Struktury podziemnej „Solidarności” rolniczej na Lubelszczyźnie w latach 1982-1989

• Authors: Wilkowski Eugeniusz

Title variants

EN

Underground structures of the “Solidarity” farmers’ union in the Lublin region (Poland) in 1982–1989

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Historia związku zawodowego „Solidarność” dzieli się na cztery okresy: do 13 grudnia 1981 r., czas działalności podziemnej (do początku 1989 r.), lata przełomu (1989–1991) oraz po 1991 r. Artykuł szczegółowo omawia źródła do dziejów związku na terenie województwa lubelskiego, stan badań, dzieje podejmowania prac naukowych w tym zakresie, by przejść do przedstawienia struktur „Solidarności” rolników w regionie i historii ich rozpracowania przez komunistyczną policję polityczną.

EN

The history of the Solidarity trade union is divided into four periods: until December 13, 1981, the time of underground activity (until the beginning of 1989), the breakthrough years (1989–91) and after 1991. The article discusses in detail the sources for the history of the union on in the Lublin Province, the state of research, the history of undertaking scientific work in this area, to move on to presenting the structures of “Solidarity” farmers in the region and the history of their development by the communist political police.

Keywords

PL

PRL; komunizm; Solidarność; rolnicy

EN

communism; Polish People’s Republic; Solidarity; Lublin; farmers

• Publisher: Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
• Journal: Radzyński Rocznik Humanistyczny
• Year: 2020
• Volume: 18
• Pages: 93-118

