Made in Sachsenhausen. Rekontekstualizacja i reapropriacja odwróconego różowego trójkąta wśród grup gejowsko-lesbijskich w Ameryce Północnej jako przykład kradzieży symbolicznej

• Authors: Kajda Kornelia , Michalik Tomasz

Title variants

EN

Made in Sachsenhausen. Recontextualization and reappropriation of the pink triangle symbol among gay and lesbian groups in North America as an example of the symbolic theft

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Procesy rekontekstualizacji oraz reapropriacji w kontekście dyskursów dotyczących mniejszości seksualnych uznawane są za podstawowe zabiegi umożliwiające znoszenie narzucanych na tą grupę stygmatów. W odnie¬sieniu do wspomnianych procesów, niniejsza praca podejmuje problematykę zmiany konotacji oraz znaczenia silnie uwarunkowanego historycznie symbolu różowego trójkąta. Autorzy poprzez prześledzenie różnych kon¬tekstów, w których współcześnie występuje wspomniany symbol – komemoracyjnych, emancy-pacyjnych oraz związanych z kulturą pop – podejmują refleksję nad konsekwencjami związanymi z dążeniami do odłą¬czenia różowego trójkąta od symboliki holocaustowej. Poprzez zastosowanie metafory kradzieży dodatkowo podjęta zostaje próba zwrócenia uwagi na fakt, że ograniczenia dotyczące prawa własności dotyczą nie tylko przed¬miotów materialnych, ale również wartości symbolicznych. Praca w oparciu o kon¬cepcję performa¬tywności aktów mowy J. Butler, reapriopriacji w ujęciu A. Crooma oraz Goffmanowskie rozumienie piętna zawiera ana¬lizę sposobów wykorzystywania symbolu różowego trójkąta w ramach współczesnych dyskursów tworzonych w USA. Główne pytanie stawiane przez autorów dotyczy kwestii własności. Do kogo zatem współ¬cześnie należy różowy trójkąt – do byłych więźniów, dla których jest on piętnem, do środowisk LGBT noszących go z dumą, czy może do użytkowników współczesnej kultury, używających go jako dodatek do różnego rodzaju gadżetów?

EN

The processes of recontextualization and reappropriation are said to be the basic ways to neutralize the stigma that is imposed on the sexual minority groups. In light to such processes this article looks at the issue of changing connotations and meanings of the historically strongly conditioned symbol of the pink triangle. By the investigation of different contexts in which the symbol occurs today – commemorative, emancipatory, and connected with pop-culture – the authors undertake the reflection on the consequences related to the attempts to dis¬connect the pink triangle from the Holocaust symbolism. Additionally, through the usage of the theft metaphor, the authors pay attention to the fact that the limitations of property rights apply not only to material items, but also to symbolic values. On the basis the J. Butler’s performativity concept, A. Croom’s understanding of reappropriation and E. Goffman’s concept of social stigma, the paper analyzes the ways the pink triangle symbol is used in the framework of contemporary discourses created in the USA. The main question concerns the issue of property. To whom does the pink triangle belong? To the ex-prisoners for whom it is stigmatizing, or to LGBT groups, who wear it with pride, or maybe to the users of contemporary culture, who use it as a supplement to different kinds of gadgets?

Keywords

PL

różowy trójkąt; symbolika; holocaust; piętno; popkultura

EN

pink triangle; symbolism; holocaust; stigma; pop culture

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Studiów Amerykańskich
• Journal: InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer
• Year: 2016
• Issue: 11b
• Pages: 170 - 183

