Slavic idea in political thought of underground Poland during World War II

• Authors: Miszewski Dariusz

Title variants

Idea słowiańska w myśli politycznej Polski podziemnej w czasie II wojny światowej

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Po niemieckiej napaści w 1941 r. ZSRR uznał się za obrońcę narodów słowiańskich okupowanych przez Niemcy. W latach 1938-1941 nie bronił swoich słowiańskich sojuszników Czechosłowacji i Jugosławii przed Niemcami. W 1939 r. w sojuszu z nimi napadł na słowiańską Polskę. Wykorzystywał ideę słowiańską do organizowania zbrojnego oporu w okupowanych narodach słowiańskich. Po wojnie zamierzał uzależnić je od siebie politycznie i militarnie. Polski rząd odrzucał udział w radzieckim bloku słowiańskim. W polskiej emigracji politycznej i w okupowanym kraju idea słowiańska miała znaczne poparcie, ale o charakterze antyradzieckim. Polska, a nie ZSRR, miała stać na czele państw słowiańskich w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej.

EN

A{er the German invasion in 1941, the USSR declared to be the defender of the Slavic nations occupied by Germany. It did not defend their allies, Czechoslovakia and Yugoslavia, against the Germans in the 1938-1941. In alliance with Germans it attacked Poland in 1939. Soviets used the Slavic idea to organize armed resistance in occupied nations. A{er the war, the Soviet Union intended to make them politically and militarily dependent. e Polish government rejected participation in the Soviet Slavic bloc. In the Polish political emigration and in the occupied country the Slavic idea was really popular, but as an anti- Soviet idea. Poland not the Soviet Union was expected to become the head of Slavic countries in Central and South-Eastern Europe.

Keywords

PL

idea słowiańska; narody słowiańskie; stosunki polsko-radzieckie

EN

the Slavic idea; the Slavic nations; thePolish-Soviet relations

• Publisher: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Journal: Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
• Year: 2017
• Issue: 7
• Pages: 67–118

Dates

published

2017

Contributors

author

Miszewski Dariusz

• War Studies University, Poland / Akademia Sztuki Wojennej, Polska

References

• Batowski H., Polska dyplomacja na obczyźnie 1939-1941, Kraków 1991.
• Duraczyński E., Rząd polski na uchodźstwie 1939-1945, Warszawa 1993.
• Duraczyński E., ZSRR wobec projektów konfederacji polsko-czechosłowackiej (1940-1943), “Dzieje Najnowsze” 1997, 3.
• Dzienniki Czynności Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza 1939-1947, vol. 1 (1939-1942), edit. J. Piotrowski, Wrocław 2004.
• Eberhardt P., Polski panslawizm jako idea geopolityczna, “Przegląd Geopolityczny” 2014, 7.
• Europa Środkowo-Wschodnia w polskiej myśli politycznej, edit. M. Dymarski, J. Juchnowski, Wrocław 2004.
• Europa unii i federacji. Idea jedności narodów i państw od średniowiecza do czasów współczesnych, edit. K. Ślusarek, Kraków 2004.
• Europejskie doktryny porozumienia i współpracy gospodarczej w XX wieku, vol. 1, edit. K. Fiedor, Wrocław 1987.
• Fertacz S., Komitet Wszechsłowiański w Moskwie 1941-1947, Katowice 1991.
• Fertacz S., Polska myśl słowiańska w okresie drugiej wojny światowej, Katowice 2000.
• Grabowski W., Polska Tajna Administracja Cywilna 1940-1945, Warszawa 2003.
• Idea Europy i Polska w XIX i XX wieku, edit. J. Degler, Wrocław 1999.
• Kamiński M.K., E. Beneš kontra generał W. Sikorski. Polityka władz czechosłowackich na emigracji wobec rządu polskiego na uchodźstwie 1939-1943, Warszawa 2005.
• Kulak T., Jan Ludwik Popławski. Biografia polityczna, Wrocław 1994.
• Lerski J., Emisariusz Jur, Warszawa 1989.
• Marples D.R., Historia ZSRR od rewolucji do rozpadu, Wrocław 2006.
• Mazur G., Biuro Informacji i Propagandy SZP-ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1987.
• Między przymusową przyjaźnią a prawdziwą solidarnością Czesi – Polacy – Słowacy 1938/39-1945-1989, cz. 1, edit. P. Blažek, P. Jaworski, Ł. Kamiński, Warszawa 2007.
• Němeček J., Edvard Beneš i Władysław Sikorski: spojrzenie ze strony czeskiej, “Dzieje Najnowsze”, 3(32)/2000.
• „Ojczyzna” 1939-1945, dokumenty, wspomnienia, publicystyka, edit. Z. Mazur, A. Pietrowicz, Poznań 2004.
• Okulewicz P., Koncepcja „Międzymorza” w myśli i praktyce politycznej obozu Józefa Piłsudskiego w latach 1918-1926, Poznań 2001.
• Paruch W., Myśl polityczna obozu piłsudczykowskiego 1926-1939, Lublin 2005.
• Pipes R., Rosja bolszewików, Warszawa 2005.
• Polska – Kresy – Polacy. Studia historyczne, edit. S. Ciesielski, T. Kulak, K. Matwijowski, Wrocław 1994 (AUW. Historia, vol. 116, nr 1636).
• Polska Partia Socjalistyczna w latach wojny i okupacji 1939-1945. Księga Wspomnień, vol. 2, edit. W. Czarnecki, Warszawa 1995.
• Ponczek E., Polska myśl o pokoju w latach drugiej wojny światowej (1939-1945), Łódź 1999.
• Proces integracji Polski z Unią Europejską, edit. P. Dobrowolski, M. Stolarczyk, Katowice 2001.
• Przybysz K., W konspiracji. Polski ruch ludowy 1939-1945, Warszawa 2010.
• Raczyński R., W sojuszniczym Londynie. Dziennik ambasadora Edwarda Raczyńskiego 1939-1945, Londyn 1960.
• Raczyński E., Od Genewy do Jałty, rozmowy radiowe Edward Raczyński – Tadeusz Żenczykowski, Londyn 1988.
• Rzeczpospolita Polska czasu wojny. Dziennik Ustaw i Monitor Polski 1939-1945, edit. A.K. Kunert, Warszawa 1999.
• Sosnkowska J., W kręgu mitów i rzeczywistości, Warszawa 1988.
• Tyszkiewicz J., Działalność Komitetu Zachodniosłowiańskiego w latach 1939-1940, “Wrocławskie Studia z Historii Najnowszej” 1997, 4.
• Wrocławskie Studia z Dziejów Najnowszych, edit. W. Wrzesiński, Wrocław 1992 (AUW. Historia vol. 90, nr 1274).
• Z dziejów prób integracji europejskiej od średniowiecza do współczesności, edit. M. Pułaski, Kraków 1995.
• „Ziemie Odzyskane” po drugiej wojnie światowej, edit. C. Osękowski, G. Strauchold, Zielona Góra 2015.
• Žáček R., Projekt československo-polské konfederace v letech 1939-1943, Opava 2001.