Perspektywy finansowe i wiarygodność kredytowa gospodarstw domowych w kontekście programu "Rodzina 500+" : (propozycja metody kalkulacji finansowej na przykładzie województwa podkarpackiego)

• Authors: Opolski Krzysztof , Gemzik-Salwach Agata

Title variants

Financial Perspectives and Credit Rating of Households in a Background of the Programme "Family 500+" : (Proposal of a Financial Calculation Method on the Example of Podkarpackie Voivodeship)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Głównym celem artykułu było pokazanie wpływu programu "Rodzina 500+" na wzrost wielkości dochodów, zdolności kredytowej i strukturę zadłużenia gospodarstw domowych na terenach słabo rozwiniętych gospodarczo. Jako przykład ubogiego regionu wybrano województwo podkarpackie, a w badaniach wykorzystano dane statystyczne dotyczące dochodów, wydatków oraz zadłużenia gospodarstw domowych dla tego województwa oraz dla całego kraju. Praca zwiera propozycję sposobu kalkulacji wpływu programu "Rodzina 500+" na wzrost zdolności kredytowej, która może zostać zaadaptowana przez instytucje finansowe, jednocześnie stanowi głos w dyskusji na temat konsekwencji wprowadzenia tego programu.

EN

The main objective of the article was to show the impact of the "Family 500+" programme on increase of income level, credit rating and a debt structure of households in economically underdeveloped regions. As the example of the underdeveloped region Podkarpackie voivodeship was used, while in the research statistical data concerning income, expenditures and debt of households for this voivodeship and whole country were used. The article contains a proposition of a calculation method of the "Family 500+" programme impact on the increase of credit rating, that could be adapted by financial institutions, simultaneously being a voice in a discussion about consequences of the programme's introduction.

Keywords

PL

Gospodarstwa domowe; Dochody gospodarstw domowych; Zadłużenie gospodarstw domowych; Wydatki gospodarstw domowych; Konsumpcja gospodarstw domowych; Zdolność kredytowa; Polityka prorodzinna

EN

Household; Household income; Household debt; Household expenditures; Consumption in household; Credit capacity; Family policy

• Publisher: Bankowy Fundusz Gwarancyjny
• Journal: Bezpieczny Bank
• Year: 2016
• Issue: 2 (63)
• Pages: 90-118

