Wojna, Ukraina i literatura – Jonathana Safrana Foera wyprawa w głąb środkowoeuropejskiej niepamięci

• Authors: Cobel-Tokarska Marta

Title variants

EN

War, Ukraine and literature – Jonathan Safran Foer’s expedition into the depths of Central European oblivion

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W artykule analizuję bestsellerową amerykańską powieść wydaną po polsku przez wydawnictwo WAB: Wszystko jest iluminacją Jonathana Safrana Foera. Chcę przyjrzeć się temu, jak autor konstruuje swoją narrację, w jaki sposób dotyka problemu Zagłady i poszukiwania własnych korzeni przez przedstawicieli kolejnych pokoleń potomków ocalonych. Powieść jest ważnym przykładem nowego sposobu mierzenia się literatury z tematem Zagłady. Konteksty interpretacyjne zaczerpnęłam między innymi z pracy Kai Kaźmierskiej Biografia i pamięć na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z Zagłady, która analizuje zjawisko powrotu do miejsca urodzenia jako spełnienia przymusu biograficznego badanych, oraz z prac Marianne Hirsch, twórczyni pojęcia postpamięci.

EN

In the article I analyze a bestseller American novel published in Polish by WAB publishing house: Everything is Illuminated by Jonathan Safran Foer. I want to look into the way the author constructs his narration, how he addresses the issue of Holocaust and the issue of searching for one’s roots by members of next generations of the descendants of survivors. The novel is an important example of the new literary way of dealing with the topic of Holocaust. The interpretation contexts were drawn from, among others, work by Kaja Kaźmierska entitled Biography and Memory. The Generational Experience of the Shoah Survivor, in which the author analyses the phenomenon of returning to one’s place of birth as a biographical compulsion of the subjects of the study, as well as works of Marianne Hirsch, the creator of the term ‘postmemory’.

Keywords

PL

Jonathan Safran Foer; pamięć; postpamięć; niepamięć; wojna; Zagłada; trzecie pokolenie; Ukraina; Europa Środkowa i Wschodnia

EN

Jonathan Safran Foer; memory; postmemory; forgetting; war; Shoah; third generation; Ukraine; Central and Eastern Europe

• Publisher: "Pedagogium" Wydawnictwo OR Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
• Journal: Edukacja Humanistyczna
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 73-87

Dates

published

2015-12-31

Contributors

author

Cobel-Tokarska Marta

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

References

• Ardoin P., A Very Unrigid Cosmopolitanism: Shame, Laughter, and Flexibility in Jonathan Safran Foer's ‘Everything Is Illuminated’, “LIT: Literature, Interpretation, Theory” 24.3/2013.
• Bar-On D., Fear and Hope: Three Generations of the Holocaust, Massachusetts 1995.
• Burton K.L., Traumatic Family Narratives in a Cosmopolitan World: Identity in American Third Generation Holocaust Survivors, “Dissertations, Theses and Capstone Projects”, Paper 458, 2011, http://digitalcommons.kennesaw.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1459&context=etd, dostęp: 01.11.2015.
• Capage D.L., Die unbewaltige Vergangenheit: the Third Generation and the Holocaust in Recent Literature and Film, “Dissertations and Theses”, Paper 2232, 2015, http://pdxscholar.library.pdx.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3233&context=open_access_etds, dostęp: 1.11.2015.
• Ciarkowska A., O powieściach „Dziesięć »polskich« dni” Henriego Raczymowa i „Nie pojedziemy zobaczyć Auschwitz” Jérémie’ego Dresa, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2014/4.
• Danneels B., Postmemory versus Rememory:Remembering the Holocaust and Slavery in Postmodern American Literature, Ghent 2013, http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/060/291/RUG01-002060291_2013_0001_AC.pdf, dostęp: 13.11.2015.
• Doise E., Active Postmemory: Testimony Fiction, Multiple Perspectives, and Translation in Everything Is Illuminated, “South Central Review” 1/2012, vol. 32, no. 2, http://www.researchgate.net/publication/281361450_Active_Postmemory_Testimony_Fiction_Multiple_Perspectives_and_Translation_in_Everything_Is_Illuminated, dostęp: 13.11.2015.
• Dresler-Hawke E., Liu J.H., Collective Shame and the Positioning of German National Identity, “Psicología Política” 2006/32, http://www.uv.es/garzon/psicologia%20politica/N32-7.pdf, dostęp: 1.11.2015.
• Feuer M., Almost Friends: Post-Holocaust Comedy, Tragedy, and Friendship in Jonathan Safran Foer's Everything is Illuminated, “Shofar: An Interdisciplinary Journal of Jewish Studies”, Volume 25, no. 2/2007.
• Foer J.S., Wszystko jest iluminacją, przeł. M. Kłobukowski, Warszawa 2008.
• Forecki P., „Pokłosie”, poGrossie i kibice polskości, „Studia Litteraria Historica” 2013/2, https://ispan.waw.pl/journals/index.php/slh/article/view/slh.2013.009/155, dostęp: 1.11.2015.
• Hirsch M., The generation of postmemory: writing and visual culture after the holocaust, New York 2012.
• Hirsch M., Żałoba i postpamięć, przeł. K. Bojarska, [w:] Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, red. E. Domańska, Poznań 2010;
• Hohenlohe-Bartenstein A., In the Presence of the Past: ‘Third Generation’ Germans and the Cultural Memory of National Socialism and the Holocaust, Doctoral thesis, London 2011, http://research.gold.ac.uk/6601/1/SOC_thesis_Hohenlohe_2012.pdf, dostęp: 1.11.2015.
• Jarniewicz J., Wszystko jest iluminacją, Foer Jonathan Safran, „Gazeta Wyborcza”, 18.09.2003.
• Kabzińska I., Pamięć, nostalgia i zazdrość o „stare, dobre czasy”, „Etnografia polska”, t. L, 2006/z. 1–2.
• Kahane-Nissenbaum M.C., Exploring Intergenerational Transmission of Trauma in Third Generation Holocaust Survivors, “Doctorate in Social Work (DSW)”, Paper 16, 2011, http://repository.upenn.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1017&context=edissertations_sp2, dostęp: 1.11.2015.
• Kaźmierska K., Biografia i pamięć na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z Zagłady, Kraków 2008.
• Michałowska T., Średniowieczna teoria literatury w Polsce. Rekonesans, Wrocław 2007.
• Reszke K., Powrót Żyda. Narracje tożsamościowe trzeciego pokolenia Żydów w Polsce po Holokauście, Kraków 2013.
• Sellmair N., Teege J., Amon. Mój dziadek by mnie zastrzelił, przeł. E. Twardoch, Poznań 2014.
• Strakosch A., Constructive Distance: Jonathan Safran Foer’s 'Everything is Illuminated’ as a Model for Third-Generation Holocaust Fiction, “Constructive distance. Ethical Imaginations: Refereed Conference Papers of the 16th Annual AAWP Conference”, 2011, https://www.academia.edu/3704983/Constructive_Distance_Jonathan_Safran_Foer_s_Everything_is_Illuminated_as_a_Model_for_Third-Generation_Holocaust_Fiction, dostęp: 13.11.2015.
• Szwajca K., Tortura i nakaz pamięci. Drugie pokolenie ocalonych z Holokaustu, [w:] Pamięć wędrówki. Wędrówka pamięci, red. A. Lipowska-Teustch, E. Ryłko, Kraków 2008.
• Turner V., Turner E., Image and Pilgrimage in Christian Culture, New York 1978.

Identifiers

ISSN

1507-4943