Obraz przeszłości w percepcji magiczno‑mitycznej, czyli pamięć w działaniu

• Authors: Kajfosz Jan

Title variants

EN

The Image of the Past in Magical-Mythical Perception, or the Memory in Action

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of the paper is to identify a specific type of cognitive conduct, which can be called magical-mythical perception and thinking. It is based on a relevant habitus and its principle is indistinctness (blending, blurring), where differences between diverse phenomena, memory images and notions disappear in perception and imagination, as well as between denotation and connotation. Such an indistinctness can have considerable impact on social memories. The author identifies in such a cognitive conduct the possible key to the following questions: How is it possible that we can perfectly adopt different representations of the past and internalize them as our past? How can we reconcile different representations of the past and how is it possible that diverse representations of the past merge in one social memory? Such amalgamations of various forms of representations and diverse scales of objectification can be clarified by means of the theory of magic and by means of Roland Barthes´ theory of myth. The main proposition of the paper is to identify, for the first, the unconscious structure (a habitus formed in the historical process), which defines a manner of experiencing the world, speaking about the world and making choices in that world. For the second, the criteria a person uses to select and evaluate narratives about the past.

Keywords

EN

social memory; postmemory; psychological essentialism; cognitive blending; connotation

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: Politeja : Pismo Wydziału Studiów Miedzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Year: 2015
• Issue: 4(35)
• Pages: 27-40

Contributors

author

Kajfosz Jan

• Uniwersytet Śląski w Katowicach
• Uniwersytet Ostrawski

References

• Arendt H., Myślenie, przeł. H. Buczyńska‑Garewicz, przedm. M. Król, Warszawa 2002, Nowy Sympozjon.
• Barthes R., Mitologie, przeł. A. Dziadek, wstęp K. Kłosiński, Warszawa 2000.
• Baudrillard J., Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak, Warszawa 2005.
• Bourdieu P., Zmysł praktyczny, przeł. M. Falski, Kraków 2008, Cultura – Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Brentano F., Psychologia z empirycznego punktu widzenia, przeł., wstęp i przypisy W. Galewicz, Warszawa 1999, Biblioteka Klasyków Filozofii.
• Fleischer M., Die polnische Diskurslandschaft. Über paradigmatische und relationale Kulturtypen, [w:] Cultural Semiotics. Facts and Facets, red. P. Grzybek, Bochum 1991, Bochumer Beiträge zur Semiotik, 26.
• Frazer J.G., Złota gałąź, przeł. H. Krzeczkowski, przedm. J. Lutyński, Warszawa 1996, Rodowody Cywilizacji.
• Freud S., Totem i tabu. Kilka zgodności w życiu psychicznym dzikich i neurotyków, przeł. M. Poręba, R. Reszke, Warszawa 1997.
• Goodenough W.H., Introduction, [w:] Explorations in Cultural Anthropology. Essays in Honor of George Peter Murdock, red. W.H. Goodenough, New York 1964.
• Haude B., Krieg als Kostümfest, [online] http://www.zeit.de/gesellschaft/zeitgeschehen2013‑10/voelkerschlacht‑reenactment‑leipzig.
• Hirsch M., Family Frames. Photography, Narrative and Postmemory, Cambridge 1997.
• Kajfosz J., Magic in the Social Construction of the Past. The Case of Teschen Silesia, „Polish Sociological Review” 2013, nr 3.
• Kajfosz J., O kognitywnych i społecznych uwarunkowaniach pamięci, [w:] Pamięć jako kategoria rzeczywistości kulturowej, red. J. Adamowski, M. Wójcicka, Lublin 2012, Tradycja dla Współczesności, t. 6.
• Korzybski A., Science and Sanity. An Introduction to the Non‑Aristotelian Systems and General Semantics, New York 1994.
• Le Bon G., Psychologia tłumu. Studium powszechnego umysłu, przeł. C. Matkowski, Gliwice 2012, Sensus.
• Lévy‑Bruhl L., Czynności umysłowe w społeczeństwach pierwotnych, przeł. B. Szwarcman‑Czarnota, przedm. i red. nauk. E. Tarkowska, Warszawa 1992, Biblioteka Klasyków Psychologii.
• Mauss M., Socjologia i antropologia, przeł. M. Król, K. Pomian, J. Szacki, Warszawa 1973, Biblioteka Socjologiczna.
• Otto R., Das Heilige, Breslau 1920.
• Pestalozzi J.H., Sämtliche Werke, Vol. 16, Berlin 1935.
• Throop J.C., Murphy K.M., Bourdieu and Phenomenology. A Critical Assessment, „Anthropological Theory” 2002, Vol. 2, nr 2.
• Tokarska‑Bakir J., Obraz osobliwy. Hermeneutyczna lektura źródeł etnograficznych, t. 1: Wielkie opowieści, Kraków 2000.
• Trias E., Myślenie o religii. Symbol i sacrum, [w:] Religia, red. J. Derrida i in., przeł. M. Kowalska, Warszawa 1999.
• Turner M., Fauconnier G., The Way We Think. Conceptual Blending and the Mind’s Hidden Complexities, New York 2002.
• Woroniecka G., Interakcja symboliczna a hermeneutyczna kategoria przed‑rozumienia, Warszawa 1998.

Identifiers

DOI

10.12797/Politeja.12.2015.35.03