Współczesna rodzina w Polsce w ujęciu systemowym

• Authors: Stepulak Marian Zdzisław

Title variants

EN

Modern family in Poland from a systemic perspective

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem teoretycznym niniejszego artykułu jest przedstawienie koncepcji systemu rodzinnego. Celem pragmatycznym jest propozycja nowego podejścia co do systemowej koncepcji rodziny dla specjalistów z dyscypliny familiologii oraz dla rodziców i członków systemu rodzinnego. Koncepcja ta opiera się na prawach rządzących środowiskiem naturalnym. W pierwszej części artykułu zaprezentowane są różne definicje i podejścia do rodziny. Druga część rozważań dotyczy koncepcji systemu rodzinnego i jego specyfiki. Następnie poddane są refleksji wybrane właściwości systemu rodzinnego. Ostatnia część dotyczy socjologicznych uwarunkowań polskiego systemu rodzinnego. Współcześnie bowiem pojawiają się nowe zjawiska i tendencje, które w dotkliwy sposób obniżają kondycję polskich małżeństw i rodzin.

EN

The purpose of this article is to show the concept of the family system. This concept is based on the laws that govern the natural environment. In the first part of the article various definitions and approaches to family are presented. The second part of the considerations concerns the concept of the family system itself and its specificity. Then, selected properties of the family system are reflected. The last part concerns the sociological conditions of the Polish family system. Nowadays, new phenomena and trends are emerging which severely worsen the condition of Polish marriages and families.

Keywords

PL

rodzina; system rodzinny; właściwości systemu rodzinnego; socjologiczne uwarunkowania rodziny

EN

family; family system; properties of the family system; sociological conditions of the family

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
• Journal: Teologiczne Studia Siedleckie
• Year: 2023
• Issue: Teologiczne Studia Siedleckie XX
• Pages: 241-260

