PRZESTRZENNY ROZKŁAD ABSORPCJI ŚRODKÓW UNIJNYCH I KONWERGENCJA GOSPODARCZA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 2004–2017

• Authors: Wysmyk Przemysław

Title variants

EN

SPATIAL DISTRIBUTION OF EU FUNDS ABSORPTION AND ECONOMIC CONVERGENCE IN DOLNOŚLĄSKIE VOIVODSHIP 2004–2017

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem pracy jest identyfikacja zróżnicowania województwa dolnośląskiego w zakresie przestrzenno-terytorialnej struktury absorpcji środków EFRR przeznaczonych na inwestycje i infrastrukturę w ZPORR i RPO WD w latach 2004–2017 na poziomie intraregionalnym (podregiony NUTS 3 i powiaty LAU 1). Weryfikacji empirycznej poddano stopień przyczynienia się absorpcji środków EFRR do podniesienia spójności terytorialnej i gospodarczej regionu oraz poziomu PKB dolnośląskich podregionów. Na podstawie wartości i dynamiki PKB oceniono występowanie w dolnośląskich podregionach σ–konwergencji gospodarczej i dystansu rozwojowego. W pracy zastosowano metody opisowe i porównawcze (przegląd literatury oraz dokumentów polityki spójności, analiza ilościowa baz danych: „Mapy projektów ZPORR”, KSI SIMIK 07–13, GUS, EUROSTAT) oraz statystyczne (mierniki klasyczne i pozycyjne statystyki opisowej). Do wizualizacji przestrzennych (kartogramy) wykorzystano program STATISTICA™. W okresie 2004–2017 województwo dolnośląskie na poziomie intraregionalnym cechowało się silnym zróżnicowaniem terytorialno–przestrzennym w rozkładzie absorpcji środków EFRR. Dominowały projekty inwestycyjne dla przedsiębiorców i w publiczną infrastrukturę podstawową, co odzwierciedlało strukturę priorytetów ZPORR i RPO WD. Dystans rozwoju gospodarczego województwa zmniejszył się potwierdzając wzrost spójności regionalnej w UE (σ–konwergencja), ale pogłębiły się wewnątrzregionalne nierówności (σ–dywergencja). Wyraźna polaryzacja rozwojowa między obszarami wzrostu i stagnacji nie sprzyjała wewnętrznej spójności gospodarczej i terytorialnej województwa, która jest celem polityki regionalnej UE.

EN

The purpose of this paper is to identify the diversity of the Dolnośląskie Voivodship in the scope of the spatial-territorial dimension of ERDF absorption allocated for investments and infrastructure in the IROP and ROP in 2004–2017 at the intraregional level (subregions NUTS 3 and counties LAU 1) as well as the significance of ERDF absorption to the increase of territorial and economic cohesion of the region the subregional GDP. Based on the GDP indicator, the occurrence of economic convergence and development distance in the subregions was also analysed. Descriptive, comparative and statistical methods were applied. The IT programme of STATISTICA™ was used for spatial visualizations (cartograms). The results of the analysis point to the strong territorial and spatial differentiation of the ERDF absorption in the Dolnośląskie Voivodship at the intraregional level in 2004–2017. The projects of investment for entrepreneurs and in basic public infrastructure played a dominant role in the region, which corresponded to the structure of the IROP and ROP priorities. The economic development distance of Dolnośląskie Voivodship decreased, confirming the increase in regional cohesion in the EU (σ–convergence), but intraregional inequalities (σ–divergence) have intensified. The polarization of development between the areas of growth and stagnation in this region was significant and was not conducive to the internal economic and territorial cohesion of the voivodship, which is the objective of EU regional policy.

Keywords

PL

EFRR, rozwój regionalny, σ–konwergencja, regionalny PKB, korelacja i regresja liniowa

EN

ERDF, regional development, σ–convergence, regional GDP, correlation and linear regression

• Publisher: Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
• Journal: Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
• Year: 2019
• Issue: 16/II
• Pages: 179-210

