Wybory Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego w latach 1998-2020

• Authors: Księżak Paweł

Title variants

EN

Election of the First President of the Supreme Court in Poland between 1998 and 2020

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Od wejścia w życie Konstytucji RP Zgromadzanie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego pięciokrotnie dokonało wyboru kandydatów, spośród których Prezydent powołał Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. Sposób głosowania, mimo zmieniającego się otoczenia normatywnego, był przez cały czas podobny i składał się z dwóch etapów. Najpierw miało miejsce tzw. głosowanie indykacyjne, służące wskazaniu kandydatów na kandydatów, później przez oddanie jednego głosu na kandydata, spośród wskazanych w pierwszym głosowaniu, który wyraził zgodę na kandydowanie. W głosowaniach tych nie istniała możliwość głosowania przeciw kandydatowi ani wstrzymania się od głosu (z wyjątkiem patowego głosowania w 2004 r.). W konsekwencji przyjętego sposobu głosowania, kandydaci na każdym Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Sądu Najwyższego uzyskali liczbę głosów, których suma odpowiadała liczbie oddanych głosów ważnych. Powodowało to, że na liście kandydatów najwyżej jeden kandydat legitymował się poparciem ponad połowy głosujących i niemożliwe było, by pozostali kandydaci uzyskali ponad 50% głosów. W wyborach w roku 1998 r. żaden kandydat przedstawiony Prezydentowi nie uzyskał ponad połowy głosów. W wyborach w 1998 r. kandydat części sędziów, który uzyskał najmniej głosów, nie został przedstawiony Prezydentowi. We wszystkich pozostałych wyborach (2004 r., 2010 r., 2014 r., 2020 r.) kandydaci wszystkich głosujących sędziów zostali przedstawieni Prezydentowi – innymi słowy reprezentanci 100% głosujących sędziów byli wśród kandydatów, spośród których Prezydent dokonywał wyboru. W żadnym Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Sądu Najwyższego nie doszło do podjęcia odrębnych uchwał nad poszczególnymi kandydatami. W żadnym Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Sądu Najwyższego nie doszło do podjęcia uchwały końcowej, zatwierdzającej wcześniejszy wybór kandydatów i służącej przedstawieniu Prezydentowi kandydatur zgodnie z art. 183 ust. 3 Konstytucji RP. Przedstawienie Prezydentowi wyłonionych kandydatów następowało poprzez techniczną czynność Przewodniczącego Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego przekazania dokumentów Prezydentowi. Prezydent w latach 1998, 2004, 2010, 2014 powołał na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego tego z przedstawionych mu kandydatów, który uzyskał największą liczbę głosów. W 2020 r. Prezydent powołał kandydatkę, która uzyskała drugi w kolejności wynik głosowania.

EN

Since the entry into force of the Constitution of the Republic of Poland, the General Assembly of Judges of the Supreme Court has selected five candidates from among themselves whom the President appointed the First President of the Supreme Court. The voting method, despite the changing normative environment, was similar at all times and consisted of two stages. First, there was the so-called an indicative vote to identify the candidates for candidates, then by casting one vote for a candidate from among those indicated in the first vote who consented to be a candidate. In these votes, it was not possible to vote against the candidate or abstain from voting (except for the stalemate in 2004). As a result of the adopted voting method, the candidates at each General Assembly of the Supreme Court of Judges obtained the number of votes equal to the number of valid votes cast. As a result, on the list of candidates, at most one candidate had the support of more than half of the voters, and it was impossible for the other candidates to obtain over 50% of the votes. In the 1998 elections, none of the candidates presented to the President obtained more than half of the votes. In the 1998 elections, the candidate of some of the judges who obtained the least votes was not presented to the President. In all other elections (2004, 2010, 2014, 2020) the candidates of all voting judges were presented to the President – in other words, representatives of 100% of the voting judges were among the candidates from which the President selected the First President of the Supreme Court. No separate resolutions on individual candidates were adopted in any of the General Assembly of Supreme Court Judges. No final resolution was adopted in any General Assembly of Supreme Court Judges approving the earlier selection of candidates and serving to present candidates to the President in accordance with Art. 183 paragraph 3 of the Polish Constitution. Selected candidates were presented to the President by way of a technical act of the Chairman of the General Assembly of the Supreme Court of Justice, that is by handing over the documents to the President of Poland. In the years 1998, 2004, 2010 and 2014, the President appointed the candidate who obtained the highest number of votes to the position of the First President of the Supreme Court. In 2020, the President appointed a candidate who obtained the second-best result of the vote.

Keywords

PL

Sąd Najwyższy; Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego; wybory Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego

EN

Supreme Court; First President of the Supreme Court; election of the First President of the Supreme Court

• Publisher: Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
• Journal: Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
• Year: 2020
• Volume: 3
• Issue: 1(5)
• Pages: 103-127

Contributors

author

Księżak Paweł

• Katedra Prawa Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki