Dorośli jako podmiot oddziaływań opiekuńczych po zakończeniu II wojny światowej (1945–1947) na przykładzie województwa gdańskiego

• Authors: Kołakowski Andrzej

Title variants

EN

Adults as an object of protective actions after the II World War (1945–1947) on the example of the Gdańsk voivodeship

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem artykułu jest opieka nad dorosłymi, przybywającymi na Wybrzeże Gdańskie po zakończeniu II wojny światowej. Autor ukazał złożoność uwarunkowań prowadzonej w latach 1945–1947 akcji opiekuńczej na terenie nowo utworzonego województwa gdańskiego. Trudności materialne, napływająca nieustannie ludność z Polski centralnej i Kresów, brak struktur zorganizowanej opieki społecznej zadecydowały, że opieką nad ubogą ludnością zajmowały się zakony oraz organizacje społeczne. Do najważniejszych form pomocy udzielanej ludności województwa gdańskiego, należy zaliczyć dożywianie ludności, zwalczanie bezrobocia, opiekę nad inwalidami wojennymi i osobami, które ze względu na wiek lub stan zdrowia nie były w stanie samodzielniefunkcjonować. Do największych przedsięwzięć należało jednak zorganizowanie opieki nad ludnością wysiedloną z Kresów. Pomoc była potrzebna zarówno podczas długiej i uciążliwej podróży, jak również po przybyciu na miejsce osiedlenia. Należy zwrócić uwagę, że ludność miejscowa była otwarta nie tylko na Kresowian, ale również z życzliwością traktowała przybywających na Żuławy Ukraińców. Specyfika pomocy udzielanej dorosłym polegała przede wszystkim na tym, że w większości przypadków korzystali oni z instytucjonalnego wsparcia, w mniejszej zaś mierze byli pensjonariuszami placówek opieki całkowitej.

EN

The main topic of the article is protection of adults who stayed at the Gdańsk Coast after the dawn of World War II. Author shows the complexity of conditions in a welfare campaign what was conducted in 1945–1947 in the newly formed – Gdańsk voivodeship. The financial difficulties, the people flowing in from the center of Poland and Kresy, no structures of organized welfare were the reasons for monasteries and social organizations to take care of the poor society. To the most important forms of welfare in Gdańsk voivodeship were: feeding people, fighting unemployment, protection of veterans and people who because of their age or health could not function on their own.The biggest undertaking, however, was organising welfare for displaced people from Kresy. This help was needed during a long and onerous journey, but also after arrival in the new place of settlement.We have to take note of native population that was open not only towards people form Kresy, but from Ukraine as well. The characteristics of welfare that was provided to adults largely consisted of institutional support, but there were also cases of people being boarders of health care establishments.

Keywords

PL

województwo gdańskie (1945-1947); opieka nad dorosłymi; trudności materialne

EN

Gdańsk voivodeship (1945-1947); adults care; financial difficulties

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Rocznik Andragogiczny
• Year: 2007
• Volume: R. 2007
• Pages: 112-122

Contributors

author

Kołakowski Andrzej

References

• Baziur G., Armia Czerwona na Pomorzu Gdańskim 1945–1947, Warszawa 2003.
• Maroszek B., Kształtowanie się jednolitego społeczeństwa w województwie gdańskim w latach 1945–1964. Gdańsk 1965.
• Wapiński R., Rozwój społeczno-gospodarczy województwa gdańskiego w latach 1945–1965, [w:] Województwo gdańskie w XX-leciu Polski Ludowej, Gdańsk 1965.
• AAN [Archiwum Akt Nowych w Warszawie], CKOS, Wstęp do inwentarza, sygn. 164.
• APG [Archiwum Państwowe w Gdańsku], WKOS [Wojewódzki Komitet Opieki Społecznej], Sprawozdanie z prac w zakresie organizacji terenu Wydziału Opieki Społecznej Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, 6.05.1945, sygn.1188/78.
• APG, WKOS, Sprawozdanie WKOS za miesiąc lipiec 1947 r., sygn.1188/80.
• APG, WKOS, Pismo CKOS do WKOS w Gdańsku z dn. 2.05.1946 r., sygn. 1188/72.
• APG, WKOS, Protokół ze zjazdu prezesów i kierowników MKOS i PKOS w WKOS Gdańsku w Sopocie 14–15.10.1946 r., sygn. 1181/81.
• APG, WKOS, Pismo CKOS do WKOS z dn. 06.10.1946 r., sygn. 1188/ 70.