Contributors

author

Kajda Kornelia

• Uniwersytet Adama Mickiewicza

author

Michalik Tomasz

• Uniwersytet Adama Mickiewicza

References

• Bernstein, Basil. 1973. Class, Codes and Control. Tom 3: Towards a Theory of Educational Transmission. London: Routledge & Kegan Paul, s. 30-33.
• Butler, Judith. 2010. Walczące słowa. Tłum. A. Ostolski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Connelly, John. 2010. Gypsies, Homosexuals, Slavs. W: (red.) Hayes, Peter, Roth, John K. The Oxford Handbook of Holocaust Studies. Oxford: Oxford University Press, s. 274-293.
• Croom, Adam M. 2011. Slurs. W: „Language Sciences" 33.3, s. 343–358.
• Czarnobyl: Dar Prometeusza. http://www.eksel.user.icpnet.pl/opowiadania/4miszmasz/
• czarnobyl9.php; dostęp: 03.11.2012.
• Czykwin, Elżbieta. 2000. Białoruska mniejszość narodowa jako grupa stygmatyzowana. Białystok: Trans Humana.
• Czykwin, Elżbieta. 2008. Stygmat społeczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Dovidio, John F., Major, Brenda, Crocker. Jennifer. 2007. Piętno. W: (red.) Heatherton, Todd F., Kleck, Robert E., Hebl, Michelle R., Hull, Hay G. Społeczna psychologia piętna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 23-43.
• Elman, Amy R. 1996. Triangles and Tribulations: The Politics of Nazi Symbols. W: „Journal of Homosexuality" 30.3, s. 1-11.
• Epstein, Rob, Friedman, Jeffrey, reż. 2000. Paragraf 175.
• Galinsky, Adam D., Hugenberg, Kurt, Groom, Carla, Bodenhausen, Galen. 2003. The reappropriation of stigmatizing labels: implications for social identity. W: „Research on Managing Groups and Teams" 5, s. 221-256.
• Gay and Lesbian Holocaust Memorial, Green Park, Sydney. Lesbian and Gay Solidarity Melbourne. http://www.josken.net/glhmp2.htm; dostęp: 07.12.2012.
• Goffman, Erving. 2005. Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Tłum. A. Dzierżyńska, J. Tokarska-Bakir. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Homocaust: The Gay Victims of the Holocaust. www.homocaust.org; dostęp: 02.03.2013.
• Homoseksualiści oddali hołd ofiarom Auschwitz. 23.04.2005. www.wiadomosci.wp.pl; dostęp 6.09.2013.
• Kudlińska, Iwona. 2011. Stygmatyzacja społeczna jako perspektywa teoretyczno-badawcza (na przykładzie badań nad stygmatyzacją ludzi biednych). W: „Folia Sociologica", s. 51-72.
• Levvy, Daniel, Sznaider, Natan. 2006. The Holocaust and Memory in the Global Age. Philadelphia: Temple University Press.
• LGBT na świecie i w Polsce. gaymateo.pl – Polski Gay Portal. http://gaymateo.pl; dostęp: 22.11.2012.
• Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych. http://www.pzbwp.org; dostęp: 22.11.2012.
• Próbował wywieźć drut kolczasty z Auschwitz. „Polskie Radio” 12.08.2012. http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/664515,Probowal-wywiezc-drut-kolczasty-z-Auschwitz; dostęp: 03.11.2012.
• Remin, Katarzyna. 2012. Wprowadzenie. W: (red.) Remin, Katarzyna. Różowe trójkąty. Zbrodnie nazistów na osobach homoseksualnych w kontekście edukacji antydyskryminacyjnej. Warszawa: Kampania Przeciw Homofobii, s. 10-14.
• Sidorowicz, Jarosław. 2010. Szwed skazany za kradzież napisu „Arbeit Macht Frei”. „Gazeta Wyborcza: Kraków" 31.12.2010. http://wyborcza.pl/1,76842,8888082,Szwed_skazany_za_kradziez_napisu__Arbeit_macht_frei_.html; dostęp: 03.11.2012.
• Słownik Języka Polskiego PWN. http://sjp.pwn.pl/slownik.
• Spread Shirt. www.spreadshirt.com; dostęp: 05.09.2013.
• Stein, Arlene. 1998. Whose Memory? Whose Victimhood? Contests for the Holocaust Frame in Recent Social Movement Discourse. W: „Sociological Perspective" 4, s. 519-540.
• The Gay Holocaust - Memorials. http://andrejkoymasky.com/mem/holocaust/ho08.html; dostęp: 22.11.2012.
• Weseli, Agnieszka. 2007. Homoseksualiści i homoseksualizm w KL Auswitz-Birkenau w świetle „oświadczeń” byłych więźniów obozu. W: „Przegląd Historyczny" 98, s. 425-435.
• Zapadł wyrok w sprawie kradzieży w Auschwitz. „Polskie Radio” 17.02.2012. http://www.polskieradio.pl; dostęp: 03.11.2012.