PL
Artykuł poświęcony jest prakseologii, w aspekcie współczesnych przemian społecznych i technologicznych, oraz stojącym przed nią wyzwaniom. Nakreślono w nim genezę tworzenia się prakseologii i przedmiotu jej zainteresowań oraz jej związki z naukami szczegółowymi. Podkreślono szczególne osiągnięcia prakseologii w tworzeniu prakseologicznej teorii organizacji i zarządzania. Przybliżono także mniej znany - ale jakże ważny w aspekcie zainteresowań społecznych i inspirujący - obszar prakseologicznych odniesień w naukach o sporcie. Przedstawiono nowe wyzwania dla prakseologii wynikające z aktualnych uwarunkowań społecznych i technologicznych, w tym z rosnącej roli działań zespołowych. Wskazano na dylematy współczesnej prakseologii związane z wyczerpywaniem się dominującego przez lata nurtu opisowego i formalnego i postępującym izolacjonizmem prakseologii. Nakreślono perspektywę budowania nowoczesnej prakseologii poprzez odniesienie się do współczesnych zdobyczy neuronauki. Podkreślono rosnącą rolę zespołów w organizacjach i konieczność intensyfikacji badań nad działaniami zespołowymi, czyli współdziałaniami. Podkreślono rolę projektowania systemów działania jako szczególnego nurtu badawczego i praktycznego w rozwoju prakseologii, które umożliwi kształtowanie nowoczesnego oblicza prakseologii – jako nauki stosowanej, badającej rzeczywistość społeczną i ułatwiającą projektowanie zmian.
EN
The article is devoted to praxeology, in the aspect of contemporary social and technological changes, and to the challenges it faces. It outlines the genesis of praxeology and its subject of interest, as well as its links with the particular sciences. The special achievements of praxeology in the development of the praxeological theory of organization and management are emphasized. The less known - but very important in terms of social interests and inspiring - area of praxeological references in sports sciences was also discussed. New challenges for praxeology resulting from the current social and technological conditions, including the growing role of team activities, are presented. The dilemmas of contemporary praxeology related to the depletion of the descriptive and formal trends that have dominated for years and the progressing isolationism of praxeology have been pointed out. The perspective of building modern praxeology by referring to contemporary achievements of neuroscience was outlined. The growing role of teams in organizations was emphasized and the need to intensify research on team activities, i.e. collaborations, was emphasized. The role of designing systems of action as a special research and practical trend in the development of praxeology, which will enable shaping the modern face of praxeology - as an applied science that studies social reality and facilitates the design of changes, was emphasized.