Dates

published

2020

Contributors

author

Wilkowski Eugeniusz

References

• Chełmskie w okresie przełomu (1989–1991) Dokumenty, artykuły, informacje, oprac. E. Wilkowski, Chełm 2015.
• Choma-Jusińska M., Janusz Henryk Rożek [w:] Encyklopedia Solidarności, http://www.encysol.pl/wiki/ Janusz_Henryk_Ro%C5%BCek.
• Dąbrowski M., Bogusław Jan Mikus [w:] Encyklopedia Solidarności. Opozycja polityczna w PRL (1976–1989), t. 1, Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989, t. 1, red. M. Łątkowska, A. Borowski, W. Domagalski, A. Dudek, Ł. Kamiński, P. Miśkiewicz, G. Waligóra, Warszawa 2010, s. 283.
• Dąbrowski M., Eugeniusz Wilkowski [w:] Encyklopedia Solidarności. Opozycja polityczna w PRL (1976–1989), t. 1, Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989, t. 1, red. M. Łątkowska, A. Borowski, W. Domagalski, A. Dudek, Ł. Kamiński, P. Miśkiewicz, G. Waligóra, Warszawa 2010, s. 481–482.
• Dąbrowski M., Janusz Andrzej Winiarski [w:] Encyklopedia Solidarności, http://www.encysol.pl/wiki/Janusz Andrzej Winiarski.
• Dąbrowski M., Wiesław Lipko [w:] Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989, t. 2, red. G. Waligóra, A. Dudek, Ł. Kamiński, P. Miśkiewicz, Ł. Sołtysik, Warszawa 2012, s. 241.
• Dąbrowski M., Władysław Dmuch [w:] Encyklopedia Solidarności, http://www.encysol.pl/wiki-/W%C5%82 adys%C5%82aw_Dmuch.
• Dąbrowski M., Zygmunt Władysław Łupina, http://www.encysol.pl/wiki/Zygmunt_W%C5%82 adys%C5%82 aw_%C5%81upina.
• Eugeniusz Wilkowski [w:] L. Lipińska, S. Lipiński, Nauczyciele Chełmszczyzny. Współcześni twórcy literaccy, Rejowiec Fabryczny 2012, s. 307–318.
• Gonera W., Niezależny chłopski ruch związkowy na Kujawach Zachodnich (1980-1989), Inowrocław 2018.
• Janusz Rożek (1921–2013), „Biuletyn Informacyjny NSZZ „Solidarność” Regionu Środkowowschodniego”, nr 11(843), 15 VIII 2013 r., s. 16.
• Kaczorowski A., 30-lecie rejestracji NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” 1981–2011. Kalendarium Związku, Warszawa 2011.
• Kaczorowski A., Janusz Rożek (1921–2013), „Gazeta Sołecka” 2014, nr 5, s. 34–35.
• Kaczorowski A., Pokora-Kalinowska M., Cymiński G., Droga rolników, od „Solidarności” do niepodległości, Warszawa 2018.
• Ks. Piotr Kurowski (1929-1990). Kapłan zawierzenia i czynu, red. E. Wilkowski, Chełm 2019.
• Kozłowski T., Olaszek J., Niezależny ruch chłopski w Polsce 1980–1989 [w:] NSZZ „Solidarność” 1980–1989, t. 2, Ruch społeczny, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010.
• Król M., Pożegnanie kolegi, „Czas Solidarności. Miesięcznik społeczno-kulturalny”, nr 11(20), listopad 2017, s. 2.
• Magier D., Lata 1980-1981 w Województwie Bialskopodlaskim. Wybór teleksów Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Białej Podlaskiej, Radzyń Podlaski 2006.
• Okoń Z. W., Znaki czasu i historyczne wyzwania w twórczości Eugeniusza Wilkowskiego, [w:] L. J. Okoń Z. W. Okoń, Chełm literacki XX i XXI wieku, Chełm 2014, s. 234–241
• Olaszek J., „Solidarność” Rolników Indywidualnych 1981–1989 [w:] „Solidarność” Rolników 1980–1989, red. A. W. Kaczorowski, Warszawa 2010.
• Opozycja i opór społeczny w Polsce po 1956 roku, t. 3, Rolnicza „Solidarność” w Polsce 1980–1989, red. A. Kaczorowski, T. Kozłowski., J. Olaszek, Warszawa 2016.
• Stępniak J. S., NSZZ „Solidarność” RI Fajsławice w latach 1981–1990, Lublin 2011 (mps pracy magisterskiej, UMCS).
• Syska Z., Janusz Stępniak [w:] Encyklopedia Solidarności, http://www.encysol.pl/wiki/Henryk_Janusz_St%C4%99pniak.
• Trochimiuk M., „Solidarność” Rolników Indywidualnych, „Podlaski Kwartalnik Kulturalny”, nr 3, 2013, s. 56-77.
• Wilkowski E., Chełmskie piśmiennictwo solidarnościowe w latach 1980–2015, Chełm 2015.
• Wilkowski E., Janusz Rożek – niezłomny spośród niezłomnych, „Powinność. Pismo kulturalno-społeczne Ziemi Chełmskiej” 2013, nr 4(16), s. 20–25.
• Wilkowski E., Katolicka Wszechnica Ludowa Chełmie (1993–1998) na tle uniwersytetów ludowych, „Rocznik Chełmski” 2013, t. 17, s. 363–383.
• Wilkowski E., Kazimierz Zamościński – wierny ideałom Solidarności, „Powinność. Pismo kulturalno-społeczne Ziemi Chełmskiej” 2013, nr 2(14), s. 24–28.
• Wilkowski E., Liberum conspiro Janusza Woźnicy, „Powinność. Pismo kulturalno-społeczne Ziemi Chełmskiej” 2014, nr 4(22), s. 18–22.
