Zaburzenia depresyjne jako współwystępujące w starości

• Authors: Gutowska Anna , Wódz Jacek

Title variants

EN

Depressive disorders as comorbidities in old age

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W populacji osób w podeszłym wieku obserwuje się istotny problem wielochorobowości, w tym współwystępowania zaburzeń depresyjnych z innymi chorobami/zaburzeniami. Zjawisko to stanowi wyzwanie dla samych seniorów i ich rodzin, ale także dla systemu opieki zdrowotnej i pomocy społecznej. Ze względu na istnienie wielu czynników etiologicznych wywołujących depresje u seniorów jest to zjawisko złożone i skomplikowane. To problem zarówno zdrowotny (również pod względem klinicznym), jak i społeczny. Specyfika zaburzeń depresyjnych wynika nie tylko z występowania charakterystycznych objawów, ale także z nasilenia innych dolegliwości i ich istotnego wpływu na wszystkie sfery funkcjonowania seniora. W artykule, na podstawie analizy literatury przedmiotu, dokonano podsumowania najważniejszych aspektów, w tym objawów i przyczyn, współwystępowania zaburzeń depresyjnych w populacji osób starszych i towarzyszących temu problemów, oraz przedstawiono wybrane propozycje zaradcze.

Keywords

PL

współchorobowość; zaburzenia depresyjne; osoby starsze

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Akademii WSB
• Journal: EXLIBRIS Biblioteka Gerontologii Społecznej
• Year: 2024
• Issue: 2(27) /2024 Exlibis. Biblioteka Gerontologii Społecznej
• Pages: 121-134

Dates

published

2025-01-31

Contributors

author

Gutowska Anna

• Uniwersytet Łódzki

author

Wódz Jacek

• Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej

References

• American Psychiatric Association, DSM-5 Task Force. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5™ (5th ed.). American Psychiatric Publishing, Inc.
• Bilikiewicz, A. (1998). Starzenie się i zaburzenia psychiczne wieku podeszłego (problemy psychogeriatrii). W: A. Bilikiewicz (red.), Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny (ss. 383–394). Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Bilikiewicz, A. (2006). Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Bilikiewicz, A., Parnowski, T. (2007). Starzenie się i zaburzenia psychiczne wieku podeszłego. W: A. Bilikiewicz (red.), Psychiatria (ss. 457–502). Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Bobińska, K., Gałecki, P. (2010). Zaburzenia psychiczne u osób upośledzonych umysłowo. Wydawnictwo Continuo.
• Burzyńska, M., Maniecka-Bryła, I. (2013). Występowanie depresji u osób starszych korzystających z pomocy społecznej – wstępne wyniki badania. Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica, 297, 211–223.
• Duda, K. (2013). Proces starzenia się. W: A. Marchewka, Z. Dąbrowski, A. J. Żołądź (red.), Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja (ss. 1–32). Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Feinstein, A. R. (1970). The pre-therapeutic classification of co-morbidity in chronic disease. Journal of Chronic Diseases, 23(7), 455–468.
• Filipska, K., Pietrzykowski, Ł, Ciesielska, N., Dembowski, Ł., Kędziora-Kornatowska, K. (2015). Zaburzenia depresyjne u osób w podeszłym wieku – przegląd literatury. Gerontologia Polska, 4, 165–169.
• Gębka, D., Kędziora-Kornatowska, K. (2012). Korzyści z treningu zdrowotnego u osób w starszym wieku. Problemy Higieny i Epidemiologii, 93(2), 256–259.
• Główny Urząd Statystyczny (2024). Rozwój regionalny Polski – raport analityczny 2023. Główny Urząd Statystyczny.
• Grabski, B., Dudek, D. (2007). Współwystępowanie zaburzeń psychicznych a choroba afektywna dwubiegunowa. Polskie Towarzystwo Psychiatryczne.
• Gutowska, A. (2016). Zaburzenia psychiczne w starości – perspektywa pedagoga. W: M. Halicka, J. Halicki, E. Kramkowska (red.), Starość: Poznać, przeżyć, zrozumieć (ss. 65–80). Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne (1997). Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”.
• Kałucka, S. (2014). Cechy depresji w wieku podeszłym – etiologia, rozpoznanie i leczenie. Geriatria, 8, 240–247.
• Krajewska-Kułak, E., Kędziora-Kornatowska, K., Cybulski, M., Waszkiewicz, N. (2022). Psychogeriatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Muszalik, M., Zielińska-Więczkowska, H., Wojciechowska, A., Kędziora-Kornatowska, K. (2011). Funkcjonowanie pacjentów w starszym wieku z zaburzeniami psychicznymi w aspekcie jakości życia. Psychogeriatria Polska, 8(2), 45–54.
• Parnowski, T. (2014). Depresja. W: K. Wieczorkowska-Tobis, D. Talarska, Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne (ss. 326–332). Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Pużyński, S. (1998). Choroby afektywne. W: A. Bilikiewicz (red.), Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny (ss. 323-340). Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Pużyński, S. (2009). Depresje i zaburzenia afektywne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Rosenthal, T., Naughton B., Williams M. (red.). (2009). Geriatria. Wydawnictwo Czelej.
• Staniec-Kutera, M., Waszkiewicz, N. (2023). Depresja u osób starszych – pozycja wortioksetyny. Psychiatria Spersonalizowana, 2(4), 91–104.
• Sukhera, J. (2022). Narrative reviews in medical education. Key steps for researchers. Journal of Graduate Medical Education, 14(4), 418–419.
• Van As, B. A. L., Imbimbo, E., Franceschi, A., Menesini, E., & Nocentini, A. (2022). The longitudinal association between loneliness and depressive symptoms in the elderly: a systematic review. International Psychogeriatrics, 34(7), 657–669.
• Wieczorowska-Tobis, K. (2011). Specyfika pacjenta starszego. W: K. Wieczorowska-Tobis, T. Kostka, A. M. Borowicz (red.), Fizjoterapia w geriatrii (ss. 18–28). Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
• Winczura, B. (2018). Zaburzenia współwystępujące z autyzmem – uwarunkowania rozwojowe, symptomy kliniczne i dylematy diagnostyczne. Logopedia, 47(2), 243–263.
• Wittchen, H. U. (1996). What is comorbidity–fact or artefact? The British Journal of Psychiatry, 168(S30), 7–8.
• Żakowska-Wachelko, B., Misztalscy, A. T., Czuma, K. (2010). Opiekun osób starszych. Śląskie Stowarzyszenie Ad Vitam Dignam.
• Netografia
• University College London. (2020). Loneliness a leading cause of depression in older adults, https://www.sciencedaily.com/releases/2020/11/201109184947.htm [dostęp: 28.10.2024].

Identifiers

DOI

10.57655/EXLIBRIS_2_2024_7