa 2005.
• [13] Williams D., Nikt nigdzie - niezwykła autobiografia autystycznej dziewczyny, Warszawa 2005.
• [14] Winczura B. , Zaburzenia ze spektrum autystycznego: różnicowanie diagnostyczne, [w:] T. Żółkowska, B. Ostapiuk, M. Wlazło (red.), Pedagogika specjalna - koncepcje i rzeczywistość, T. 6, Wyzwania współczesne pedagogiki specjalnej - praktyka edukacyjna i rewalidacyjna, Szczecin 2010.
• [15] Wójcik R., Porzycka A., Witusik A., Pietras T., Neurorozwojowa hipoteza autyzmu, [w:] T. Pietras, A. Witusik, P. Gałecki (red), Autyzm - epidemiologia, diagnoza i terapia, Wrocław 2010.
• NETOGRAFIA:
• [16] Grandin T., Światu po trzeba umysłów różnego rodzaju,
• [17]http://www.ted.com/talks/lang/pl/temple_grandin_the_world_needs_all_kinds_of_minds.html, 10.11.2012.

Identifiers

ISSN

2299-2014

DOI

10.15503/onis2014-287-296