Shaping the Memory of Irena Sendler in Polish Children’s Literature

• Authors: Rybak Krzysztof
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The paper is an analysis of contemporary Polish children’s literature presenting Irena Sendler (1910–2008), a social worker who during World War II was one of the people helping Warsaw Jews persecuted by the Nazi regime. For her courageous actions in 1965 she was recognized as Righteous among the Nations by the State of Israel. Although her life was an inspiration for Renata Piątkowska’s All of My Mums (2013), the first Polish children’s biography of Sendler was published in 2018 (Anna Czerwińska-Rydel’s Lists in a Bottle: A Story about Irena Sendler). Later Ewa Nowak’s Kto uratował jedno życie… Historia Ireny Sendlerowej (Whosoever saved a single life… A Story about Irena Sendler) and Irena Sendlerowa: Magiczny koralik (Irena Sendler: A Magical Bead) by Beata Ostrowicka were published. The paper focuses on the presentation of Sendler in children’s literature in the context of the 21st century discussion about relations between Poles and Jews during the Holocaust. She became a symbol of courageous Polish people helping persecuted Jews in the time of the Shoah and children’s authors present her in this manner, in most cases resisting the critical approach, as it was presented e.g. by Anna Bikont in the recently published biography for adults Sendlerowa: W ukryciu (Sendler: In Hiding). The analysis shows how contemporary Polish children’s literature interferes with political and historical debates about the contentious issue of Polish-Jewish relations during World War II.

Keywords

EN

Irena Sendler; biography; Holocaust; ideology; Polish children’s literature

• Publisher: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
• Journal: Filoteknos
• Year: 2021
• Issue: 11
• Pages: 81-94