• Wilkowski E., Liceum wobec historycznych prób [w:] 90 lat Gimnazjum i Liceum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie, red. R. Koper, A. Jamroż, A. Jaśków, A. Borkowska, Hrubieszów 2008.
• Wilkowski E., Niezależny Samorządny związek Zawodowy Rolników Indywidualnych Solidarność na Ziemi Chełmskiej w latach 1980–1981, „Rocznik Chełmski” 2002, t. 8, s. 375–386.
• Wilkowski E., Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych Solidarność w Chełmskiem, [w:] Encyklopedia Chełma Miejsca, t. II, cz. II, Chełm 2019, s. 61-64.
• Wilkowski E., Obywatelska i narodowa postawa Ks. Prałata Zdzisława Ciżmińskiego [w:] Kapłańska droga Księdza Prałata Jana Zdzisława Ciżmińskiego, red. E. Król, Zamość 2018, s. 257–262.
• Wilkowski E., O wymiar Solidarności. Artykuły informacje dokumenty, Chełm 2008.
• Wilkowski E., Pamiętając o uczniach Janusza Woźnicy, którym nie wystarczyło istnieć i przemijać [w:] Gimnazjum i Liceum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie 2008–2018, red. A. Borkowska, I. Fietko, J. Lis, J. Szabat, Hrubieszów 2018, s. 465–477.
• Wilkowski E., Pamiętajmy o rolniczej Solidarności, „Czas Solidarności”, nr 4 (49), kwiecień 2020, s. 46-48.
• Wilkowski E., Pracowitość i wierność Solidarności – najbardziej rozpoznawalne rysy postawy Mariana Jonaka, „Powinność. Pismo kulturalno-społeczne Ziemi Chełmskiej” 2014, nr 6(24), s. 26–29.
• Wilkowski E., Przyczynek do dziejów struktur chełmskiej Solidarności RI w latach 1980–1981 w świetle odnalezionych źródeł, „Rocznik Chełmski” 2012, t. 16, s. 397–416.
• Wilkowski E., Rolnicy zamojscy wobec systemu komunistycznego w okresie Solidarności podziemnej. Wybrane aspekty, „Archiwariusz Zamojski” 2011, s. 27–40.
• Wilkowski E., Skromność i prymat wartości – przyczynek do postawy Krystyny Czernii, „Powinność. Pismo kulturalno-społeczne Ziemi Chełmskiej” 2012, nr 5(11), s. 19–23.
• Wilkowski E., Solidarność na terenie gminy Grabowiec w latach 1980–1989, Chełm 2012.
• Wilkowski E., Solidarność na terenie województwa bialskopodlaskiego w latach 1980-1989, Biała Podlaska 2013.
• Wilkowski E., Solidarność na Ziemi Biłgorajskiej w latach 1980–1989, Chełm 2010.
• Wilkowski E., Solidarność na ziemi chełmskiej w latach 1980–1989, Chełm 2005.
• Wilkowski E., Solidarność na ziemi zamojskiej w latach 1980–1989, Chełm 2009.
• Wilkowski E., Solidarność rolnicza na terenie województwa lubelskiego w latach 1980–1989, Chełm 2013.
• Wilkowski E., Solidarność Rolników Indywidualnych w Chełmskiem w latach 1980-1992, Chełm 2018.
• Wilkowski E., Solidarność w Chełmskiem w latach 1980–1989, Chełm 2010.
• WilkowskiE., Solidarność w Krasnostawskiem w latach 1980–1989, Chełm 2014.
• Wilkowski E., Spotkania rolników w Diecezjalnym Domu Rekolekcyjnym w Łabuniach k. Zamościa 1984–1988, „Nasza Ziemia” 2011, nr 5, s. 29–31.
• Wilkowski E., Spotkania rolników w Diecezjalnym Domu Rekolekcyjnym w Łabuniach w latach 1984–1988 [w]: Rola świeckich w Kościele w świetle spuścizny duchowej Wacława Lipińskiego i Bogdana Jańskiego i współczesnych wyzwań. Materiały z polsko- ukraińskiej konferencji naukowej z 15 maja 2007, red. E. Wilkowski, Chełm 2007.
• Wilkowski E., Szady Feliks [w]: Encyklopedia Chełma, Ludzie, t. 1, cz. 2, Chełm-Lublin 2013.
• Wilkowski Eugeniusz [w:] S. Błaszczuk, Żyłem w ciekawych czasach, Chełm 2015.
• Wilkowski E., Wybory 4 czerwca 1989 roku na terenie województwa zamojskiego, „Archiwariusz Zamojski” 2014, s. 27–29.
• Wilkowski E., Wyczuwanie pulsu dziejów – rys postawy Władysława Dmucha, „Powinność. Pismo kulturalno-społeczne Ziemi Chełmskiej” 2012, nr 3(9), s. 21–25.
• Wilkowski E., Wyzwania badawcze nad dziedzictwem „Solidarności”, „Czas Solidarności”, nr 2(47), luty 2020, s. 48-51.
• Wilkowski E., Zanim powstanie biografia. Potrzeba świadectwa o dr. Zygmuncie Łupinie, „Powinność. Pismo kulturalno-społeczne Ziemi Chełmskiej” 2015, nr 1(25), s. 24–28.
• Wilkowski E., Źródła do dziejów Solidarności w latach 1980–1989 w Archiwum Państwowym w Zamo-ściu, „Archiwariusz Zamojski” 2007, s. 7–26.
• Witkowski A., Janusz Rożek. Solidarność Rolników, „Czas Solidarności”, nr 12(21), grudzień 2017, s. 32–34.
• Wrona J., Wstęp [w:] E. Wilkowski, O wymiar Solidarności. Artykuły informacje dokumenty, Chełm 2008.

Identifiers

DOI

10.36121/RRH.WILKOWSKI.18.2020