Dates

published

2023-12-12

Contributors

author

Stepulak Marian Zdzisław

• AM Płock

• https://orcid.org/0000-0002-5144-9217

References

• Babska, Z, Shugar, G. (1986). Idea dwu-podmiotowości interakcji dorosły – dziecko w procesie wychowania w pierwszych latach życia. Lublin: TN KUL.
• Bertalanffy, L.v. (1967). Robots, Men and Minds. New York: George Braziller.
• Brashaw, J. (1994). Zrozumieć rodzinę. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości.
• Braun-Gałkowska, M. (1980). Miłość aktywna. Psychiczne uwarunkowania powodzenia małżeństwa. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Braun-Gałkowska, M. (2007). Poznawanie systemu rodzinnego. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Brzeziński, M. (2011). Religijno - moralne życie rodziny w obliczu przemian społecznych. W: J. Koperek (red.), Rodzina europejska (85-98). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Chodkowski, Z. (2019). Determinanty wzmacniające rodzinę w opiniach studentów Uniwersytetu Rzeszowskiego. W: A. Śniegulska, M. Urbańska, W. Walc (red.), Lwowsko-Rzeszowskie Zeszyty Naukowe. Rodzina-kultura-wychowanie. Uwarunkowania i konteksty (93-106). Lwów-Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego,
• Drożdżowicz, L. (1997). Ogólna teoria systemów. W: B. de Barbaro (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny (9-18). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Gałkowski, T. (1994). Więź dziecka autystycznego z rodziną. W: M. Chodkowska (red.), Człowiek niepełnosprawny (62-87). Lublin: Wydawnictwo UMCS,
• Główny Urząd Statystyczny. Departament badań demograficznych i rynku pracy (2016). Małżeństwa oraz dzietność w Polsce. Pobrano z: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5468/23/1/1/malzenstwa_i_dzietnosc_w_polsce.pdf [13.10.2023].
• Greene, K.de.(1970). Systems psychology. New York: Amazon.com: Books.
• Izdebska, J. (2016). Rodzina. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (957-965). Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne POLWEN.
• Jan Paweł II. (1981). Posynodalna adhortacja Familiaris consortio. Watykan: Wydawnictwo Watykańskie.
• Jan Paweł II. (1994). List do rodzin Gratissimam Sane Ojca Świętego Jana Pawła II, Watykan: Wydawnictwo Watykańskie.
• Jan Paweł II. (1994). Mężczyzną i kobietą stworzył ich. Lublin: RW KUL.
• Jan Paweł II. (1995). List do rodzin Gratissimam sane. Poznań: Pallottinum.
• Jan Paweł II. (2003). Encyklika Evangelium vitae. Watykan: Wydawnictwo Watykańskie.
• Mierzwiński, B. (2006). Małżeństwo. W: R. Kamiński, W. Przygoda, M. Fiałkowski (red.), Leksykon teologii pastoralnej (448-454). Lublin: TN KUL.
• Milsum, J.H. (1981). Podstawa hierarchiczna dla systemów ogólnych żywych. W: G. Klir (red.), Ogólna teoria systemów. Tendencje rozwojowe (123-174). Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.
• Namysłowska, I. (1997). Terapia i rodzina. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Neurologii i Psychiatrii.
• Ozorowski, M.(1999). Sakrament małżeństwa. W: E. Ozorowski (red.), Słownik małżeństwa i rodziny (415-416).Warszawa-Łomianki: Wydawnictwo ATK. Fundacja Pomoc Rodzinom.
• Radochoński, M. (1986). Rodzina jako system psychospołeczny. Problemy Rodziny 5, 16-18.
• Reber, A.S. (2000). Słownik psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Rembowski, J. (1972). Więzi uczuciowe w rodzinie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Ritter, C. (2006). Etos odpowiedzialnego rodzicielstwa. W: E. Dudziak, A. Deluga (red.), Naturalne planowanie rodziny. Wybrane zagadnienia (25-30). Szczecinek: Fundacja „Nasza Przyszłość”.
• Rostowski, J. (1987). Zarys psychologii małżeństwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Rzepa, W. (2010). Wychowanie chrześcijańskie w rodzinie. W: A. Tomkiewicz, W. Wieczorek (red.), Rodzina jako Kościół Domowy (381-393). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Sidor, B. (2005). Psychospołeczne aspekty funkcjonowania młodzieży mającej rodzeństwo z niepełnosprawnością umysłową. Lublin 2005: Wydawnictwo KUL.
• Stepulak, M.Z. (1995). Podejście systemowe we współczesnej psychologii polskiej. Lublin: RW KUL.
• Stepulak, M.Z. (2007). Relacyjność systemu rodzinnego. Roczniki Teologiczne 54, z. 10, 93-118.
• Stepulak, M.Z. (2010). Relacyjny wymiar rozwoju osobowego w systemie rodzinnym. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Stepulak, M.Z. (2019). Konflikt małżeński u osób ubiegających się o orzeczenie nieważności małżeństwa w trybunale kościelnym w świetle psychologicznej analizy ekspertyz sądowych. W: A. Śniegulska, M. Urbańska, W. Walc (red.), Lwowsko-Rzeszowskie Zeszyty Naukowe. Rodzina-kultura-wychowanie. Uwarunkowania i konteksty (58-79). Lwów-Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Stepulak, M.Z. (2020). Teologiczne i pastoralne uwarunkowania postaw wobec małżeństwa i rodziny w świetle badań studentów. Warszawskie Studia Teologiczne, XXXIII (2), 70-103.
• Sternberg, R.J. (1986). A traingular theory of love. Psychological Review 93, 119-135.
• Steuden, S. (1991). Zadania psychologa w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa. W: Z. Płużek (red.), Psychologia pastoralna (202-227). Kraków: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy.
• Stuchliński, J. (1981). Teoria systemów w ujęciu Ludwika von Bertalanffy`ego, W: W. Gasparski, D. Miller (red.), Nauka, technika, systemy (11-46).Wrocław: Ossolineum.
• W Polsce jest coraz mniej rodzin. W ciągu 10 lat ich liczba zmniejszyła się o 800 tys. Pobrano z: https://stacja7.pl/z-kraju/w-polsce-jest-coraz-mniej-rodzin-w-ciagu-10-lat-ich-liczba-zmniejszyla-sie-o-800-tys/ [14.10.2023].
• Wieczorek, W. (2009). Znaczenie życia sakramentalnego w duchowym rozwoju rodziny. W: J. Gorbaniuk, B. Parysiewicz (red.), Rodzina wobec współczesnych wyzwań społeczno-kulturowych (153-163). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Żurek, A. (2019). Instytucjonalny wymiar życia rodzinnego. W: J. Kaczmarek (red.), Między socjologią a filozofią i teologią (83-96). Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.10343837