Krytyka „etyki sympatii” i „problem A. Smitha” w świetle lektury "Teorii uczuć moralnych"

• Authors: Grzegorz Szulczewski

Title variants

EN

Criticism of “ethics sympathy” and “Adam-Smith-Problem” in the light of the reading of the "Theory of Moral Sentiments"

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Główna praca Adama Smitha w obszarze filozofii moralnej Teoria uczuć moralnych od początku budziła kontrowersje. Tytuł ten był krytykowany przez etyków. Spotkał się z fenomenologiczną krytyką Maksa Schelera skierowaną na „uczucia moralne”. Ekonomiści mieli „problem Smitha” polegający na zrozumieniu relacji Teorii uczuć moralnych do głównego dzieła ekonomii, czyli Badań nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. Artykuł podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy etyka Adama Smitha, pomimo krytyki „etyki sympatii”, nie traci na znaczeniu w ramach historii samej etyki, w tym etyki gospodarczej, i stara się rozwiązać „problem Smitha” w oparciu o dogłębną analizę jego dzieł. Próby te prowadzą do wniosku, że krytyka „etyki sympatii” dokonana przez Maksa Schelera czy krytyka ekonomistów nie powinny prowadzić do zanegowania wartości i spójności poglądów Smitha z zakresu filozofii moralnej i ich związku z badaniami z zakresu ekonomii.

EN

The Theory of Moral Sentiments Adam Smith major work in the field of moral philosophy from the beginning of the publication is very controversial. Title: The Theory of Moral Sentiments was criticized by ethicists. It has undergone a phenomenological critique of Max Scheler. He made the criticism „ethical sympathies.” Economists had „a problem with Smith” (Adam-Smith-Problem) namely understanding Theory of Moral Sentiments connection with the main work of economics research into The Nature and Causes of the Wealth of nations. The article attempts to answer the question of whether ethics A. Smith, despite the criticism of „ethics of sympathy”, does not lose its importance in the context of pre-history of ethics, including business ethics, and tried to solve „Adam-Smith-Problem”, based on a comprehensive analysis of his works. The final conclusion of this article is to say that criticism of „ethics of sympathy” made by M. Scheler, or criticisms of economists on the display of feelings of sympathy should not lead to a denial of the value and consistency of the views of Adam Smith in the field of moral philosophy and their connection with studies in economics.

Keywords

PL

Adam Smith; krytyka „etyki sympatii”; „problem Smitha”

EN

Adam Smith; Max Scheler; criticism of “ethics of sympathy”; “Adam-Smith-Problem”

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk / Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Prakseologia
• Year: 2015
• Volume: 157/1
• Pages: 79-94

Contributors

author

Grzegorz Szulczewski

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, al. Niepodległości 162, 02-554 Warszawa

References

• Buchan A. J. 2008. Smith, Życie i idee, Warszawa: Difin.
• Scheler M. 1980. Istota i formy sympatii, Warszawa: PWN.
• Smith A. 1989. Teorii uczuć moralnych, Warszawa: PWN.
• Szulczewski G. 1995. Prekursorzy etyki życia gospodarczego, „Prakseologia”, nr 1–2(126–127).