Contributors

author

Opolski Krzysztof

• Uniwersytet Warszawski

author

Gemzik-Salwach Agata

• Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

References

• Adamek J., Determinanty nadmiernego zadłużenia - perspektywa pośrednika mikrofinansowego, [w:] G. Łukasik, H. Zadora (red.), Finanse - problemy - decyzje, część 2, Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach nr 198, Katowice 2014.
• Ajzen I., The theory of planned behaviour, [w:] P.A.M. Lange, A.W. Kruglanski, E.T. Higgins (red.), Handbook of theories of social psychology, Sage, London 2012.
• Ando A., Modigliani F., The "Life Cycle" Hypothesis of Saving: Aggregate Implications and Tests, "American Economic Review" 1963, 1(53).
• Becker G.S., A theory of the allocation of time, "Economic Journal" 1965, 75(229).
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R., Ekonomia. Mikroekonomia, PWE, Warszawa 2000.
• Białowolski P., Zadłużenie polskich gospodarstw domowych - zagrożenie czy szansa?, Ekspertyza EAPN Polska, www.eapn.org.pl/expert/ (dostęp: 27.04.2016).
• BIGInfoMonitor, InfoDług. Ogólnopolski raport o zaległym zadłużeniu i klientach podwyższonego ryzyka. Polskie regiony, styczeń 2015.
• Bywalec Cz., Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny, C. H. Beck, Warszawa 2010.
• Campbell J.Y., Household Finance, "Journal of Finance" 2006, 61(4), 1553-1604.
• Carbo S., Gardener E., Molyneux P., Financial Exclusion, Palgrave Macmillan, London 2005.
• Czapiński J., Panek T. (red.), Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa 2015.
• Eurostat, 2014 GDP per capita in 276 EU regions, 2016, http://ec.europa.eu/eurostat/ documents/2995521/7192292/1-26022016-AP-EN.pdf/602b34e8-abba-439e-b555- -4c3cb1dbbe6e (dostęp: 6.05.2016).
• European Commission, Financial Services Provision and Prevention of Financial Exclusion, EC Report VC/2006/0183, Brussels 2008.
• Fatuła D., Oszczędności gospodarstw domowych w świetle teorii wyboru i użyteczności, "Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie", 543.
• Festinger L., A theory of social comparison processes, "Human relations" 1954, 7(2).
• Flejterski S., Świecka D. (red.), Elementy finansów i bankowości, CeDeWu, Warszawa 2007.
• Fondeville N., Őzdemir E., Ward T., Financial Exclusion in the EU. New Evidence from the EU-SILC Special Module, European Commission, Research Note 3, Brussels 2010.
• Friedman M., A Theory of the Consumption Function, Princeton University Press, Princeton, 1957.
• Garbarski L., Zachowania nabywców, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.
• Gębski Ł., Nadmierne zadłużenie gospodarstw domowych - problem finansowo-prawny czy społeczny?, "Gospodarka Narodowa" 2013, 4(260).
• Goffman E., The Presentation of Self in Everyday Life, Doubleday, New York 1956.
• GUS, Gospodarstwa domowe wyposażone w niektóre przedmioty trwałego użytkowania, http://rzeszow.stat.gov.pl/dane-o-wojewodztwie/wojewodztwo-879/warunki-zycia- 2013-1162 (dostęp: 11.05.2016).
• GUS, Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto, http://rzeszow.stat.gov.pl/dane-o-wojewodztwie/ wojewodztwo-879/praca-dochody-ludnosci-2013-1526 (dostęp: 14.05.2016).
• GUS, Zatrudnieni według wysokości wynagrodzenia brutto za październik 2014 r.,http:// rzeszow.stat.gov.pl/dane-o-wojewodztwie/wojewodztwo-879/praca-dochody-ludnosci- 2013-1526 (dostęp: 13.05.2016).
• Hall R.E., Taylor J.B., Makroekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• IPiSS, Wysokość minimum egzystencji, https://www.ipiss.com.pl/?zaklady=minimum-egzystencji- 2 (dostęp: 30.04.2016).
• Koziński M., Psychospołeczne czynniki zadłużania się, "Opuscula Sociologica" 2012, 2.
• KNF, Rekomendacja S dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie, Warszawa 2013a, https://www.knf.gov.pl/ Images/Rekomendacja_S_18_06_2013._tcm75-34880.pdf (dostęp: 6.05.2016).
• KNF, Rekomendacja T dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych, Warszawa 2010, https://www.knf.gov.pl/Images/ Rekomendacja%20T_tcm75-18474.pdf (dostęp: 6.05.2016).
• KNF, Rekomendacja T dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem detalicznych ekspozycji kredytowych, Warszawa 2013b, https://www.knf.gov.pl/Images/ RekomendacjaT_tcm75-33586.pdf (dostęp: 6.05.2016).
• Lea S., Webley P., Levine R.M., The economic psychology of consumer debt, "Journal of Economic Psychology" 1993, 14 (1).
• Miazga A., Teisseyre P., Wnuk M., Jak zadziała program "Rodzina 500 Plus"? Sprawdzamy, kto, gdzie i ile zyska, 2016, https://www.mojapolis.pl/articles/art/500plus/ (dostęp: 27.04.2016).
• Modigliani F., Brumberg R., Utility Analysis and the Consumption Function: An Interpretation of Cross-Section Data, [w:] K.K. Kurihara (red.), Post-Keynesian Economics, New Brunswick, N. J. Rutgers University Press, 1954.
• Mitton L., Financial inclusion in the UK: Review of Policy and Practice, University of Kent, Kent 2008.
• Moja Polis, https://www.mojapolis.pl/pointers/map/1919/ (dostęp: 27.04.2016).
• Myers D.G., Twenge J.M., Social psychology, McGraw-Hill, New York 2013.
• O'Sullivan A., Sheffrin S.M., Perez S.J., Macroeconomics. Principles, Applications, and Tools, Prentice Hall, 2012.
• Piekut M., Zróżnicowanie konsumpcji w biednych i bogatych gospodarstwach domowych w Polsce, "Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej", 2009, 73.
• PwC, Rynek firm pożyczkowych w Polsce, 2013, http://www.pwc.pl/pl/publikacje/2013/ rynek-firm-pozyczkowych-w-polsce.html (dostęp: 6.05.2016).
• Romer D., Makroekonomia dla zaawansowanych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Rudnicki L., Zachowania rynkowe nabywców. Mechanizmy i uwarunkowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2004.
• Rytelewska G., Huszczonek E., Zmiany w popycie na kredyt gospodarstw domowych, "Materiały i Studia" 2004, Zeszyt nr 172.
• Szpringer W., Społeczna odpowiedzialność banków. Między ochroną konsumenta a osłoną socjalną, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa 2009.
• Świecka B., Bankructwa gospodarstw domowych. Perspektywa ekonomiczna i społeczna, Difin, Warszawa 2008.
• Świecka B., Koziński M., Rola perspektywy czasowej w zadłużeniu gospodarstw domowych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu", 2014, 34(823).
• Świecka B., Niewypłacalność gospodarstw domowych. Przyczyny, skutki, przeciwdziałanie, Difin, Warszawa 2009.
• Varian H.R., Mikroekonomia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1997.
• Waliszewski K., Pośrednictwo kredytowe w Polsce, CeDeWu, Warszawa 2010.
• Wałęga G., Determinanty zadłużenia gospodarstw domowych w Polsce w świetle wybranych teorii konsumpcji, [w:] Z. Dach (red.), Otoczenie ekonomiczne a zachowania podmiotów rynkowych, PTE, Kraków 2010.
• Wałęga G., Zmiany w polityce kredytowej banków a zadłużenie polskich gospodarstw domowych, "Konsumpcja i rozwój" 2015, 1(40).
• Wang L., Lu W., Malhotra N., Demographics, attitude, personality and credit card features correlate with credit card debt: A view from China, "Journal of Economic Psychology" 2011, 32(1).
• World Bank, Banking the Poor, Washington 2009.
• Zajączkowski S., Żochowski D., Obciążenia gospodarstw domowych spłatami długu: rozkłady i stress testy - na podstawie badań budżetów gospodarstw domowych GUS, "Materiały i Studia" 2007, Zeszyt nr 221.
• Zalega T., Konsumpcja. Determinanty, teorie i modele, PWE, Warszawa 2012.
• Zaleska M., Banki i inne instytucje kredytowe, [w:] M. Zaleska (red.), Bankowość, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013.

Identifiers

ISSN

1429-2939