Object-Oriented Ontology i kapitał perfomatywny, czyli nowe spojrzenie na przedmioty w działaniu

• Authors: Mieczkowska Sylwia

Title variants

EN

Object-Oriented Ontology and Performative Capital, or a New Perspective on Objects in Action

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article is a critical reflection on the problem of agency of objects, which is analyzed on the basis of chair renewal in the perspective of Graham Harman’s Object-Oriented Ontology. In the course of the analysis it appears that the theory of the American philosopher is insufficient to grasp the problem of objects activity, therefore the article proposes an authorial posthuman category - the concept of performative capital - intended to answer the question of how objects work and, simultaneously, how they exist.

Keywords

EN

Graham Harman; OOO; speculative realism; ontology; performative capital; posthumanism; agency turn; speculative ethics

• Publisher: Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
• Journal: Didaskalia. Gazeta Teatralna
• Year: 2020
• Issue: 160
• Pages: 1-31

Dates

published

2020-12

Contributors

author

Mieczkowska Sylwia

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Adamiak, Marzena, Materia w procesie. Metafizyka splątania Karen Barad wobec aporii dyskursu o wykluczeniach, [w:] Feministyczne nowe materializmu: usytuowane kartografie, red. O. Cielemęcka, M. Rogowska-Stangret, Lublin 2018, http://e-naukowiec.eu/feministyczne-nowe-materializmy-usytuowane-kartog…, [dostęp 19 IX 2020].
• Barad, Karen, Posthumanistyczna performatywność: ku zrozumieniu, jak materia zaczyna mieć znaczenie, tłum. J. Bednarek, [w:] Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2012, s. 323-362.
• Bomastyk, Michał, Donna J. Haraway, Staying with the Trouble. Making Kin in the Chthulucene, „Ruch Filozoficzny” 2017, t. LXXII, nr 2, http://dx.doi.org/10.12775/RF.2017.017 [dostęp: 20 VI 2020]..
• DeLanda, Manuel, Emergence, Causality and Realism, „Architectural Theory Review” 2012, nr 17 (1), s. 3-16, https://www.researchgate.net/publication/232819247_Emergence_Causality_… [dostęp: 20 IX 2020].
• Domańska, Ewa, Problem rzeczy we współczesnej archeologii, [w:] Rzeczy i ludzie. Humanistyka wobec materialności, red. J. Kowalewski, W. Piasek, M. Śliwa, Instytut Filozofii UWM, Olsztyn 2008.
• Domańska, Ewa, „Zwrot performatywny” we współczesnej humanistyce, „Teksty Drugie” 2007 nr 5, s. 48-61, http://rcin.org.pl/Content/51247/WA248_67479_P-I-2524_domanska-zwrot.pdf [dostęp: 20 VI 2020].
• Ferro, Florian, Object-Oriented Ontlogy's View of Relations: a Phenomenological Critique, 2019, https://www.researchgate.net/publication/336984209_Object-Oriented_Onto… [dostęp: 1 VIII 2020].
• Graham Harman: Anthropocene Ontology, https://www.youtube.com/watch?v=cR1A4ILPmjE&t=2149s [dostęp: 20 VI 2020].
• Haraway, Donna, Simians, Cyborgs, and Women. The Reinvention of Nature, Routledge 1991, s. 183-201, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0062haraway1988.pdf [dostęp: 20 IX 2020].
• Harman, Graham, Książę sieci. Bruno Latour i metafizyka, tłum. G. Czemiel i M. Rychter, Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego, Warszawa 2016.
• Harman, Graham, Potencjalność i wirtualność, „Kronos” 2012a, nr 1.
• Harman, Graham, O przyczynowości zastępczej, „Kronos” 2012c, nr 1.
• Harman, Graham, Filozofia zwrócona ku przedmiotom contra radykalny empiryzm, „Kronos” 2012b, nr 1.
• Harman, Graham, Traktat o przedmiotach, tłum. M. Rychter, PWN, Warszawa 2013.
• Hoły-Łuczaj, Magdalena, Przedmiot poczwórny, 2014, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/92206/holy-luczaj_prz… [dostęp: 1 VIII 2020].
• Hoły-Łuczaj, Magdalena, Radykalny nonantropocentryzm. Martin Heidegger i ekologia głęboka, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2018.
• Hyży, Ewa, Dzielenie się światem. Nowy feministyczny realizm w ujęciu Karen Barad, [w:] Feministyczne konteksty. Multidyscyplinarnie, red. E. Hyży, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2017.
• Ilnicki, Rafał, Graham Harman „Traktat o przedmiotach” – recenzja, 2015, http://machinamysli.org/graham-harman-traktat-o-przedmiotach-recenzja/ [dostęp: 1 VIII 2020].
• Latour, Bruno, Nigdy nie byliśmy nowocześni, tłum. M. Gdula, Oficyna Naukowa, Warszawa 2011.
• Lubecki, Marcin, Grahama Harmana Ontologia przedmiotu poczwórnego, „Estetyka i Krytyka" 2013 nr 29 (2).
• Harman, Graham, Object-Oriented Philosophy, https://doctorzamalek2.wordpress.com/ [dostęp: 20 VI 2019].
• Puig de la Bellacasa, Maria, Matters of care. Speculative Ethics in more than Human Worlds, University of Minnesota Press, Minneapolis – London 2017.
• Rymkiewicz, Wawrzyniec, Realizm Spekulatywny. Przygodność, wirtualność, konieczność, „Kronos” 2012 nr 1.
• Szopa, Katarzyna, Nowa relacyjność. Materializm elementarny w filozofii Luce Irigaray, [w:] Feministyczne nowe materializmu: usytuowane kartografie, red. O. Cielemęcka, M. Rogowska-Stangret, Lublin 2018, http://e-naukowiec.eu/feministyczne-nowe-materializmy-usytuowane-kartog… [dostęp: 19 IX 2020].
• van Emmerik, Corine, Unraveling the capitalist cosmology: Ray Brassier on the ontology of finance, 2017, https://www.metropolism.com/en/features/32393_brassier_lezing [dostęp: 1 VIII 2020].
• Wolfe, Ross, Ray Brassier on the speculative realist „movement”, inhttps://thecharnelhouse.org/2011/05/30/ray-brassier-on-the-speculative-… [dostęp: 1 VIII 2020].
• Wróbel, Szymon, Otchłań przedmiotu. O filozofii, która nie jest już strażniczką bytu, [w:] G. Harman, Traktat o przedmiotach, PWN, Warszawa 2013.
• Zarycki, Tomasz, Kapitał kulturowy – założenia i perspektywy zastosowań teorii Pierre’a Bourdieu, „Psychologia społeczna” 2009 t. 4, nr 1-2 (10).

Identifiers

DOI

10.34762/bv6p-1m65