„Hardzi miedzy prostaki, że nic nie umiemy”. Kochanowski w pułapce sceptycyzmu

• Authors: Sokolski Jacek

Title variants

EN

“Hardzi miedzy prostaki, że nic nie umiemy [We, in our arrogance, pretend to higher faculties]”. Kochanowski in the Trap of Scepticism

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest szczegółowa analiza drugiej części "Trenu XI" Jana Kochanowskiego. Wbrew powszechnie dotąd akceptowanym twierdzeniom dawniejszych badaczy poeta nie kpi tutaj bynajmniej z pychy ludzi, którzy uparcie usiłują wspinać się do nieba i podglądać tajemnice Stwórcy, lecz przeciwnie – za przejaw pychy uważa postawę starożytnych sceptyków nawiązujących do przypisywanego Sokratesowi słynnego powiedzenia „wiem, że nic nie wiem” i za świadectwo mądrości uznających świadomość, iż człowiek nie jest w stanie formułować żadnych prawdziwych sądów na temat otaczającej go rzeczywistości.

EN

The subject of the article is a detailed analysis of the second part of Jan Kochanowski’s “Tren XI (Lament XI)”. Contrary to the so far acceptable opinions expressed by former researchers, the poet in the piece by no means mocks the pride of men who persistently attempt to climb to heaven and spy on the Creator’s secrets, but conversely, he claims the stance of the ancient sceptics referring to the saying “I know that I know nothing” attributed to Socrates to be manifestation of pride and testimony of wisdom of those who credit that a man is unable to pronounce any judgement on the surrounding reality.

Keywords

EN

Jan Kochanowski; Kochanowski's "Lament XI"; scepticism

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2018
• Volume: 109
• Issue: 4
• Pages: 87-95

Dates

published

2018-12-31

Contributors

author

Sokolski Jacek

Identifiers

DOI

10.18318/pl.2018.4.5