Dates

published

2019

Contributors

author

Wysmyk Przemysław

• Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

References

• Bogusz T., Polityczno-prawna koncepcja regionalizmu, [w:] „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji”, pod red. Banaszak B., 2005, nr 68.
• Churski P., Model polaryzacyjno-dyfuzyjny w przemianach polityki spójności – konsekwencje dla ukierunkowania polityki rozwoju, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, 2014, nr 25.
• Ciołek D., Brodzicki T., Determinanty produktywności polskich powiatów, „Bank i Kredyt”, 2016, nr 47(5).
• Ciołek D., Oszacowanie wartości produktu krajowego brutto w polskich powiatach, „Gospodarka Narodowa”, 2017, nr 3(289).
• Cuadrado-Roura J.R., Regional Convergence in the European Union: From hypothesis to the actual trends, „The Annals of Regional Science”, 2001, vol. 35, no. 3.
• Cybulski L., Marginalizacja wyrównawczego celu unijnej polityki regionalnej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, 2015, nr 10(946).
• Gajewski P., Ekonomiczne efekty polityki regionalnej, „Gospodarka Narodowa”, 2007, nr 1–2(213).
• Guilford J.P., Fundamental Statistics in Psychology and Education, New York and London 1942.
• Ghosh S., Faber G., Economic Integration in Europe and Income Divergence over EU Regions (1995–2006), „Utrecht School of Economics. Discussion Paper Series”, 2010, no. 10–19.
• Gilowska Z., Gorzelak G., Jałowiecki B., Sobczak K., Kierunki polityki regionalnej Polski, „Studia Regionalne i Lokalne”, 1998, nr 24(57).
• Grzeszczak J., Bieguny wzrostu a formy przestrzeni spolaryzowanej, „Prace Geograficzne PAN”, 1999, nr 173.
• KSRR 2030, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Warszawa 2019.
• Magrini S., Regional (Di)Convergence, [w:] „Handbook of Regional and Urban Economics”, pod red. Henderson J.V., Thisse J.F., 2004, vol. 4, no. 62.
• Misiąg W., Tomalak M., Wpływ wydatków z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności na stan finansów publicznych w latach 2004–2006, IBnGR na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2008.
• Misiąg W. (red.), Algorytmy podziału środków publicznych, Instytut Badań i Analiz Finansowych, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania, Rzeszów 2016.
• Monfort P., Convergence of EU regions. Measures and evolution, „Working Papers”, no. 1/2008, Komisja Europejska, Bruksela 2008.
• Mój region, moja Europa, nasza przyszłość. Siódmy raport na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, Komisja Europejska, Bruksela 2017.
• Nazarczuk J.M., Potencjał rozwojowy a aktywność inwestycyjna województw i podregionów Polski, „Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie”, Olsztyn 2013.
• Ocena postępów w zakresie reform strukturalnych, zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania oraz wyniki szczegółowych ocen sytuacji na mocy rozporządzenia (UE) nr 1176/2011. Sprawozdanie krajowe – Polska 2019, COM(2019) 150 final, Komisja Europejska, Bruksela 2019.
• Radziwiłł J. (red.), Wpływ polityki spójności na stan zróżnicowań i rozwój polskich regionów. Raport końcowy, CASE na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2008.
• Roczniki demograficzne GUS, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, lata 2010 i 2016.
• Sprawozdanie nr 2010/2305(INI), Parlament Europejski, Bruksela 2011.
• Sprawozdanie specjalne nr 17/2018, Europejski Trybunał Obrachunkowy, Bruksela 2018.
• Structured empirical analysis for convergence regions: identifying success factors for consolidated growth. Final report, ESPON, Naples 2013.
• Sztando A., Polityka intraregionalna – pojęcie, podmioty, cele i instrumenty, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Problemy Rozwoju Regionalnego”, 2010, nr 110.
• The territorial effects of the Structural Funds. Project report 2.2.1, ESPON, Stockholm 2005.
• Timofiejuk I., Szeregi czasowe – pomiar przeciętnej dynamiki, „Ekonomia”, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2001, nr 2.
• Vademecum polityki regionalnej i spójności UE, Parlament Europejski, Bruksela 2004.
• Wpływ polityki spójności na rozwój społeczno-gospodarczy Polski i regionów w latach 2004–2018, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Warszawa 2019.
• Decyzja Rady (2006/702/WE) z dnia 6 października 2006 r. w sprawie Strategicznych Wytycznych Wspólnoty dla spójności (Dz. Urz. UE L 291, 21.10.2006).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1783/1999 z dnia 12 lipca 1999 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Dz. Urz. UE L 213, 13.8.1999).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1080/2006 z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999 (Dz. Urz. UE L 210, 31.7.2006)
• Rozporządzenie Rady (EWG) nr 724/75 z dnia 18 marca 1975 r. ustanawiające Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (Dz. Urz. L 73, 21.3.1975).
• Rozporządzenie Rady nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiające przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych (Dz.U. L 161 z 26.6.1999).
• Rozporządzenie Rady nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz. Urz. UE L 210, 31.7.2006).
• ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. z 2019 r. poz. 1465 ze zm.).
• ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2019 r. poz. 1295 ze zm.).
• Mapa projektów ZPORR – Województwo Dolnośląskie, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, stan na 30.04.2010 r., www.mapa.zporr.dolnyslask.pl/mapa.php [dostęp: 03.04.2020].
• KSI SIMIK 07–13, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, stan na 31.12.2018 r., www.funduszeeuropejskie.2007-2013.gov.pl/AnalizyRaportyPodsumowania/Strony/KSI_raporty.aspx [dostęp: 08.04.2020].
• 4https://stat.gov.pl, Główny Urząd Statystyczny [dostęp: 06.05.2020].
• https://ec.europa.eu/eurostat, EUROSTAT [dostęp: 06.05.2020].
• http://rpo.dolnyslask.pl/informacja-dla-jednostek-samorzadu-terytorialnego-wojewodztwa-dolnoslaskiego-w-zwiazku-z-pracami-nad-ksztaltem-podejscia-terytorialnego-realizowanego-w-ramach-regionalnego-programu-operacyjnego-wojewo/, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Wiadomości, 18.03.2020 r. [dostęp: 28.05.2020].

Identifiers

DOI

10.23830/16/II/2019/179210