Dates

published

2021-11-30

Contributors

author

Rybak Krzysztof

• University of Warsaw

References

• Bikont, A. 2017. Sendlerowa: W ukryciu. Wołowiec: Czarne.
• Bojanowski, M. 2017. Mur cementował niechęć. – Chidusz, 10, 8–17.
• Bosmajian, H. 2002. Sparing the Child: Grief and Unspeakable in Youth Literature about Nazism and the Holocaust. New York and London: Routledge.
• Chmielewska, I. 2011. Pamiętnik Blumki. Poznań: Media Rodzina.
• Cieślińska-Lobkowicz, N. 2017. Muzeum Pomnik Tragedii Drugiej Wojny Światowej. – Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 13, 840–853.
• Kolasińska-Bazan, E. 2018. Czego nie wiemy o Sendlerowej? – http://roksendlerowej.pl/ czego-nie-wiemy-o-irenie-sendlerowej/ (30.10.2018).
• Czerwińska-Rydel, A. 2018a. Listy w butelce: Opowieść o Irenie Sendlerowej. Łódź: Literatura.
• Czerwińska-Rydel, A. 2018b. Lists in a Bottle: A Story about Irena Sendler. Trans. K. Wasilkowska. Łódź: Literatura.
• Dziewit-Meller, A. 2017. Damy, dziewuchy, dziewczyny: historia w spódnicy. Kraków: Znak.
• Favilli, E. & Cavallo, F. 2007. Good Night Stories for Rebel Girls: 100 Tales of Extraordinary Women. London: Particular Books 2017.
• Gałka-Olejko, O. & Wyrzykowski, J. 2018. Irena Sendlerowa i łyżeczka życia. Gdańsk: Muzeum II Wojny Światowej.
• Głowiński, M. 2005. The Black Seasons. Trans. M. Shore. Evanston, Illinois: Northwestern University Press.
• Goldman Rubin, S. 2011. Irena Sendler and the Children of the Warsaw Ghetto. New York: Holiday House.
• Grabowski, J. 2014. Przyczynek do biografii Ireny Sendlerowej (z dokumentów warszawskiego Ratusza). – Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 10, 622–625.
• Gross, J. T. 2001. Neighbors: The Destruction of the Jewish Community in Jedwabne, Poland. Princeton, N.J.: Princeton University Press.
• Grubowska, H. 2014. Ta, która ratowała Żydów: Rzecz o Irenie Sendlerowej. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny.
• Grysiak, B. 2018. Narodowe alibi. – https://www.tvn24.pl/czarno-na-bialym,42,m/czarno-na-bialym-narodowe-alibi,813195.html (30.05.2020).
• Harasimowicz, C. 2018. Mirabelka. Warszawa: Zielona Sowa.
• Haska, A. 2014. Sprawiedliwi są wśród nas. – Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 10, 1067– 1072.
• IPNtv. 2017a. Niezwyciężeni. – https://www.youtube.com/watch?v=M7MSG4Q-4as&t (30.05.2020).
• IPNtv. 2017b. The Unconquered. – https://www.youtube.com/watch?v=Q88AkN1hNYM&t (30.05.2020).
• Kania, A. 2017. Lekcja (nie)obecności: Dziedzictwo polsko-żydowskie w edukacji polonistycznej. Kraków: UNIVERSITAS.
• Keyes, M. T. & McGillicuddy, Á. 2003. Introduction: Politics and Ideology in Children’s Literature. – M. T. Keyes, Á. McGillicuddy, eds., Politics and Ideology in Children’s Literature. Dublin: Four Courts Press, 9–19.
• Kokkola, L. 2003. Representing the Holocaust in Children’s Literature. New York and London: Routledge.
• Kowalska-Leder, J. 2014. WszechobecnośćSprawiedliwych. – Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 10, 1073–1082.
• Krajewska, A.M. 2008. Przestrzeń nadziei: Debiuty po 1990 roku. – D. Świerczyńska-Jelonek, G. Leszczyński, M. Zając, eds., Po potopie: Dziecko, książka i biblioteka w XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo SBP, 47–48.
• Kridle, C. 2018. Polityka Historyczna: Debating Holocaust Remembrance in Poland. – Voces Novae: Chapman University Historical Review, 10, 1–15.
• Malicki, K. 2012. Pamięć przeszłości pokolenia transformacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Malicki, K. & Piróg, K. 2016. Postawy młodzieży ponadgimnazjalnej wobec przeszłości i historii Polski XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Marcinkowska, H. 2007. Żydowskie słowo skruchy. – http://www.fzp.net.pl/opinie/zydowskie-slowo-skruchy (30.10.2018).
• Mayer, J. 2010. Life in a Jar: The Irena Sendler Project. Middlebury: Long Trail Press.
• Mazzeo, T. J. & Farell, M. C. 2016. Irena’s Children: A True Story of Courage: Young Readers Edition. NY: Margaret K. McElderry Books.
• McCallum, R. & Stephens, J. 2011. Ideology and Children’s Books – S. A. Wolf, K. Coats, P. Enciso, C. A. Jenkins, eds., Handbook of Research on Children’s and Young Adult Literature. New York and London: Routledge, 359–371.
• Mieszkowska, A. 2004. Matka dzieci Holocaustu: Historia Ireny Sendlerowej. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie, Muza SA.
• Mieszkowska, A. 2007. Mother of the Children of the Holocaust: The Story of Irena Sendler. Trans. K. Kingsford & J. Burakiewicz. Warsaw: MUZA (for Ministry of Foreign Affairs Departament of Promotion).
• Mieszkowska, A. 2009. Dzieci Ireny Sendlerowej. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie, Muza SA.
• Mieszkowska, A. 2011. Irena Sendler: Mother of the Children of the Holocaust. Trans. W. Zbirohowski-Koscia. Santa Barbara: Praeger.
• Mieszkowska, A. 2014. Prawdziwa historia Ireny Sendlerowej. Warszawa: Wydawnictwo Marginesy.
• Mieszkowska, A. 2018. Historia Ireny Sendlerowej. Warszawa: Wydawnictwo Marginesy.
• Morvan, J.-D., Tréfouël, S, Evrard, D., Walter. 2017–18a. Irena, vol. 1: Le ghetto, vol. 2: Les justes, vol. 3: Varso-Vie. Grenoble: Glénat.
• Morvan, J.-D., Tréfouël, S, Evrard, D., Walter. 2017–18b. Irena, vol. 1: Getto, vol. 2: Sprawiedliwi, vol. 3: Warszawa. Trans. M. Fangrat, Warszawa: Timof Comics.
• Nikolajeva, M. 2014. Reading for Learning: Cognitive approaches to children’s literature. Amsterdam, Philadelphia: John Benjamin Publishing Company.
• Nowak, E. 2018. Kto uratował jedno życie… Historia Ireny Sendlerowej. Warszawa: Egmont.
• Onichimowska, A. 2017. Irena Sendlerowa, czyli wyprawa na dno studni. – 12 wyjątkowych postaci. Polscy autorzy o marzeniach, Poznań: Publicat, 78–87.
• Ostrowicka, B. 2018. Irena Sendlerowa: Magiczny koralik. Warszawa: RM.
• Pearce, S. 1997. Literature, Mythmaking and National Identity: the Case for Seven Little Australians. – Papers: Explorations into Children’s Literature, 7 (3), 10–16.
• Piątkowska, R. 2013. Wszystkie moje mamy. Łódź: Literatura.
• Piątkowska, R. 2016. All of My Mums. Trans. K. Kożurno, K. Wasilkowska, Łódź: Literatura.
• Berwid, M. J. 2018. Pisać prawdziwie: Rozmowa z Anną Czerwińską-Rydel. – Magazyn Literacki Książki – dodatek Książki dla dzieci i młodzieży, 5, 28.
• Roy, J. 2016. Jars of Hope: How One Woman Helped Save 2,500 Children During the Holocaust. North Mankato, Minn.: Capstone Press.
• Rybak, K. 2020. Oczami dziecka. – http://oczamidziecka.al.uw.edu.pl/index.php/en/project/ (20.05.2020).
• Saul, W. 1988. Living Proof: Children’s Biographies of Marie Curie. – B. Bacon, ed., How Much Truth Do We Tell Children? The Politics of Children’s Literature. Minneapolis: MEP Publications, 217–228.
• Urbaniak, M. 2017. Bikont o Sendlerowej: Ateistka i socjalistka stała się idolką prawicy i Kościoła. – http://weekend.gazeta.pl/weekend/1,152121,22557413,bikont-o-sendlerowej-to-dzisiaj-najwiekszy-paradoks-ze-ta.html (30.10.2018).
• Ulanowicz, A. 2013. Second-Generation Memory and Conteporary Children’s Literature. New York and London: Routledge.
• Wądolny-Tatar, K. 2015. (Re)konstrukcja osoby: Chopin Anny Czerwińskiej-Rydel i Korczak Beaty Ostrowickiej. – B. Olszewska, O. Pajączkowski, L. Urbańczyk, eds., „Stare” i „nowe” w literaturze dla dzieci i młodzieży – biografie, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 359–372.

Identifiers

DOI

10.23817/filotek.11-6