Causal and Functional Determination vs. Foreknowledge about the Future

• Authors: JADACKI Jacek J.

Title variants

PL

DETERMINACJA KAUZALNA I FUNKCJONALNA VS. PRZEDWIEDZA O PRZYSZŁOŚCI

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The author of the paper critically analyzes a quasi-theory of future contingents (PFC) given by Marcin Tkaczyk and proposes his own explication of its theses and terms. The author makes it by introducing operational definitions of temporal and modal concepts, distinguishing between the causal and functional determination, discussing the status of the principle of bivalence, and re¬placing Tkaczyk’s theses by their new formulations. As a result, the author states, among other things, that (contrary to Tkaczyk) there is no contradiction between the thesis about the opened fu¬ture and the thesis about divine omniscience, because it requires the causal (but not functional as it is a case) determination between a true proposition and its determined fact. The author also shows that Tkaczyk’s examples of the retroactive causes are not an accurate solution of the anti-nomy because they are, at most, the examples of the factors which change the picture of the past but not the past itself.

PL

Autor artykułu krytycznie analizuje sformułowaną przez Marcina Tkaczyka pseudoteorię przy¬szłych zdarzeń przygodnych (PFC) oraz proponuje własną eksplikację jej tez i terminów. Czyni to poprzez wprowadzenie operacyjnych definicji pojęć temporalnych i modalnych, roz-różnienie między determinacją kauzalną a determinacją funkcjonalną, rozważenie statusu zasady dwuwartościowości oraz zastąpienie tez Tkaczyka ich nowymi sformułowaniami. W rezultacie au¬tor (przeciwnie niż jego Adwersarz) stwierdza, między innymi, że nie zachodzi sprzeczność między tezą o otwartości przyszłości a tezą o wszechmocy Boga, ponieważ sprzeczność ta zacho¬dziłaby wyłącznie w przypadku kauzalnej, a nie (jak faktycznie jest) funkcjonalnej determinacji między prawdziwym zdaniem a faktem, którego ono dotyczy. Autor pokazuje również, że poda¬wane przez Tkaczyka przykłady retroaktywnej przyczynowości nie stanowią właściwego rozwią¬zania tytułowej antynomii, ponieważ są one przykładami czynników, które co najwyżej zmieniają obraz przeszłości, a nie przeszłość samą.

Keywords

EN

antinomy; future contigents; formalization; classical predicate calculus; formal semantics; ontology

PL

antynomia; futura contingentia; formalizacja; semantyka formalna; ontologia

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2018
• Volume: 66
• Issue: 4
• Pages: 81-98

Dates

published

2018-11-04

Contributors

author

JADACKI Jacek J.

References

• AUGUSTYNEK, Zdzisław 1991. Time: Past, Present and Future. Dordrecht: Kluwer.
• BROŻEK, Anna, & Jacek J. JADACKI. 2008. “Intuicje modalne.” Roczniki Filozoficzne 56, no. 1: 39–58.
• BROŻEK, Anna, & Jacek J. JADACKI. 2012a. “Eksperymenty myślowe w nauce.” Filozofia Nauki 20, no. 1: 5–32.
• BROŻEK, Anna, & Jacek J. JADACKI. 2012b. “Eksperymenty myślowe w filozofii.” Filozofia Nau¬ki 20, no. 2: 5–27.
• JADACKI, Jacek J. 2002. “Kłopoty z prawdą.” Roczniki Filozoficzne 50, fasc. 2: 193–201.
• JADACKI, Jacek J. 2007. Człowiek i jego świat. 2nd ed. Warszawa: Wydawnictwo SWPS.
• JADACKI, Jacek J. 2008. “Kilka myśli o Bogu. Status metodologiczny teizmu.” In W kierunku filo¬zofii klasycznej. Inspiracje i kon¬tynua¬cje. Księga jubileuszowa ofiarowana profeso-rowi Edwardowi Nieznańskiemu w 70-tą rocznicę urodzin, edited by Jan Krokos, Kordula Świę¬torzecka, and Roman Tomanek, 151–62. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
• JADACKI, Jacek J. 2016. “O antynomii zdarzeń przyszłych.” Przegląd Filozoficzny 25: 312–29.
• TKACZYK, Marcin. 2015. Futura contingentia. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Identifiers

DOI

10.18290/rf.2018.66.4-4en